Week 2

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Week 2

Aan het einde van deze week kan jij:

- de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd spellen, ook als er je/jij achter de persoonsvorm staat.

Klaar?

- lezen

- boekverslag

Vandaag:

- instructie Spelling §7 + opdrachten 1, 2, 3 klassikaal

- zelfstandig werken

Je legt klaar:

- iPad

- Nieuw Nederlands

- werkschrift

- etui

hulp? check het eerst bij een groepsgenoot!

Spelling §7: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Boekverslag

Koen: §7, §8                       Robin: §8

Valente: §8                                               

Persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt)

Een werkwoord heeft verschillende vormen. Een daarvan is de persoonsvorm tegenwoordige tijd (pvtt). Bij de spelling van de persoonsvorm tegenwoordige tijd ga je uit van de ik-vorm.

Zo vind je de ik-vorm

Je vindt de ik-vorm door van het hele werkwoord de laatste twee letters (en) weg te laten. Bijvoorbeeld: fietsen → fiets; gooien → gooi.

Als het regent, ... (fietsen, pvtt) ik liever niet naar school.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Soms moet je een letter toevoegen of weglaten: laden → laad; boffen → bof.

Soms een v in een f of een z in een s: beloven → beloof; reizen → reis.

Ik ... (beloven, pvtt) je dat ik vandaag mijn kamer ga opruimen.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Staat er ik voor of achter de persoonsvorm? Schrijf de ik-vorm: 

- ik laad, laad ik; ik bof, bof ik.

Staat er jij achter de persoonsvorm of je waarvan je jij kunt maken? Schrijf de ik-vorm:

- laad jij/je; bof jij/je. Maar: Laadt je (jouw) vader de aanhangwagen?

In alle andere gevallen in het enkelvoud schrijf je: ik-vorm + t

– jij laadt, hij laadt, zij laadt, laadt de bezorger?; jij boft, hij boft, zij boft, boft je zus?

In het meervoud schrijf je het hele werkwoord:

– wij laden, jullie laden, zij laden; wij boffen, jullie boffen, zij boffen.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

ik-vorm = hele werkwoord (infinitief) - en

soms moet je een letter toevoegen, weglaten of veranderen

ik	ik-vorm	speel	word	zit
jij	ik-vorm + t	speelt	wordt	zit
hij/zij/het	ik-vorm + t	speelt	wordt	zit
wij/jullie	hele werkwoord	spelen	worden	zitten
....... jij?	ik-vorm	speel	word	zit

Jij ... (beloven, pvtt) altijd meer dan je kan waar maken.

Jij ... (raden, pvtt) nooit wat ik vandaag heb gedaan!

... (raden, pvtt) maar eens wat ik vandaag heb gedaan!

... (beloven, pvtt) je mij dat jij je aan je afspraak gaat houden?

Hij ... (wedden, pvtt) dat Ajax gaat winnen.

We ... (uitladen, pvtt) de auto ....

Je leesboek voor Nederlands

Keuze uit de titels:

- Alaska – Anna Woltz

- Rafael – Jan Eilander

- Soldaat Wojtek – Bibi Dumon Tak

- Wild – Mel Wallis de Vries

- Flashback - Eva Burgers

Vandaag:

- we bekijken hoe we werken met het boek

- we bekijken de taak

- instructie Lees- en luisterstrategieën

- opdrachten 1 en 2 doen we klassikaal

- opdrachten 4 en 5 maak je zelfstandig

- evaluatie

Je legt klaar:

- iPad in de aanslag (dicht)

- agenda

- 2 A4 schriften

- pen

Week 4

Aan het einde van deze week kan jij:

- van werkwoorden het voltooid deelwoord (vd), onvoltooid deelwoord (od) en bijvoeglijk naamwoord (bn) spellen

Klaar?

- lezen

- boekverslag

Vandaag:

- uitleg voltooid deelwoord (vd) en onvoltooid deelwoord (od)

- opdracht 1 samen

- zelfstandig werken

Je legt klaar:

- iPad

- Nieuw Nederlands

- werkschrift

- etui

hulp? check het eerst bij een groepsgenoot!

