Scheikunde Hoofdstuk 2

• scheikunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Chemische reacties

Bij chemische reacties verdwijnen beginstoffen en ontstaan er nieuwe stoffen. 

Doel van vandaag

Korte samenvatting Hoofdstuk 4

weten wat:

1. reagentia zijn

2. brandstoffen

3. brandvoorwaarden

4. Broeikaseffect

5. Explosie

6 Rendement 

Moleculen en atomen

• Atomen zijn de bouwstenen van moleculen. Er zijn 118 atoomsoorten (elementen).
• Je kan uit atomen verschillende stoffen maken door ze met elkaar te laten reageren. Deze stof noem je een molecuula

Molecuulformules

Moleculen hebben een molecuulformule:

water = H2O

2 is de indexcijfer en geeft aan hoeveel waterstofatomen (H-atomen) er aanwezig zijn in de molecuul.

Systematische naam

Stoffen in het scheikunde hebben een triviale naam (keukenzout) en systematische naam (natriumchloride).

Voorbeeldopdracht 1 en 2 blz 66, Nova scheikunde H3

Systematische naam

• Je benoemt altijd de eerste atoomsoort :

SO2 -> Zwavel-

• Daarna benoem je de tweede atoomsoort:

In dit geval heb ik twee oxide (O) groepen (oxide wordt dan dioxide) -> Zwaveldioxide

Ontleding en chemische synthese

Ontledingsreacties

Elektrolyse: Ontledingsreacties door middel van electriciteit

Fotolyse: Ontledingsreactie door middel van zonlicht

Thermolyse: Ontledingsreactie door middel van warmte

Ontledingsreacties

Ontleedbare stoffen (moleculen

niet-ontleedbare stoffen (elementen)

Zie figuur 1

Ontledingsreacties

Omzet van een molecuul naar 2 kleinere moleculen:

2H2O ->2H2 + O2

Thermolyse

Onder hoge temperatuur, ook wel ontledingstemperatuur genoemd. 

Reactieproducten: water, koolstof, (brandbare gassen) rook

Fotolyse

Ontledingsreactie door middel van zonlicht

Elektrolyse

Ontledingsreactie door middel van elektrische stroom

Synthesereactie

Grotere of kleinere moleculen bouwen van een bestaande (meestal kleinere) molecuul

Verbrandingsreacties

• Een chemische reactie met zuurstof waarbij de vrijgekomen warmte het verbrandingsproces in stand houdt totdat alle brandstof (en zuurstof) op is. 
• Om een verbrandingsreactie te laten plaatsvinden moet de temperatuur hoog genoeg zijn

Verbranding

Verbrandingsreactie is een chemische reactie die  zuurstof gebruikt als brandstof:

CH4 + 2O2 ->  CO2 + 2H2O

Verbrandingsproducten

Oxide: bevat zuurstof (Koolstofdioxide -> CO2)

Sulfide: Bevat zwavel (S)

Explosies

is een zeer snelle verbranding in een afgesloten ruimte (deflagratie)

ontstaat door:

juiste mengverhouding tussen brandstof en lucht

Aantoningsreacties

• Het aantonen van verbrandingsproducten doe je met aantoningsreacties.
• Reagens nodig

Verschillende moleculen aantonen

• Water
• koolstofdioxide
• zwaveldioxide
•  zuurstof
• waterstof
• maar ook onvolledige verbranding aantonen

REAGENTIA

wit kopersulfaat             water   wordt blauw

kalkwater          koolstofioxide wordt troebel

joodoplossing        zwaveldioxide wordt kleurloos

joodoplossing                zetmeel wordt blauwzwart

Rendement

brandstof bevat chemische energie

rendement = nuttige hoeveelheid energie/ totale hoeveelheid energie * 100%