HS 5, lezen, bk2b 14-06

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 1

Welkom

Wat heb je vandaag nodig?

Je boek voor Nederlands, een schrift en een pen.

We zijn bezig met het onderdeel: lezen H5  

Wat gaan we vandaag doen?

• Wat weet je nog?
• Huiswerk bespreken
• Uitleg
• Aan de slag!

Wat weet je nog?

De vorige les hebben we het gehad over inleiding en slot.

Je hebt drie manieren om een tekst in te leiden. Welke drie zijn dit?

• Het onderwerp noemen
• Eén of meer vragen stellen
• Een kort/grappig/bijzonder verhaaltje vertellen

Wat weet je nog?

De vorige les hebben we het gehad over inleiding en slot.

Je hebt drie manieren om een tekst af te sluiten. Welke drie zijn dit?

• Het samenvatting van de tekst
• Een conclusie
• Een advies geven

Opdracht 6 (blz. 237)

• 1. a. inleiding - een vraag
• 1. b. slot - een conclusie
• 1. c. slot - een advies
• 1. d. slot - een samenvatting
• 1. e. inleiding - het onderwerp vertellen
• 1. f. inleiding - verhaaltje

Opdracht 7 (blz. 237)

Samen maken.

Zelf aan de slag! 

 Wat? Opdracht 1 t/m 4 (blz. 278 t/m 281)

Vraag? Steek je hand omhoog en stel de vraag.

Hoe? In stilte met zachtjes overleggen, zie stoplicht 

Tijd? Je hebt tot het einde van de les om deze opdracht te maken. 

Klaar? Maak opdracht 5 (blz. 281) ook. 

Doel: je leert de de manieren van inleiden en afsluiten herkennen.

Opdracht 2 (blz. 234)

Tekst 8

• 1. Tekst 8 is een beoordeling (of recensie).
• 2. Nina Schouten.
• 3. Marjolein van Rest
• 4. eigen antwoord
• 5. Overtuigen.
• 6 a front = de strook land waar vijandige legers tegenover elkaar staan en waar gevochten wordt
•  b afschaffing = (van afschaffen) dat aan iets een einde is of wordt gemaakt
•  c verrukt = heel erg blij
•  d roadtrip = lange reis (meestal per auto)
•  e je waant je daar (wanen) = je beeldt je in dat je daar bent

Opdracht 4 (blz. 234)

Tekst 8

• 7 Ik vind iets heel spannend; ik schrik ergens heel erg van.
• 8 eerste boek van Marjolein van Rest – waarom Adriaan op weg gaat – hoe de reis verloopt – de mening over het boek
  
• 9 C Mooi en spannend
  
• 10 Alinea 1: Marjolein van Rest heeft haar eerste jeugdboek geschreven: Weg.
  
•  Alinea 2: Midden in de nacht gaat Adriaan ervandoor om de lange reis naar het zuiden te maken en zijn vader terug te halen.
  
•  Alinea 3: Adriaan maakt dus een ‘roadtrip’, maar dan een échte.
  
•  Alinea 4: Weg is een mooi geschreven en spannend boek.
  
• 
  

Opdracht 4 (blz. 234)

Tekst 8

• 11 De zin uit alinea 4: Weg is een mooi geschreven en spannend boek.
• 12 a De hoofdgedachte is een mening.
•  b Nee, want in de zin staat dat het zo is, daardoor lijkt de zin een feit. Je moet hier dus goed lezen om te zien dat dit toch een mening is.
• 13 Het boek heeft sfeervolle beschrijvingen. Er zijn actiescènes die je armharen recht overeind zetten (die heel spannend zijn). Het verhaal gaat over het waargebeurde verleden.
• 14 a Dit maakt het boek soms wat traag, vooral in het begin.
•  b Ze heeft deze zin toch in de tekst gezet, omdat je bijna nooit ergens alleen maar positief over bent. Als je ook een minpunt noemt, ben je eerlijker en kom je overtuigender over.

