4.1 Manchester: van industrie naar hightech 3Vb

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

 Geologie van Greater Manchester

300 miljoen jaar geleden...

4.1 Manchester

Doelen van de les

1. Aan het eind van de les weet je wat de rol is van productiemiddelen voor de ontwikkeling van de (textiel)industrie, in het bijzonder steenkool

2. Aan het eind van de les weet je welke factoren geleid hebben tot de ineenstorting van de textielindustrie in Manchester

3. Aan het eind van de les kan je voorbeelden geven van vernieuwing in Manchester

4. Aan het eind van de les weet je wat de kenmerken zijn van hightechbedrijven

5. Aan het eind van de les kan je uitleggen waarom hightechbedrijven zich graag bij elkaar vestigen 

Industrie in Manchester

Industriële revolutie

• Begon eind 18e eeuw in Manchester: textielfabrieken
• Textielfabrieken stonden aan kanaal vlakbij een steenkolenmijn, omdat:
  - nodig is voor de stoommachines
  - lastig en duur is om te vervoeren
  
  
• Vindplaats steenkool en transportkosten waren belangrijke locatiefactoren voor een textielfabriek

• Productiemiddel= Wat je nodig hebt om iets te maken: arbeid, kapitaal en natuur. Heet ook kapitaalgoed.
  
  
• Bijvoorbeeld:
  -> Steenkool
  -> Arbeid

Andere belangrijke factoren

Andere belangrijke factoren textielfabrieken:

• Kennis en ervaring spinnen en wevers (veel arbeidskrachten)
  
• Aanwezigheid slimme ondernemers -> massaproductie van textiel met goede stoommachines
  
• Ligging dichtbij een grote haven -> aanvoer van katoen

Crisis (rond 1970)

• Kolen plaatsgemaakt voor elektriciteit
• Arbeid verplaatst naar lagelonenlanden
• Opkomst dienstensector

Tijd voor vernieuwing...

Stedelijke vernieuwing

Hightechbedrijven

• Manchester: vestiging bedrijven hightechindustrie: medicijnen, biotechnologie, micro-elektronica
  
  
• Kenmerken: kennisintensief, footloose, multinationale ondernemingen

Waarom komen deze bedrijven naar Manchester?

• Er zijn veel samenwerkingsverbanden tussen overheid, wetenschap en bedrijfsleven.
  -> Bijvoorbeeld de universiteit van Manchester: hier studeren slimme technici, economen, juristen en andere hoogopgeleiden, die hightechbedrijven graag in dienst nemen. 
• Bedrijven profiteren van elkaars aanwezigheid doordat ze ideeën en informatie uitwisselen. 
• Machester is goed bereikbaar

De voordelen van het bij elkaar zitten van bedrijven noem je agglomeratievoordelen .

Agglomeratievoordelen

Zelfstandig werken

• Opdrachten van 4.1 

Welk productiemiddel was belangrijk voor de ontwikkeling van de indusctrie in Manchester?

1. Aardolie
2. Steenkool
3. Aardgas
4. Turf

Waar verplaatsten de meeste fabrieken naartoe rond de jaren '70?

Waarom vestigen hightechbedrijven zich graag bij elkaar?

1. Agglomeratievoordelen
2. Stedelijke vernieuwing
3. Voor de goede vibes
4. Concurentie tegen lagelonenlanden