par 1 - lading en spanning

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Schakelingen

lading en spanning

Elektron

Elektron komt van ἤλεκτρον = barnsteen

Als je daarover wrijft krijg je vonken

Dat wisten de oude Grieken al!

Elektron

Eén elektron heeft een lading van 1,6 × 10^-19 Coulomb

Oliedruppelexperiment Millikan (1908-1917)

Spanning

Elektronen dragen dus energie bij zich: spanning

Wat is die spanning?

Spanning is de arbeid die een elektrisch veld moet verrichten om een lading te verplaatsen

Een elektron heeft een lading van 1,6 x 10 -9 C, hoe groot is de lading van een proton?

1. Die is groter want een proton is veel zwaarder
2. Die is precies even groot
3. die is precies even groot maar tegengesteld
4. Een proton heeft geen lading

lading

positief en negatief

Elektron : negatief

Proton : positief

(neutron : neutraal)

Tegenovergestelde ladingen trekken elkaar aan

Gelijke ladingen stoten elkaar af

Elektronen

Als je een plastic staaf (een pen bijvoorbeeld) langs je trui wrijft wordt hij opgeladen.

Hij kan dan papiersnippertjes aantrekken

Heb je wel eens: je kamt je haar en de vonken vliegen van je kam/borstel naar je haar. Hoeveel volt springt er dan over?

1. minder dan 5 V
2. tussen 5 en 20 V
3. tussen 20 en 100 V
4. (veel) meer dan 100 V

Statische elektriciteit

Heb je wel eens: je kamt je haar en de vonken vliegen van je kam/borstel naar je haar.

Om het te voelen is 3500 volt of meer nodig.

Om het te horen is 4500 volt of meer nodig.

Om de vonk te zien is 5000 volt of meer nodig.

waarom is een vonk van meer dan 5000 V dan toch niet gevaarlijk?

Stroom

Vonken kun je ook door een kabeltje laten gaan, dan stromen de elektronen door de draad: je hebt stroom.

in de praktijk is statische elektriciteit niet bruikbaar. Voor gevoelige apparatuur is het zelfs gevaarlijk!

Huiswerk

Bestuderen par 1

Maken opdr 1- 9