§5.2 Reactievergelijkingen opstellen (deel 1)

§5.2 Reactievergelijkingen opstellen (deel 1)

Planning

• Huiswerk bespreken
  
• §5.2 Reactievergelijkingen opstellen
  
• Maken opgaven
  

4

• a. C, H en S
• b. Koolstof, waterstof, zwavel
• c. Koolstofdioxide (CO₂), water (H₂O) en zwaveldioxide (SO₂) 

6

• a. water (H₂O) en zwaveldioxide (SO₂) 
• b. water
• c. waterstof
• d. zuustof

7

• a. calciumoxide
• b. water

8

• a. Wit kopersulfaat erbij. Kleurt het blauw? dan is er nog water aanwezig. 
• b. Breng in contact met helder kalkwater. Wordt het troebel? dan is er koolstofdioxide aanwezig. 
• c. mengsel opvangen in een reageerbuis, lucifer erbij houden. Hoor je een ''plop''? waterstof is aanwezig.

9

• a. Gloeiende houtspaander erbij houden. Gaat de houtspaander harder gloeien/branden? dan is er zuurstof aanwezig. 
• b. Je gebruikt liever geen vuur ivm brandgevaar. 

10

• a. Elektrolyse
• b. -
• c. IV: er ontstaat 2x zoveel waterstof als zuurstof (H₂O)
• d. Hij hoort ''plop''. 
• e. A
• f. D

Leerdoelen

• Ik kan de systematische naamgeving gebruiken om een naam of molecuulformule van een stof te noteren.
  
• Ik kan de reactievergelijking van een verbrandingsreactie opstellen.
  
• Ik kan een reactievergelijking opstellen op basis van een omschrijving.
  

Systematische naamgeving

• Systematische naam / rationele naam: scheikundige naam (opgesteld volgens afspraken)
• Triviale naam: naam van de stof die in dagelijks leven wordt gebruikt.
  

Vb. Systematische naam: diwaterstofmono-oxide

      Triviale naam: water

Je geeft in de formule aan hoe vaak een atoom voorkomt. Dit doe je door het Griekse telwoord VOOR de desbetreffende atoomsoort te zetten.

De namen van de stoffen eindigen over het algemeen op -‘ide’

Stappenplan: van formule naar naam

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.

Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

Vb 1: Geef de systematische naam van P₂Cl₅

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.

Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

P =

2 =

Cl =

5 =

Vb 1: Geef de systematische naam van P₂Cl₅

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.

Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

P = fosfor

2 = di

Cl = chloride (uitgang)

5 = penta

Vb 1: Geef de systematische naam van P₂Cl₅

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.

Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

P = fosfor

2 = di

Cl = chloride (uitgang)

5 = penta

difosforpentachloride

Vb 2: Geef de formule van distikstofmono-oxide

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.
Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

• di =
• stikstof =
  
• mono = 
• oxide =
  

Vb 2: Geef de formule van distikstofmono-oxide

Stap 1: Noteer de cijfers uit de formule en noteer het juiste telwoord.
Stap 2: Noteer de symbolen en noteer de naam erachter.

Stap 3: Zet de telwoorden en namen in de juiste volgorde achter elkaar.

• di = 2
• stikstof = N
• mono = 1
• oxide = O

N₂O

Samengevat: 

Je geeft in de formule aan hoe vaak een atoom voorkomt. Dit doe je door het Griekse telwoord VOOR de desbetreffende stof te zetten.

• CO₂: koolstofdioxide
• CO: koolstofmono-oxide

‘mono’ wordt nooit bij het eerste atoom in de molecuulformule vermeld. 

• Dus koolstofmono-oxide ipv monokoolstofmono-oxide.

De namen van de stoffen eindigen over het algemeen op ‘ide’.

• PCl₃: fosfortrichloride
• SO₂: zwaveldioxide
  
• H₂S: diwaterstofmonosulfide

Wat is de systematische naam voor CO2

Wat is de systematische naam voor CO₂

1. dikoolstofoxide
2. koolstofmono-oxide
3. koolstofdioxide
4. zuurstof

Wat is de systematische naam van:

SO​3​​

1. Monozwaveltrizuurstofide
2. Zwaveltrioxide
3. Trizwaveltrizuurstof
4. Trizwaveloxide

Wat is de systematische naam van
?

H​2​​S

1. Diwaterstofmonosulfaat
2. Diwaterstofsulfaat
3. Diwaterstofsulfide
4. Diwaterstofmonosulfide

Wat is de systematische naam voor H2O2

Wat is de systematische naam voor H₂O₂

1. Water
2. Waterstof
3. waterstofperoxide
4. di-waterstof-di-oxide

Maken 1, 5, 6 en 7 (vanaf blz 84)

1

• 1 = mono
• 2 = di
• 3 = tri
• 4 = tetra
• 5 = penta 

5

6a

• N2O5 = distikstofpenta-oxide
• SCl2 = (mono)zwaveldichloride
• P2S5 = difosforpentasulfide
• NO = (mono)stikstofmono-oxide
• S2Cl2 = dizwaveldichloride

6b

• N2O5  bestaat uit 7 atomen
• N2O5 bestaat uit 2 atoomsoorten
• NO bestaat uit 2 atomen
• NO bestaat uit 2 atoomsoorten

7a

• fosfortrichloride = PCl3
• distikstofmono-oxide = N2O
• fosforpentabromide = PBr5
• koolstofmono-oxide = CO
• fosfortri-jodide = PI3
• joodtrichloride = ICl3

7b

• distikstofmono-oxide bestaat uit 3 atomen
• distikstofmono-oxide bestaat uit 2 atoomsoorten
• fosforpentabromide bestaat uit 6 atomen
• fosforpentabromide bestaat uit 2 atoomsoorten