This lesson contains 23 slides, with interactive quiz and text slides.
Lesson duration is: 50 min
Items in this lesson
Welkom!
Ga zitten volgens de plattegrond
Pak je spullen en iPad erbij
Login bij LessonUp
timer
3:00
Slide 1 - Slide
Wat gaan we doen
Voorkennis
Uitleg systematische naamgeving (combi eind 7.1 en begin 7.2)
Oefenen met structuurformules en systematische naamgeving
Slide 2 - Slide
Wat is het 'kraken' van een koolwaterstof?
Slide 3 - Open question
Leerdoelen
Je kan uitleggen wat isomeren zijn,
je kan een systematische naam geven aan koolwaterstoffen,
je kan vanuit de systematische naam, de structuurformule tekenen.
Slide 4 - Slide
7.1 Koolstofverbindingen
Moleculen van koolwaterstoffen geef je meestal weer als structuurformule
Bij het tekenen moet je rekening houden met de covalentie: hoeveel bindingen een atoom kan maken
1
H, F, Cl, Br, I
2
O, S
3
N, P
4
C
Slide 5 - Slide
7.1 Koolstofverbindingen
Nog enkele belangrijke begrippen:
Vertakt: er is minimaal één C-atoom dat met drie of vier andere C-atomen is verbonden.
Onvertakt: elk C-atoom is met één of twee andere C-atomen verbonden.
Verzadigd: er zijn geendubbele bindingen aanwezig
Onverzadigd:er is één of meerdere (drie)dubbele bindingen aanwezig.
Slide 6 - Slide
Vertakt/onvertakt, verzadigd/onverzadigd
Slide 7 - Slide
Noteer van beide structuurformules de molecuulformule.
Beide stoffen hebben als molecuulformule C4H10, maar hebben verschillende structuurformules. Deze stoffen zijn dus isomeren van elkaar.
Slide 8 - Slide
7.2 Systematische naamgeving
Alkanen zijn verzadigde koolwaterstoffen
met de algemene formule CnH2n+2
De uitgang is -aan.
Slide 9 - Slide
7.2 Systematische naamgeving
Alkenen zijn onverzadigde koolwaterstoffen
met de algemene formule CnH2n
De uitgang is -een.
Slide 10 - Slide
7.2 Systematische naamgeving
Soms bevat een koolwaterstof een speciale groep. Eén van die groepen zijn de alkylgroepen. Deze vormen een zijtak die aan de hoofdketen zit.
Slide 11 - Slide
7.2 Systematische naamgeving
Let op de manieren van het tekenen én aflezen van structuurformules. Er zijn meerdere manieren toegestaan. Hier staan twee structuurformules, ze geven hetzelfde weer!
Slide 12 - Slide
7.2 Systematische naamgeving
Stappenplan systematische naamgeving van koolwaterstoffen
Bepaal de stamnaam (langste keten) en let of er dubbele bindingen zijn.
Let op vertakkingen, extra groepen, bepaal nu de voor- en achtervoegsels (zie document Magister).
Bepaal de plaatsnummers, houdt de getallen zo laag mogelijk!
Zet de onderdelen op de juiste volgorde en geef de naam.
Slide 13 - Slide
7.2 Samen oefenen
Geef de systematische naam bij de volgende structuurformules:
b
a
c
Slide 14 - Slide
7.2 Samen oefenen
Geef de structuurformule bij de volgende systematische namen:
3,4-dimethylpentaan
But-2-een (lastig, probeer uit te vogelen wat dit moet zijn)
Laatste vraag: Geef de vijf mogelijke isomeren van C6H14
Slide 15 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Er zijn ook nog zogenaamde karakteristieke groepen. Hiervan moet je er twee kennen:
Slide 16 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Stappenplan systematische naamgeving van koolwaterstoffen
Bepaal de stamnaam (langste keten) en let of er dubbele bindingen zijn.
Let op vertakkingen, extra groepen, bepaal nu de voor- en achtervoegsels (zie document Magister).
Bepaal de plaatsnummers, houdt de getallen zo laag mogelijk!
Zet de onderdelen op de juiste volgorde en geef de naam.
Slide 17 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Voorbeeldopgave
Geef de systematische naam van de volgende koolwaterstof:.
Slide 18 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Stap 1: bepaal de stamnaam
De langste keten zijn 4 C-atomen, de stam is dus but-. Er zijn geen dubbele bindingen, dus is de uitgang -aan. De stamnaam is dus butaan.
Slide 19 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Stap 2: bepaal de voor- en achtervoegsels.
Er is een zijketen met één C-atoom. Er wordt dus methyl- vóór de stamnaam geplaatst.
Slide 20 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Stap 3: bepaal de plaatsnummers
De zijketen moet het laagste plaatsnummer krijgen. In dit geval zou dat twee zijn. Zou je van rechts naar links tellen, dan zou het 3 zijn. Dat mag niet.
Slide 21 - Slide
7.3 Systematische naamgeving
Stap 4: zet de onderdelen in de juiste volgorde.
De systematische naam is: 2-methylbutaan.
Slide 22 - Slide
Aan de slag!
Maken:
Klaar? In stilte even iets voor jezelf doen op de iPad.