3H: afkortingen en symbolen / getallen

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Nederlands

Spelling paragraaf 4, 5 en 6

Wat gaan we deze les doen?

• Schrijven van getallen
• woordenkorter schrijven (afkortingen)
• leestekens

Spelling

Leerdoelen van deze les: 

• Ik weet hoe ik afkortingen, letterwoorden, initiaalwoorden, verkortingen en symbolen moet schrijven.
• ik weet hoe ik getallen moet schrijven

Wat betekent de afkorting 'mavo'?

Wat betekent de afkorting 'vip'?

Wat betekent de afkorting 'd.w.z.'?

Wat betekent de afkorting 'n.a.v.'?

Spelling - afkortingen en symbolen

Afkortingen kunnen kort en precies verwijzen naar een bepaald woord, naam of term. 

We gebruiken afkortingen om zinnen of woorden korter te maken of om snel duidelijk te maken wat je bedoelt. Toch begrijpt niet iedereen alle afkortingen. 

Je kunt op vijf manieren een woord of woordgroep korter schrijven. We gaan deze manieren één voor één bij langs. 

• afkorting
• letterwoord
• initiaalwoord
• verkorting
• symbool

Spelling- afkortingen en symbolen

Afkorting

Een woord(groep) wordt met een beperkt aantal letters weergegeven. Een afkorting spreek je uit als het oorspronkelijke woord en schrijf je met een of meer punten. Je gebruikt een hoofdletter als die ook in het oorspronkelijk  woord voorkomt. 

      VB: e.d. (en dergelijke) of Z.M. (Zijne Majesteit)

Letterwoord 

bestaat uit de eerste letters van een naam of woordgroep. Je spreekt het uit als een woord en schrijft het zonder punten. Je gebruikt een hoofdletter als deze ook in het afgekorte woord voorkomt.

      VB: pin (persoonlijk identificatienummer) of Wajong (Wet                  arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten)

Spelling  - afkortingen en symbolen

Initiaalwoord 

wordt op dezelfde manier gevormd als een letterwoord, maar je spreekt het uit als losse letters.

      VB: btw (belasting over toegevoegde waarde) of NS (Nederlandse Spoorwegen) 

Verkorting

is opgebouwd uit een of meer lettergrepen. Je spreekt een verkorting uit als woord. 

      VB: airco (airconditioning) of wifi (wireless fidelity)

Spelling - afkortingen en symbolen

Symbool

is een notatie van een wetenschappelijk begrip, een eenheid of een valuta. Je spreekt het uit als het woord waar het voor staat. De schrijfwijze is nationaal of internationaal afgesproken, net als het gebruik van hoofdletters en kleine letters. Een symbool schrijf je zonder punt. 

      VB: V (volt), ml (milliliter), GB (gigabyte)

Getallen

Getallen tot en met twintig schrijven we in letters.

Getallen boven de twintig schrijven we in cijfers.

.

Honderdtallen tot duizend schrijven we in letters.

Duizendtallen tot tienduizend schrijven we in letters.

De getallen honderdduizend, miljoen, miljard en biljoen schrijven we in letters: vijfhonderdduizend,

vijf miljoen (los!),

vijf miljard (los!)

Rangtelwoorden van de eerder genoemde :

tientallen, honderdtallen, duizendtallen enz. schrijven we in letters.

Wat i de juiste spelling?
Julia koopt .... tijdschriftene per week.

1. zes
2. 6

Vanwege de hoge waterstand van de IJssel varen de ......... veerdiensten tijdelijk niet.

1. 15
2. vijftien

De daadwerkelijke kosten voor de Noord-Zuidlijn bedragen meer dan ........

1. 3 miljard
2. drie mijard

De organisator van het motorevenement rekende op zo’n ....... toeschouwers.

1. 5000
2. vijfduizend

Leestekens

Hoofdletters en leestekens zorgen ervoor dat een tekst beter te lezen is en leestekens voorkomen misverstanden.

Als je een leesteken vergeet, maak je een interpunctiefout.

Als je een hoofdletter vergeet (of verkeerd gebruikt, maak je een spelfout.

Dubbele punt en aanhalingstekens

Bij een citaat

                  -> Mees riep: 'Kijk uit voor die fietser!'

                  -> 'We halen een hond uit het asiel', zei Imke.

                  -> 'Spelen we vandaag uit of thuis?' vroeg hij aan de

                        trainer.

Ook bij citeren van een zin gebruik je aanhalingstekens.

                   -> 'Mees riep (...) die fietser'

Een komma geeft een rustmoment in de zin aan. Je gebruikt een komma

• voor of na een aanspreking:

– Pardon, wilt u uw jas van de stoel halen, mevrouw?

• tussen twee persoonsvormen:

– Als je al je verdiende geld meteen uitgeeft, heb je geen budget voor onverwachte uitgaven.

• tussen de hoofdzin en een bijzin, als de delen lang zijn:

– Tom heeft tegenwoordig een baantje als afwasser in het strandpaviljoen, omdat hij geld voor zijn vakantie wil verdienen.

Een puntkomma gebruik je

• tussen hoofdzinnen die sterker met elkaar samenhangen dan losse zinnen:

– Isaac nam een grote slok cola en liet daarna een boer; dat vond ik niet zo chic.

• als afsluiting van de onderdelen van lange opsommingen die onder elkaar staan.

  ?– geeft een vraag aan;

  ,– staat na een aanspreking; tussen twee persoonsvormen

  . – staat aan het eind van een zin.

Hoofdletters 

Bij namen 

Aardrijkskundige namen

begin van een zin

Niet :

maanden 

dagen

windrichtingen 

seizoenen

Nu jullie

Spelling paragraaf 4, 5 en 6

online

Spelling H4

Leerdoelen van deze les: 

• Ik weet hoe ik afkortingen, letterwoorden, initiaalwoorden, verkortingen en symbolen moet schrijven.
• Ik weet hoe ik werkwoordsvormen moet schrijven die hetzelfde klinken. 

Ik weet hoe ik werkwoordsvormen moet schrijven die hetzelfde klinken.

😒🙁😐🙂😃

Afsluiting

Huiswerk

Donderdag 7 april : Spelling H4 af.