Inleiding 

Manieren om een tekst in te leiden:

1. Het onderwerp van de tekst noemen

2. Eén of meer vragen stellen 

3. Een kort, grappig of bijzonder verhaaltje vertellen

Doel: de lezer nieuwsgierig maken

Slot

Manieren om een tekst af te sluiten: 

1. Een korte samenvatting van de tekst geven

2. Een conclusie schrijven; de schrijver geeft een eindoordeel (dus...)

3. De schrijver geeft een advies

Doel: de tekst goed afsluiten

Weet je nu...

de drie manieren van inleiden?

de drie manieren van afsluiten?

Hoe noem je de belangrijkste zin van een alinea?

Wat is het verschil tussen hoofdzaken en bijzaken?

Wat is het tekstdoel van een instructie?

Een nieuwsbericht is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Een recept is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Een verkiezingsposter is een voorbeeld van een...

1. informerende tekst
2. amuserende tekst
3. uitleggende tekst
4. aansporende tekst

Noem één van de vier kenmerken van een instructie.

Een infographic is een ...

1. Een grafiek
2. Een informatieve afbeelding
3. Een krantenbericht
4. Een tijdschriftartikel

Spelling voltooid deelwoord 

Even oefenen

1. Jacqueline heeft een meisje gekregen (krijgen). 
   
2. Hij is gisteren toch maar thuis ... (blijven).
   
3. Mijn vader ... (lopen) 10.000 stappen per dag.
4. Vandaag ... (worden) mijn zusje 12 jaar!
5. Ik heb gisteren een hele enge film ... (kijken).
6. Lisa ... (hebben) de daders nog ... (zien) 

Grammatica; woordsoorten

De groenteboer | geeft | het meisje | een appel.

'geeft' kunnen we gelijk scharen onder de categorie werkwoorden

Maar wat is de woordsoort van andere woorden? De, groenteboer, het, meisje, een, appel?

Grammatica; woordsoorten

De groenteboer | geeft | het meisje | een appel.

de, het, een                     lidwoorden

groenteboer, meisje, appel                 zelfstandige naamwoorden

Grammatica; woordsoorten

Zelfstandige naamwoorden                mensen, dieren, planten of dingen. Vaak kun je er een lidwoord voorzetten. Van de meeste zelfstandige naamwoorden kun je een meervoud of een verkleinwoord maken. (PLADIMEDINA) 

LET OP: eigennamen zijn ook zelfstandige naamwoorden! Bijvoorbeeld: Heerhugowaard, Efteling, Laura of Japan. 

Grammatica; woordsoorten

De aardige groenteboer geeft het jonge meisje een lekkere appel.

Aan deze zin zijn woorden toegevoegd. Wat zijn dit voor soort woorden?

• Bijvoegelijke naamwoorden                 zeggen iets over een zelfstandig naamwoord. 
• Je voegt dan als het ware eigenschappen of kenmerken van een zelfstandig naamwoord toe. 

Grammatica; woordsoorten

Voorzetsels                 zijn woorden die vaak een plaats of tijd aangeven. Je kan het woord gebruiken bij 'de kast' 'het kooitje' of 'het feestje' . 

Voorbeelden zijn:

op, in, tijdens, tussen, buiten, naast

Even oefenen.

Noteer de pv, het wwg, ow en lv van de onderstaande zinnen. Soms zit een onderdeel er niet in. Dan zet je een streepje. 

1. Petra is gisteren haar tas vergeten. 

2. Die meneer heeft een rode auto gekocht.

3. Die meneer staat naast die rode auto geparkeerd. 

4. Vandaag moet Jacqueline een gedicht voordragen.

5. De rode auto heeft 's ochtends altijd problemen. 

Lijdend voorwerp

Nog één onderdeel... het lijdend voorwerp.

Geeft antwoord op de vraag: Wie/Wat + wwg + ow?