Spelling §7: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Spelling §8: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Spelling §9: 1, 2, 3, 4, 5, 6

Spelling §10: 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9

Spelling §11: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

Koen: §7, §8                       Robin: §8

Valente: §8                                               

... (worden, pvtt) jij snel verliefd?

Wij ... (koken, pvvt) een lekkere maaltijd dit weekend.

Lisa ... (schrijven, pvvt) een lange brief naar haar penvriendin.

Voltooid deelwoord

Het voltooid deelwoord (vd) geeft vaak aan dat een handeling is afgerond (= voltooid). Meestal maakt het voltooid deelwoord deel uit van het werkwoordelijk gezegde. Er staat dan altijd een vorm bij van hebben, zijn of worden:

– Logan heeft een taart gebakken voor zijn vriendin.

– Afgelopen seizoen is Nova geselecteerd voor het eerste handbalteam.

– Voor de rommelmarkt werden gebruikte spullen verzameld.

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

Zo schrijf je het voltooid deelwoord:

Het voltooid deelwoord van sterke werkwoorden eindigt meestal op en.

– Vannacht heeft het eindelijk weer eens gevroren (vriezen).

– Bij de inbraak op school werden laptops gestolen (stelen).

Het voltooid deelwoord van zwakke werkwoorden eindigt op d of t: net als bij de verleden tijd met ’t (e)x-f(o)ksch(aa)p. 

– onderstrepen → pvvt: onderstreepte → Jet heeft de belangrijkste zinnen onderstreept.

– verdoven → pvvt: verdoofde → De tandarts heeft Malik verdoofd.

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

Gelukkig ... (hebben, pvtt) Rutger zijn hand niet ... (verbranden, vd)!

We ... (zijn, pvtt) dit weekend naar de bioscoop ... (zijn, vd).

Ik ... (worden, pvtt) gelukkig niet ... (uitlachen, vd).

Onvoltooid deelwoord

Het onvoltooid deelwoord (od) geeft aan dat een handeling aan de gang is (= onvoltooid).

– Juichend kwam de winnaar over de finish.

– Het kleine meisje zat huilend op de stoep.

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

Zo schrijf je het onvoltooid deelwoord:

Het onvoltooid deelwoord spel je als infinitief + d: lachen + d → lachend.

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

... (lachen, od) lopen we over straat.

Ruben bereikt ... (zwemmen, od) de overkant.

Deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord:

Van voltooide en onvoltooide deelwoorden kun je een bijvoeglijk naamwoord (bn) maken.

Net als bij de andere bijvoeglijke naamwoorden heb je een lange vorm (met e) en een korte vorm (zonder e):

– vergroten - vergroot (vd) de vergrote foto; een vergroot huis

vergrotend (od) de vergrotende lens; een vergrotend effect

– vluchten - gevlucht (vd) de gevluchte overvaller; een gevlucht volk

vluchtend (od) de vluchtende bankrovers; een vluchtend hert

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

Deelwoorden als bijvoeglijk naamwoord:

Soms moet je tt of dd schrijven om uitspraakfouten te voorkomen:

– zetten gezet (vd) de gezette koffie

– schudden geschud (vd) de geschudde kaarten

Voltooide deelwoorden die op en eindigen, veranderen niet als je ze gebruikt als bijvoeglijk naamwoord: vouwen – gevouwen (vd) – het gevouwen blaadje

fluiten - floten

ontbijten - ontbeten

schrikken - schrokken

bewegen - bewogen

De ... (zwemmen, bn) vis.

voltooid deelwoord (vd)

onvoltooid deelwoord (od)

bijvoeglijk naamwoord (bn)

besteed

blaffende

gelachen

verbreed

lopend

lachend

verbrede

luisterend

gezochte

gevallen

lachende

verkeken

zoekend

gesmolten

balancerend

smeltend