4 Waarnemen en reageren: 4.2 zien en horen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

4 Waarnemen en reageren

4.2 Zien en horen

Herhaling adequate prikkels

Wat is de adequate prikkel voor elk zintuig?

Geluid

Smaak

Licht

Geur

In dit hoofdstuk zullen we het gaan hebben over o.a. zintuigen. Vink aan wat geen zintuig is.

1. Oren
2. Ogen
3. Huid
4. Stem

Leerdoelen

Aan het einde van de les kun je:

- de werking van het oog uitleggen

-het begrip accomoderen toepassen

-de onderdelen van het oor benoemen 

-uitleggen hoe gehoorsbeschadigingen ontstaan 

-uitleggen wat het evenwichtsorgaan is

Bescherming ogen

Wenkbrauwen

Oogleden met wimpers

Traanklieren en traanbuisjes

sleep de namen naar de juiste nummers 

onderdelen oog 

1

2

7

9

iris

netvlies

vaatvlies

hoornvlies

pupil

Zet de woorden in de juiste volgorde.

Het licht dat je oog binnenkomt gaat langs:

-->

-->

-->

-->

glasachtig lichaam

hoornvlies

lens

pupil

netvlies

Kegeltjes en staafjes

1. Kegeltjes: waarnemen grijstinten Staafjes: waarnemen kleuren
2. Kegeltjes: waarnemen grijstinten, wit en grijstinten Staafjes: waarnemen kleuren
3. Kegeltjes: waarnemen kleuren en wit Staafjes: waarnemen kleuren. grijs en zwart
4. Kegeltjes: waarnemen kleuren Staafjes: waarnemen zwart, wit en grijstinten

Bij de pupilreflex wordt de pupil groter en kleiner.
Waarvoor dient de pupilreflex?

Pupilreflex

overdag

's nachts

Lengtespieren gespannen

Kringspieren gespannen

Accomoderen

Het boller of platter maken van de ooglens om scherp te kunnen zien

www.bioplek.org

Het netvlies van een oog zit..

1. aan de voorkant van het oog
2. in het midden van het oog
3. aan de binnenkant aan de achterkant van het oog
4. loopt van het oog naar de hersenen

Wat is accommoderen?

1. Regelen van de hoeveelheid licht dat in het oog mag komen.
2. Scherpstellen van het oog door de bolling van de ooglens te veranderen.
3. Scherpstellen van het oog door de iris te vergroten of te verkleinen.

De verschillende onderdelen van het oor

Oorschelp

Gehoorzenuw

Gehoorgang

Buis van 
Eustachius

Slakkenhuis

Gehoor-beentjes

3) Geluid komt je oor binnen. Zet de onderdelen die het geluid tegen komt (van links naar rechts) in de goede volgorde. 

Gehoorgang

1 

2

3

4

Trommelvlies

Gehoor-
beentjes

Slakkenhuis

Buitenoor

Binnenoor

Middenoor

Evenwichtsorgaan

Het evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat je weet wat boven, onder, links en rechts is.

Welke bewering over het evenwichtsorgaan klopt?
1. het evenwichtsorgaan bestaat uit drie cirkelvormige zenuwbanen.
2. in het evenwichtsorgaan zit vloeistof.
3. met het evenwichtsorgaan neem je bewegingen van je hoofd waar.

Leerdoel: de werking van het evenwichtsorgaan uitleggen.

1. Alle beweringen kloppen.
2. Alleen bewering 1 en 2 kloppen.
3. Alleen bewering 2 en 3 kloppen.
4. Alleen bewering 1 en 3 kloppen.

Het geluid wordt opgevangen met de                                , daarna gaat het verder de                                            in. De geluidsgolven laten het                                trillen. Deze trilling wordt overgenomen door de                          en doorgegeven aan vervolgens het                          en                                . De stijgbeugel zit vast aan het                                een scheiding tussen het midden en binnenoor. Het venster versterkt de trillingen, die het                                  binnen gaan.  Deze zet de trillingen om in een elektrisch signaal en vervolgens gaat het signaal via de                                       naar de hersenen. Boven het slakkenhuis bevind zich het  

gehoorgang

oorschelp

hamer

aambeeld

stijgbeugel

evenwichtsorgaan

slakkenhuis

gehoorzenuw

venster

trommelvlies