11 mei

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wat doen we vandaag?

• Vragen 10B en/of taaloefeningen?
• Grammatica hoofdstuk 11
• Vertalen 11A
  

Vragen 10B?

Het gebruik van de AcI

• Waarom een ACI?
• Om dat de Romeinen dingen zo effectief mogelijk willen zeggen. Vergelijk:
• Petrus dicit, ut puella sonam audiret. 
• Petrus puellam sonam audire dicit. 

AcI met twee accusativi

• Pas op met twee accusativi: de ene is de subjectsaccusativus, de andere de objectsaccusativus. 
  
• Latona lapidem capit.
• Petrus videt, ut Latona lapidem capiat. 
• Petrus Latonam lapidem capere videt. 
• Latona: subject => subjectsaccusativus in AcI.
• lapidem: object => blijft object bij capere. 

Modus

Tijd

These

Modi

Nee.... modi, geen mode...

Modi

• Het Latijnse werkwoord heeft naast een tijd ook een modus of wijze:
• Infinitivus (onbepaalde wijs) 
• Indicativus (aantonende wijs)
• Imperativus (gebiedende wijs)
• Conjunctivus (aanvoegende wijs) 
• Participium (deelwoord)

Tijden en zo...

• Heden (praesens)
• Verleden (imperfectum, perfectum, plusquamperfectum)
• Toekomst (futurum)

These

Is het onderwerp degene die het doet 

of

is het onderwerp degene die het ondergaat?

Activum

• Het onderwerp is de handelende persoon. 
• De persoonsvorm is actief en geeft de actie aan die uitgevoerd wordt. 
• Bijvoorbeeld: 
• Obelix Romanum pulsat.
• Obelix slaat de Romein. 

Passivum

• Het onderwerp ondergaat  lijdzaam de handeling. 
• De persoonsvorm is passief.
• De handelense persoon kan weergegeven worden door
• a(b) + ablativus.
• Voorbeeld: 
• Romani pulsantur (ab Obelixe).
• De Romeinen worden geslagen.

Passivum.

• Deus puellam vocat. 
• De god roept het meisje.
• Het onderwerp "doet" de handeling: actief. 
• Puella vocatur a deo.
• Het meisje wordt geroepen door de god.
• Het onderwerp ondergaat de handeling: passief.
• Leer de uitgangen van het praesens en imperfectum.

PPP

Het participium perfectum passivum kan je het beste vergelijken met een voltooid deelwoord.
Het kan dus ook bijvoeglijk worden gebruikt (en gedraagt zich in het Latijn als een bijvoeglijk naamwoord).

Voorbeeld:

De Romeinen zijn geslagen. 

De geslagen Romeinen. 

Participium: PPP

• Het participium perfectum passivum kan je het beste vergelijken met een voltooid deelwoord.
• Het kan dus ook bijvoeglijk worden gebruikt (en gedraagt zich in het Latijn als een bijvoeglijk naamwoord). 

Participium: PPP

• Voorbeeld:
• pulsare => pulsatus
• Romanus pulsatus est.
• De Romein is geslagen. 
• Romani pulsati.
• De geslagen Romeinen. 
• Vorming van het ppp:
• Zie bladzijde 150.

Euander Arcas fuit, nepos Pallantis, regis Arcadiae.

Hic patrem suum occidit, et ob hoc venit ad Italiam.

Expulsisque aboriginibus tenuit loca, in quibus nunc est Roma;

et parvum oppidum fundavit in monte Palatino.

Hic mons dictus est Palatinus a Pallante, avo Euandri, vel a filia Euandri, Pallantea, ab Hercule vitiata, et illic sepulta.

Dum ibi aliquamdiu moratur, bovesque,
quos occiso Geryone abstulerat, pascit,

Cacus, servus Euandri, aliquos furabatur;

versis vestigiis cauda ad speluncam traxit, ne vestigia quaerentem ad speluncam ferrent.

Cum eos, diu quaesitos, Hercules mugitu unius bovis invenisset, [Quos... cum Hercules...]

Cacum, de spelunca tractum, et fumeam evomentem caliginem, occidit.

Aan het werk. 

• Leer de woordjes en grammatica t/m 11A
• Vertaal  11A, 1 t/m 5. 

Dit is ook huiswerk.

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat is nog onduidelijk?
Waar wil je meer over weten?