8.2 Energie in ecosystemen

8.2 Energie in ecosystemen
  • je kunt aangeven hoe energie wordt vastgelegd en doorgegeven
  • je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa en van productiviteit is
  •  je kunt biomassa weergeven in een energiestroomschema
  • Je kunt werken met de NPP en BPP van een ecosysteem
  • Je kunt de invloed van verschillende abiotische factoren op een ecosysteem uitleggen
  • Je kunt eutrofiëring uitleggen
1 / 30
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolvwoLeerjaar 4

This lesson contains 30 slides, with interactive quizzes, text slides and 1 video.

time-iconLesson duration is: 30 min

Items in this lesson

8.2 Energie in ecosystemen
  • je kunt aangeven hoe energie wordt vastgelegd en doorgegeven
  • je kunt uitleggen wat een piramide van biomassa en van productiviteit is
  •  je kunt biomassa weergeven in een energiestroomschema
  • Je kunt werken met de NPP en BPP van een ecosysteem
  • Je kunt de invloed van verschillende abiotische factoren op een ecosysteem uitleggen
  • Je kunt eutrofiëring uitleggen

Slide 1 - Slide

Waar komt energie vandaan?
Energie in jou, je telefoon, je eten... komt allemaal uiteindelijk van de zon!
Hoe?
Producenten!

Slide 2 - Slide

Wat is de reactievergelijking van fotosynthese?

Slide 3 - Open question

Alles draait om de zon

  • Producenten
  • Consumenten (1e orde, 2e orde)
  • Elk hoger trofisch niveau neemt energie op uit het voorgaande
  • ...zelfs als je uitkomt bij fossiele brandstoffen, want die zijn gevormd uit organisch materiaal 

Slide 4 - Slide

Wat is je eerste
gedachte bij energie?

Slide 5 - Mind map

Piramides
Hoe een ecosysteem in elkaar zit, kun je weergeven in voedselketen of voedselweb. Maar ook: piramides.
  • Van aantallen
  • Van biomassa = de hoeveelheid (energierijke) organische stoffen (of drooggewicht = alles behalve water)
  • Van productiviteit = het jaargemiddelde van de biomassa in een ecosysteem

 

Slide 6 - Slide

Slide 7 - Slide

Energie in biomassa
Piramide van biomassa vs. piramide van productiviteit
Momentopname vs. informatie over de energiestroom 

Slide 8 - Slide

Kijkend naar dit plaatje: welke trede zijn de predatoren?
A
P
B
C1, C2, C3
C
C2 en C3
D
C3

Slide 9 - Quiz

Piramide
  • In de afbeelding is een piramide getekend van de biomassa van organismen in een ecosysteem, verdeeld in drie voedselniveaus.
  • Noem twee oorzaken waardoor de biomassa van elk dierlijk niveau steeds kleiner is dan die van het voorgaande niveau.

Slide 10 - Slide

Noem twee redenen waarom de biomassa afneemt per trede

Slide 11 - Open question

Welke piramide van aantallen hoort bij voedselketen:
berk>bladluis>
lieveheersbeestje?
A
A
B
B
C
C
D
D

Slide 12 - Quiz

Welke piramide van biomassa hoort bij voedselketen:
berk>bladluis>
lieveheersbeestje?
A
A
B
B
C
C
D
D

Slide 13 - Quiz

Energiestroomschema
  • In elk trofisch niveau gaat energie verloren (bron 8, BINAS 93A2) voor het volgende niveau (Vergelijk I met P)
  • Naar welke ‘bestemmingen’ gaat de energie op elk trofisch niveau?
  • Leg adhv bron 8 uit waarom het eten van vlees “energietechnisch” minder efficiënt is dan het eten van planten

Slide 14 - Slide

Biomassa en energiestroom
Heterotrofe organismen:
I = energie inhoud vorige trofisch
niveau
F = feces
A = verteerd deel
R = brandstof voor activiteit
P = bouwstof

Slide 15 - Slide

Energiestroomschema

Slide 16 - Slide

Examen-vraag!

Slide 17 - Slide

Licht toe hoe component R (dissimilatie) kleiner kan worden

Slide 18 - Open question

Wat eten deze organismen: planten of dieren?

Slide 19 - Slide

Deel 2
  • Je kunt werken met de NPP en BPP van een ecosysteem
  • Je kunt de invloed van verschillende abiotische factoren op een ecosysteem uitleggen
  • Je kunt eutrofiëring uitleggen

Slide 20 - Slide

Productie meten!
  • Producenten heten zo omdat ze produceren --> energierijk, organisch materiaal
  • Bruto Primaire Productie (BPP) = hoeveel producenten produceren (in g/m3/dag)
  • Ze gebruiken ook een deel zelf voor hun eigen verbranding. (Waarom eigenlijk?)
  • Dus blijft over: Netto Primaire Productie (NPP)

Slide 21 - Slide

Stabiel ecosysteem
  • Factoren die o.a. van invloed zijn op ecosysteem: (zie ook tekst + bron 11 op blz 270 en 271)
  • Temperatuur
  • Licht
  • Menselijke invloeden (bijv. bodemschade door visnetten, zandwinning, oogsten)
  • Voedingsstoffen --> Eutrofiëring!

Slide 22 - Slide

Slide 23 - Video

Examenvraag (havo 2019-I)
Vissen worden gekweekt in een bak waar ook tomatenplanten of paksoiplanten op groeien.

Slide 24 - Slide

Noem beide oorzaken (waarom vissen niet al het gegeten voer omzetten in lichaamsgewicht)

Slide 25 - Open question

Examenvraag (havo 2018-I)

Slide 26 - Slide

Leg uit dat door toename van de hoeveelheid organische stoffen de groei van algen kan toenemen

Slide 27 - Open question

In hoeverre begrijp je de stof die deze les is behandeld?
😒🙁😐🙂😃

Slide 28 - Poll

Noem een (nieuw) woord/concept dat is blijven hangen van deze les

Slide 29 - Mind map

Waar wil je nog meer uitleg over?

Slide 30 - Open question