2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

2.3 Duitsland van democratie naar dictatuur

Planning:

- Introductie

- leerdoelen

- uitleg stof

- leerdoelen 

- opdracht

- afsluiting

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- welke politieke problemen ontstonden in Duitsland.

- welke economische problemen ontstonden.

- hoe Hitler aan de macht kwam.

- hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd.

Politieke problemen

- WO1 voorbij

- Duitse keizer Wilhelm vlucht naar Nederland

- Duitsland nu zonder bestuur

- Ontstaan Weimarrepubliek

- In eerste jaren van bestuur bleef het onrustig in Duitsland

- Veel opstanden en politici die werden vermoord

- Politiek geweld slecht voor vertrouwen bevolking 

Verdrag van Versailles

Duitsland mag geen groot leger meer hebben. 

Duitsland moet een enorme schadevergoeding betalen.

Duitsland raakt haar kolonies kwijt. 

Duitsland wordt kleiner, hieruit is Polen ontstaan. 

Dolkstootlegende

Economische problemen

- In eerste jaren Weimarrepubliek economische crisis

- weinig vertrouwen in de Duitse Mark

- In 1923 inflatie en bezetting Rurhgebied 

- In 1924 kreeg DU leningen van VS

- Geallieerden verlaagden herstelbetaling

- Hierdoor crisis voorbij

 Prijs van 1 kilo brood

December 1921:         4 Mark

December 1922:        163 Mark

Januari 1923:               250 Mark

April 1923:                     474 Mark

Augustus 1923:           69.000 Mark

November 1923:          201.000.000.000 Mark

- Maar crisis in 1929 maakte eind aan mooie jaren van Weimarrepubliek

- Duitsland werd extra hard getroffen

- Waarom?

- Veel mensen waren wanhopig

- Zij stelden hun hoop op een politicus die beweerde Duitsland weer welvarend te maken en het 'Dictat von Versailles' ongedaan zou maken:

Adolf Hitler

- Geboren 1889 in Oostenrijk 

- In 1913 verhuisd naar München

- Afgewezen op de kunstacademie

- Toen WO1 uitbrak meldde hij zich direct als oorlogsvrijwilliger

- Besloot na de oorlog de politiek in te gaan

- Sloot zich aan bij DAP die later de NSDAP werd

Bierkellerputsch 1923

- Mein Kampf

- 13 maanden in de gevangenis gezeten

- Toen Hitler zich aansloot bij de DAP ontdekte hij zijn talent als redenaar: hij kon zichzelf en zijn publiek goed opzwepen

- Hij werd toen leider van de partij die hij omdoopte tot de NSDAP

- Nationaal socialistische Duitse Arbeiderspartij

Belangrijkste standpunten:

1. Weg met het Verdrag van Versailles

2. Weg met de Weimarrepubliek.

Hitler geloofde in de Dolkstootlegende en vond dat de regering en het parlement na de Eerste Wereldoorlog het volk hadden 

verraden.

3. Weg met de werkloosheid.

Een nieuw Duits Rijk

- Ideeën kwamen voort uit de rassenleer

- Er waren te veel Duitssprekende mensen in gebieden die DU moest afstaan 

   na WO1

- Volgens Hitler kwamen zij niet tot hun recht; ze woonden nu tussen 

   'minderwaardige' Slavische volken

- Volken terugbrengen in één groot Duitsland: "Heim ins Reich"

Eén volk, één ras

NSDAP: Arische ras was het beste: alle andere rassen niet geschikt: Üntermenschen, in het bijzonder tegen het Joodse volk (Antisemitisme) 

Neurenbergerwetten (1935) werden aangenomen. Veel Joden vluchten uit DU

Kristalnacht 1938

- Hitler was antisemitisch en gaf de joden de schuld van de Duitse nederlaag in WO1 (dolkstootlegende)

- Het nationaalsocialisme was net als het fascisme antidemocratisch, gewelddadig, extreem nationalistisch en totalitair 

- Naar voorbeeld Mussolini liet hij zich Führer noemen

- Maar het nationaalsocialisme (afgekort nazisme) was nog radicaler dan het fascisme omdat het ook racistisch was

-  De nazi's geloofden in de onjuiste theorie dat er verschillende mensenrassen waren die een meedogenloze strijd op leven en dood uitvochten

- Volgens deze rassenleer was het 'joodse ras' de grootste vijand van het 'Germaanse ras' 

- De aanhang van de NSDAP bleef groeien

- Waardoor?

- Door dit succes werd Hitler in 1933 benoemd tot rijkskanselier

- Volgens nazi-ideologie moest 'Germaanse ras' worden verbeterd en moest 'levensonwaardig en zwak leven' verdwijnen (übermenschen)

- Lebensraum

Lebensraum

- Het Duitse volk had meer ruimte nodig om te leven (lebensraum)

- Hitler wilde het Duitse grondgebied uitbreiden, eerst naar Oost-Europa en later heel Europa 

- In Oost-Europa ook veel graan, olie en ijzererts

Hitler wist dat hij grondgebied ging uitbreiden, alleen hoe zou het buitenland hierop reageren? 

- Dienstplicht invoeren

- Wapenfabrieken openen

In 1936 militairen naar Rijnland tegen verdrag van Locarno in

 

Rijksdagbrand 

- aannemen machtigingswet waardoor Hitler alle andere partijen kon verbieden (DU was nu eenpartijstaat NSDAP)

- De democratie in DU was nu voorbij

- Veel mensen sloten zich aan bij de SA (Sturmabteilung) 

- Tegenstanders van dit regime werden gevangen gezet die onder leiding stonden van de SS (Schutzstaffel) 

- Ministerie van Propaganda (Joseph Goebbels)

- Controle op alle kranten, films en radio

- Ook onderwijs moest nazi-ideologie volgen

Indoctrinatie bleef doorgaan...

Schoolboeken vervangen door leermethodes van de nationaalsocialisten. Jongens moesten lid worden van de Hitlerjugend en meisjes van de Bund Deutscher Mädel. Voor de arbeiders werd het Deutsche Arbeitsfront opgericht, waarin zowel directeuren als werknemers zouden gaan samen werken voor een sterk economisch Duitsland.

Tijdens massabijeenkomsten brachten honderdduizend mensen de Hitlergroet en zwaaiden met vlaggen met hakenkruizen, het symbool van de nazi's

- Hitler bereidde DU voor op nieuwe oorlog (oorlogsindustrie) werkeloosheid verdween hierdoor 

- Dit maakte Hitler populair 

Leerdoelen

In deze paragraaf leer je...

- welke politieke problemen ontstonden in Duitsland.

- welke economische problemen ontstonden.

- hoe Hitler aan de macht kwam.

- hoe Duitsland een totalitaire dictatuur werd.

Werken leerdoelen boekje

Afsluiting

Volgende les: voorbereiden P. 4.

Les erna: PW H2