Les 4. Detentie/TBS

• KvD
• MBO
• Studiejaar 4

Justitiële opvang

& TBS

Deze les:

1. Wie begeleid je en wat doe je
2. Wanneer kom je in een PI
3. Waarom straffen
4. Forensische zorg

Wie begeleid je?

1. Je cliënt zit niet vrijwillig in de gevangenis of een andere justitiële inrichting. Een gevangene zit daar op grond van een justitiële maatregel; hij is daartoe veroordeeld of wacht daar op een uitspraak van de rechter.
2. Naast de begeleiding van je cliënt, heb je daarom ook te maken met bewaking en beveiliging. Je sluit hem uit of in en je begeleidt hem naar en van activiteiten. 
   

PIW & MZ

Als (persoonlijk) begeleider kun je in diverse functies in de justitiële opvang komen te werken.

Je werkt dan bijvoorbeeld als De penitentiair inrichtingswerker (PIWer) in een penitentiaire inrichting.

Wie zijn de "cliënten"?

Je hebt verschillende benamingen voor de cliënt in een PI:

1.  Gedetineerde   = gevangene
   
2.  Delinquent         = persoon die iets strafbaars heeft gedaan
3.  Justitiabele        =  iemand met een gevangenisstraf

Competenties
van een PIWer

Empathie

Open blik

Respect

Duidelijk grenzen stellen

Stevig in je schoenen staan

Wanneer kom je in een PI?

Gevangenisstraf is de zwaarste straf die iemand in Nederland kan krijgen. Het is een straf die rechters opleggen aan meerderjarigen die een misdrijf hebben gepleegd. Een misdrijf is een ernstige overtreding van de wet, zoals een roofoverval, handel in drugs of moord. Maar ook voor minder ernstige vergrijpen kun je achter de tralies komen, zoals het niet betalen van geldboetes of het niet uitvoeren van een taakstraf.

Wat zijn PI's?

1. Een penitentiaire inrichting (PI) is de verzamelnaam voor inrichtingen in het gevangeniswezen, waarvan de meeste gevangenissen en huizen van bewaring zijn.
   
2. Een huis van bewaring is een afgesloten en beveiligd cellencomplex waar mensen geen gevangenisstraf, maar (voorlopige) hechtenis ondergaan. Zij zitten daar in afwachting van het vonnis van de rechter.
   

Wat zijn PI's?

1. Jaarlijks stromen er bijna 40.000 mensen het gevangeniswezen in. Een volwassen gedetineerde zit gemiddeld 105 dagen achter de tralies.
   
   
   
2. Naast gevangenisstraffen voor volwassenen kan de rechter ook vrijheidsbenemende maatregelen opleggen aan jongeren, psychiatrische patiënten en vreemdelingen.

Mannen

92% is man

Vrouwen

8% is vrouw.

Zij zitten in een aparte vrouwengevangenis of vrouwenafdeling.

Vermogensmisdrijf moet je denken aan diefstal en inbraak, fraude, afpersing en witwassen.

Ouderen zitten verhoudingsgewijs vaker vast voor drugsmisdrijven en voor seksuele delicten. Bij vrouwelijke gedetineerden ligt het zwaartepunt meer op drugsmisdrijven en minder op geweldsdelicten.

Waarom straffen wij mensen die een misdrijf of overtreding hebben gepleegd?

Drie doelen van straffen

• Vergelding.
   Een delinquent moet boeten voor de overtreding van wetten of regels. Voor alle burgers moet duidelijk zijn dat de samenleving die overtredingen niet accepteert en dat een straf het gevolg is.

Drie doelen van straffen

• Veiligheid van de samenleving.
  
  Een delinquent die ingesloten is, vormt gedurende de tijd van zijn detentie geen bedreiging voor de samenleving.

Drie doelen van straffen

• Herhaling voorkomen.
  Als de gedetineerde vrij komt, is het niet de bedoeling dat hij weer in crimineel gedrag vervalt. Daarom krijgt hij al in de gevangenis de mogelijkheid om te werken aan een maatschappelijk aanvaardbaar bestaan na zijn detentie.

Hoeveel % van de ex gedetineerden komt binnen 2 jaar na vrijlating weer terug in de justitiële opvang?

1. 5%
2. 12%
3. 27%
4. 47%

Forensische zorg

Forensische zorg is geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en verstandelijk gehandicaptenzorg die onderdeel zijn van een straf of maatregel. Tbs met dwangverpleging is de zwaarste vorm van forensische zorg. Alle andere vormen heten overige forensische zorg.

Forensische zorg

1. Is een combinatie van beveiliging en behandeling of verpleging.
   
2. De rechter kan forensische zorg opleggen aan mensen met een psychische of psychiatrische stoornis die iets strafbaars hebben gedaan. 
   
3. Gedetineerden met een zware psychische stoornis verblijven een Forensisch-psychiatrisch Centrum (FPC). 

Forensische zorg

Een FPC heeft een dubbele taak:

1. Opsluiting van voor de maatschappij gevaarlijke personen.
   (Bijv. met TBS) 
2. Het doel is om het gedrag van de gedetineerde zo te veranderen dat hij niet opnieuw de fout ingaat. De behandeling is zowel individueel als in groepsverband. 

Na detentie/TBS:

Reclassering

1. De reclassering is gericht op de begeleiding van mensen die met justitie in aanraking gekomen zijn
2. Het doel van deze begeleiding is dat iemand niet opnieuw in de fout gaat als hij zijn straf heeft uitgezeten (recidive)
3. Deze begeleiding wordt vaak gedaan door maatschappelijk werkers (HBO social work)