2324 4v 4.5 Zuid-Amerika: Politieke ontwikkelingen na 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

4.5 Politieke ontwikkelingen na 1980

Gabriel Boric Chili

Leerdoelen

• beschrijven wat het neoliberale beleid inhoudt en verklaren waarom landen dit rond 1985 gingen voeren.
  
• uitleggen waarom na het jaar 2000 burgers meer invloed kregen op de politiek in Zuid-Amerika.
  
• verklaren waarom de ongelijkheid en corruptie in veel Zuid-Amerikaanse landen nog steeds groot is.
  
• beschrijven hoe de buitenlandse relaties van Zuid-Amerika de laatste decennia zijn veranderd. 

Dictuur 

Koloniaal

Meer democratisch maar instabiel

Oligarchie

Populistische

WO II - 1980: veel rechtse dictaturen gesteund door V.S.

• Veel regimes vervangen door meer democratische regeringen.
  

• Bloedige dictaturen met directe of indirecte hulp van de V.S. (gemotiveerd vanuit angst voor communisme)

Jaren '80: Neoliberalisme (naar Amerikaans voorbeeld)

Kernwoorden:

• Privatisering
  
• Bezuinigen op overheidsuitgaven
  
• Deregulering
  
• Vrijhandel
  

Neoliberalisme?

Een ontwikkelingsbeleid gebaseerd op het privatiseren van staatsbedrijven, het verlagen van handelstarieven, het verkleinen/afschaffen van overheidssubsidies, het verlagen van winstbelasting en het afschaffen van regels voor het bedrijfsleven.

Voordelen van neoliberalisme?

Nadelen van neoliberalisme?

Vanaf 2000: Bevolkingsparticipatie

Door het neoliberalisme nam de sociale en regionale ongelijkheid enorm toe.

Reacties van burgers leidden tot:

• Bottom-up democratisering
• Sociale participatie

Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

Wat? Waar? Waarom daar?

Rio de Janeiro 2013: de Brazilianen betalen steeds meer, maar zien geen enkele verbetering in het openbaar vervoer, onderwijs of de gezondheidszorg. De regering geeft bakken met geld uit aan het WK en de Olympische spelen en de inflatie groeit. Voedselprijzen stijgen, zo zijn tomaten de laatste tijd 200 procent duurder geworden, maar door de inflatie kunnen mensen minder besteden. Daarnaast speler er allerlei corruptie-schandalen. De Brazilianen zijn het zat en de verhoging van de busprijzen vormt een concrete aanleiding voor velen om de straat op te gaan.

Door het neoliberalisme nam de sociale en regionale ongelijkheid enorm toe.

Reacties van burgers leidden tot:

• Bottom-up democratisering
• Sociale participatie

Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/11/22/waarom-escaleert-het-protest-in-bolivia-en-mondt-dit-uit-in-een

Wat? Waar? Waarom daar?

Morales 1e inheemse genoom

Evo Morales

Voormalig president Bolivia (2006-2019).
Eerste inheemse president.

Verkiezingen in 2019 onwettig verklaard.
In 2019 gevlucht naar Argentinië na claim door huidige regering 'aanzetten tot opruiing van eigen bevolking tijdens verkiezingen'.

Sinds november 2020 weer terug in Bolivia na inauguratie Luis Arce (voormalige minister van Financiën onder Morales). Jeanine Anez 10jr voor coup.

https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/bolivia-wil-arrestatie-oud-president-morales~b215479e/

Bolivia

Verdieping / extra: 

Documentaire

'In de naam van het volk

- Evo Morales (Bolivia)'

Kijkvraag: noteer minimaal drie

begrippen/concepten die je herkent of die

je opvallen en leg de relatie met de lesstof

Luis Arce

• Sinds 8/11/2020 
• Socialist
• minister van Economie en Openbare Financiën onder president Evo Morales.
• Nu strijd tussen beide over presidentschap 2025

Wat? Waar? Waarom daar?

Wat? Waar? Waarom daar?
Vul je antwoord in in volgende slide

2019 Santiago de Chili In het Zuid-Amerikaanse land is het al zo'n veertig dagen onrustig. Massa's mensen zijn boos over het beleid van president Piñera en de groeiende ongelijkheid. De politie treedt hard op en heeft duizenden mensen gearresteerd.

Veel mensen zouden blind zijn geworden doordat agenten met hagel op ze schoten. Ander oogletsel zou door traangasgranaten zijn veroorzaakt. Inmiddels is de politie naar verluidt met dat eerste gestopt, traangas wordt nog steeds ingezet. (ISebastiaans Pinera

(1949) 11 maart 2018 11 maart 2022(

Gabriël Boric

(1986) 11 maart 2022 heden Convergencia Social

(Apruebo Dignidad)

nos.nl

Maduro wint de verkiezing dec. 2020

Wat? Waar? Waarom is dat raar?

Wat? Waar? Waarom is dat raar?

Venezuela

Onrust Chili

Video: Protesten in Chili

Bolsenaro Brazilië

Kijkvragen

Noteer begrippen/concepten die je herkent of die je opvallen en leg de relatie met de lesstof (minimaal 3)

Good governance

Leerdoelen

• beschrijven wat het neoliberale beleid inhoudt en verklaren waarom landen dit rond 1985 gingen voeren.
  
• uitleggen waarom na het jaar 2000 burgers meer invloed kregen op de politiek in Zuid-Amerika.
  
• verklaren waarom de ongelijkheid en corruptie in veel Zuid-Amerikaanse landen nog steeds groot is.
  
• beschrijven hoe de buitenlandse relaties van Zuid-Amerika de laatste decennia zijn veranderd. 

Maken

Opdrachten 2, 4, 5 en 6

Samenvattingsopdracht par 4.5 blz. 167 en 168

Kader 1 Goed bestuur