Drieklanken / akkoorden

• Muziek
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3-6

Muziek theorieles

Drieklanken / akkoorden

Muziek - akkoorden

Wat kun je na deze video vertellen
over akkoorden?

Muziek - akkoorden

Wat weet en kun je na deze les?

•  Je weet welke verschillende akkoorden je moet kennen en hoe deze opgebouwd zijn
•  Je weet wat we bedoelen met de harmonische functies binnen een toonsoort
• Je kunt akkoorden en de harmonische functie hiervan in een muziekstuk benoemen

Muziek - toonladders

De bekendste toonladders uit de westerse muziek zijn:

De MAJEUR toonladder

en

De MINEUR toonladder

toon·lad·der (de; v(m); meervoud: toonladders)

1. reeks van tonen, zoals ze tezamen een octaaf vormen

Muziek - toonladders

MAJEUR - grote terts toonladder

De basisladder (zonder voortekening) is C majeur

Afstanden:          1          1         1/2        1           1           1         1/2

Muziek - toonladders

MINEUR - kleine terts toonladder

De basisladder (zonder voortekening) is A mineur

Afstanden:            1            1/2         1             1           1/2          1             1

Muziek - toonladders

De kwintencirkel >>

Majeur ezelsbruggetjes

Kruizen:

Geef De Armen Een Bord Fis

1#      2#  3#         4#    5#     6#

Mollen:

Friese Boeren Eten Alle Dagen Gort

1b          2b          3b     4b   5b          6b

Majeur - 1/2 toon = mineurparallel

Muziek - akkoorden

Uit deze toonladders kunnen we akkoorden halen. 

Door met het materiaal uit de toonladders te werken en een tertsenstapeling te maken op elke toon (of ook wel TRAP) in de ladder: 

Muziek - akkoorden

AKKOORD: samenklank van 3 of meer tonen

Drieklanken zijn opgebouwd door het opeenstapelen van tertsen. Een drieklank bestaat uit het stapelen van twee tertsen. 

Een vierklank bestaat uit het stapelen van drie tertsen. 

We kennen grote tertsen en kleine tertsen, verminderde tertsen en overmatige tertsen. De stof die jij moet beheersen, gaat alleen over de drieklanken opgebouwd uit de grote en kleine tertsen. 

Muziek - akkoorden

Zo kennen we de volgende soorten drieklanken: 


majeur-, mineur-, verminderd en overmatig

De termen groot, klein, verminderd en overmatig worden dus ook bij drieklanken gebruikt, 

maar gaan dan over een bepaalde combinatie van intervallen.

Soorten drieklanken: 

Majeur drieklank:                  Een grote terts met daar opgestapeld een kleine terts     (g3 + k3) 

Mineur drieklank:                  Een kleine terts met daar opgestapeld een grote terts     (k3 + g3) 

Verminderde drieklank:     Een kleine terts met daar opgestapeld een kleine terts    (k3 + k3) 

Overmatige drieklank:        Een grote terts met daar opgestapeld een grote terts       (g3 + g3)

Kleine terts = 4 toetsen

Grote terts = 5 toetsen

Muziek - akkoorden

Hoe haal je de drieklanken uit een toonladder? 

Je gaat op een willekeurige noot in de toonladder staan en stapelt vanaf daar twee tertsen op elkaar. Als je van een noot een drieklank maakt, noem je dit geen noot meer maar een ‘trap’. Deze trap geef je aan met een Romeins cijfer, I, II, III, etc..

De eerste noot van de trap is de grondtoon. Hierop stapel je een terts. Deze noem je ook de terts. Hierop stapel je nog een terts. Deze noot noem je de kwint: je stapelt immers twee tertsen boven op de grondtoon en dit noem je een kwint.

Muziek - akkoorden

Elke drieklank heeft drie verschijningsvormen: 

De grondligging; zoals hij uit de toonladder wordt gehaald. (3 + 3) 

De 1e omkering; of ook wel het sextakkoord genaamd, in deze omkering/ligging ligt de terts van de drieklank in de bas. Sextakkoord omdat de omvang een sext is. (3 + 4) 

De 2e omkering; of ook wel het kwartsextakkoord genaamd, in deze omkering/ligging ligt de kwint van de drieklank in de bas. Kwartsextakkoord omdat de omvang een sext is en de kwart “onderin” ligt. (4 + 3) 


Muziek - akkoorden

Muziek - akkoorden

Bij het bepalen van een akkoord moet je het akkoord altijd vanuit de grondligging bekijken. We maken dus een ‘sneeuwpoppetje’ van het akkoord. 

Check deze video's voor extra uitleg >>>>

Muziek - akkoorden

Maak bladzijde 26 uit je groene theorieboekje

Is de lesstof over akkoorden je na deze les duidelijk?

Nee, ik snap er nog niets van...

Ik heb nog extra uitleg nodig, maar het komt goed

Ik begrijp het nu redelijk

Ik ben een akkoorden-prof!

Muziek - toonladders

EXTRA UITLEG