Paul heeft gisteren een mooi kunstwerk gemaakt. 

Wat heeft Paul gemaakt?

Huiswerk bespreken

Opdracht 4 en 7 (blz. 214 en 216)  

Hoe werkt het?

1. Je gaat naar: create.kahoot.it
2. Don't have an account? Sign up
3. Kies student 
4. Geef als geboortedatum Jan-01-2000 op. Anders komt er een leeftijdsrestrictie op de Kahoot en kan je 'm niet delen. 
5. Bedenk een gebruikersnaam
6. Voer een e-mailadres en een wachtwoord in
7. SCHRIJF DIT E-MAILADRES EN WACHTWOORD ERGENS OP 

Opdracht Kahoot

• Je maakt minimaal 10 vragen
• Er mogen maximaal 3 true/false vragen in zitten
• Het gaat alleen over Nederlands grammatica HS 1 en 2
• Doel? Door zelf vragen te verzinnen word je beter in Nederlands
• En we kunnen hopelijk binnenkort jouw Kahoot spelen in de les :) 

Tekstsoort + tekstdoelen

Uit welke woorden bestaan de onderstaande samenstellingen?

grondstof

bureaustoel

toetsenbord

paperclip

waterflesje

meergranenkoekje

langetermijnplanning 

Pauze

BOY7

Samen gaan we het boek BOY7 van Miriam Mous lezen. Nadat we het boek hebben gelezen ga je een verwerkingsopdracht maken bij het boek. 

Daarnaast krijg je een boektoets over het boek. Als je 70% van die vragen goed hebt, krijg je een bonuspunt voor je verwerkingsopdracht!

Wat gaan we vandaag doen?

12.35 - 12.40 - Wat weet je nog?

12.40 - 12.55 - Opdracht 1 (blz. 13) bespreken

12.55 - 13.10 - Uitleg fictie en non-fictie

13.10 - 13.25 - Woordenschat, zelf aan de slag!

13.25 - 13.30 - Pauze

13.30 - 13.45 - Opdrachten woordenschat bespreken

13.45 - 13.50 - Uitleg synoniemen en antoniemen

13.50 - 14.00 - Zelf aan de slag**

Gaat het zelf aan de slag allemaal goed? Dan doen we aan het laatste kwartier van de les een spelletje. (wel over Nederlands, natuurlijk) 

Opdracht 1 t/m 3 bespreken

Schrijf mee!

(blz. 29 en 30) 

Synoniem

Een synoniem is een ander woord dat hetzelfde betekent. 

Bijvoorbeeld:

explosie - ontploffing

levenslang - eeuwig

beroemd - bekend

gevangenis - ......

boos - ...... 

Antoniem

Een antoniem is een ander woord dat precies het tegenovergestelde betekent.

Bijvoorbeeld:

 licht - donker

moeilijk - makkelijk

dag - nacht 

1. Gezond

2. Hier

3. Hoog

4. Warm

5. Zwak

6. Dwerg

7. Netjes

1. 

2. 

3.

4.

5.

6.

7. 

Quizlet

We gaan zo een quizlet doen. Een quizlet is een soort online quiz. Het is dan de bedoeling dat je de antoniemen aan elkaar gaat koppelen. Het probleem is alleen dat de antwoorden niet alleen op je eigen telefoon staan, maar ook op die van je teamgenoten. Je moet dus samenwerken om te kunnen winnen. Het eerste rondje zal een soort oefenrondje zijn, daarna zijn jullie er vast beter in! 

Lesafsluiting

Deze les heb je geleerd wat synoniemen en antoniemen zijn.

Deze les hebben we het gehad over het verhaal 'Een vakantie van niks!'

Deze les heb je de betekenis van een aantal nieuwe woorden geleerd, geen zorgen deze gaan we nog vaak genoeg herhalen zodat je ze weet. 

De volgende les: maandag 1e uur, huiswerk: opdracht 4 en 5 af. (blz. 31 en 32)