4.2 Burgers en bestuur (deel 2)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

4.2 Burgers en bestuur 

Deel 2

Aan het einde van de les...

• Kun je uitleggen waarom de Griekse kolonisatie leidde tot een bloeiperiode voor heel Griekenland.
• Kun je verschillende Griekse bestuursvormen noemen en beschrijven.

Zie je dit icoontje?

Schrijf de slide over!

De kenmerkende aspecten van deze paragraaf

• de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadstaat.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

De tijd van de Grieken en Romeinen.

De Atheense 

democratie

• In Athene was het volk de baas. 
• Er werd gestemd over belangrijke beslissingen.
• Dat was niet altijd zo geweest...

Macht en honger (1)

• Athene is waarschijnlijk ook ooit een monarchie geweest (laatste koning: Kodros?)

• Rond 600 v. Chr. wordt Athene bestuurd door rijke families, die veel bloedige ruzies om de macht hebben.

• De inwoners hebben weinig te vertellen

Macht en honger (2)

• Als de graan duur was kregen de arme Atheners graan van de rijke families.

• Als ze dat niet konden terugbetalen, werden ze verkocht als slaaf!

• Solon komt in 594 v. Chr. met  nieuwe wetten: je kon niet meer verkocht worden als slaaf

Hervorming van Solon

• Volksvergadering  
• Hierin mochten alle mensen met burgerrecht in de polis meebeslissen over het bestuur van de stad

Atheense vergadering van mannen met burgerrecht

Meer hervormingen (v. 510)

De volksvergadering mag...

• De Raad van Vijfhonderd kiezen. 
• De leiders van het leger en de oorlogsvloot kiezen.
• De rechters kiezen.
• Het ostracisme invoeren

. Vijfhonderd burgers mochten wetten bedenken die aan de volksvergadering werden voorgelegd. De burgers wisselden elk jaar, zodat iedereen aan de beurt kwam;

Onderdeel van het Atheense bestuur waarbij de burgers stemmen om iemand uit Athene te verbannen

Kenmerken van de Atheense democratie

• Atheense vrije mannen met burgerrecht mogen stemmen

• Volksvergadering (buiten)

• Ostracisme (schervenrechtbank) voorkomt teveel macht bij één persoon

• Onbetaalde baan

Democratie?!

• Niet helemaal...
• ...alleen mannelijke burgers (ongeveer 16% van de bevolking) 
• Vrouwen, slaven en vreemdelingen mochten niet meepraten.

Ostracisme

We gaan stemmen! In plaats van iemand verbannen, gaan we iemand kiezen die mag beslissen wat voor snoep de klas krijgt...

Opties:

- Chocola

- Whinegums

- Zakje chips

Wat betekent democratie?

1. Een koning regeert
2. Het volk regeert
3. Een tiran regeert
4. Een kleine groep rijken regeert

Wie mochten meebeslissen in de Atheense democratie?

1. slaven
2. vreemdelingen
3. vrouwen
4. mannen

In Athene kreeg je burgerrecht als...

1. Je in Athene geboren was
2. Je vader in Athene geboren was
3. Je beide ouders in Athene geboren waren
4. Je moeder in Athene geboren was

De naam van de persoon die het meest genoemd werd tijdens het schervengericht.....

1. Moest voor tien jaar in de gevangenis
2. Werd meteen vermoord
3. Werd voor tien jaar verbannen uit Athene
4. Mocht nooit meer in Athene komen