3.2 Europa wordt christelijk

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 5,6

KA vroege ME (500-1000) Tijd van monniken en ridders

1. De verspreiding van het christendom in geheel Europa
2. Het ontstaan en de verspreiding van de islam
3. De vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid
4. Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur 

de verspreiding van het christendom

• na status van staatsgodsdienst, langzaamaan verspreiding Christendom in Europa.
• wel verschillende religieuze praktijken door syncretisme.
• kerstening ging hand in hand met politieke ontwikkeling: uitbreiding van het Romeinse Rijk en het Frankenrijk:

Clovis (466-511)

•  1e katholieke koning in Gallië
•  gedoopt door Saint-Rémy     (Reims)                        
• Clovis > Lovis > Louis
  
• voordelen band kerk:
• 1. gebruik bureaucratie
• 2. prestige verhogend
• 3. zegen van God

paus Gregorius I de Grote

(590-604)

Voordelen samenwerking kerk met wereldlijk gezag:

1. bescherming missionarissen
2. bouw kloosters en kerken 
3. bescherming kerk in Italië

kerstening van Nederland 

Belangrijk:

1. Frankische koning Dagobert sticht een kerk in Utrecht (635)
2. de Engelse monnik Willibrord start missiewerk (690)
3. Utrecht werd opleidingscentrum missionarissen
4. missieposten werden uitgezet, o.a. door Bonifatius (Dokkum, in 754 gedood) >>> impressie

Reguliere geestelijkheid:

kloosterlingen

• regelgeving Benedictus:
• o.a. armoede, geen seks
• autarkisch
• tonsuur
• missiewerk / steunpunt zendelingen
• veel schenkingen (land/geld)
• zielen- en ziekenverzorging
• beheren oude handschriften
• onderwijs

seculiere geestelijken: priesters

• wijding ivm met opdragen mis
• reinheid > celibaat (306, later diverse keren herbevestigd )


• hiërarchie:
• pastoors (parochie)
• bisschop (leider bisdom)
• aartsbisschop (kerkprovincie)
• kardinaal 
• paus

Karel de Grote

(742-814)

• maakte kloosters onderdeel van feodalisme
• Aken politiek en cultureel centrum (palts)
• 'voorzetting Romeinse Rijk'
• Karolingische Renaissance:
• - herleven klassieke cultuur
• - geleerden > onderwijs 
• - Karolingische minuskel

Nuttige documentaires