Spijsvertering MZ

Het spijsverteringsstelsel


1 / 34
next
Slide 1: Slide
Verpleging en verzorgingMBOStudiejaar 4

This lesson contains 34 slides, with interactive quizzes, text slides and 2 videos.

time-iconLesson duration is: 60 min

Items in this lesson

Het spijsverteringsstelsel


Slide 1 - Slide

Lesduur: 
Totaal 1.30 uur inclusief 15 minuten pauze.
Lesinhoud 
Deel 1 
  • Lesdoelen
  • Functie van het spijsverteringsstelsel 
  • Betrokken organen + functie
    Deel 2
  • Spijsverteringsstoornissen 
  • Pathologie rode loper: Ziekte van Crohn
  • Evalueren les 

Tekst

Slide 2 - Slide

Interactie, filmpjes, opdrachten, quiz vragen (app downloaden). Hulp Chantal.
 digibord. Namen. Bij welke leereenheid hoort dit. 
koningsdag
Lesdoelen
  • De student kent de functie van het spijsverteringsstelsel.
  • Kan minimaal 4 organen benoemen die deel uitmaken van de spijsvertering.
  • Signalen en symptomen disfunctioneren spijsvertering worden herkend.
 

Slide 3 - Slide

This item has no instructions

Wat is het spijsverteringsstelsel?
Wat zijn de functies van het spijsverteringsstelsel?

Slide 4 - Slide

(systeem dat onze voeding afbreekt)
Wat is het spijs-verterings-stelsel
Verteren is het afbreken van voedsel tot verteringsproducten. Zo haalt ons lichaam de nuttige stoffen, de verteringsproducten, uit ons eten. 

Slide 5 - Slide

This item has no instructions

Functies spijsverteringsstelsel
  • Voedsel fijnmalen.
  • Voedsel vervoeren.
  • Voedsel afbreken en verteren.
  • Opnemen van voedsel.
  • Voedingsstoffen voor de lichaamscellen afgeven aan het bloed.
  • Onverteerbare voedingsbestanddelen afvoeren.

Slide 6 - Slide

This item has no instructions

Betrokken organen
Klassikale vraag:
Welke organen zijn er betrokken bij de spijsvertering?



Slide 7 - Slide

 (klassikaal vragen om te roepen en op digibord schrijven).
 Antwoorden: Mond, tong, speeksel, slokdarm, maag, maagsappen, lever, galblaas, gal, alvleesklier, dunne darm, dikke darm, endeldarm.
Wat is de juiste volgorde van het spijsverteringsstelsel?
A
Mond, slokdarm, twaalfvingerige darm, maag, dikke darm, dunne darm, endeldarm .
B
Mond, slokdarm, maag, twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm.
C
Mond, slokdarm, maag, twaalfvingerige darm, dikke darm, dunne darm, endeldarm.

Slide 8 - Quiz

This item has no instructions

Antwoord B is juist

Slide 9 - Slide

This item has no instructions

Slide 10 - Video

This item has no instructions

Mond
Spijsvertering begint in de mond.
  • Vermalen door te kauwen.
  • Speeksel bevat enzymen die een start maken met vertering. 
 

Slide 11 - Slide

(voorbeeld lepel in yoghurt)
Slokdarm
  • Via slokdarm zakt eten naar de maag.
  • Via zwaartekracht.
  • Via spieren die zich samentrekken in de wand.
  • Onderin slokdarm sluitspier.

Slide 12 - Slide

 (voorbeeld overgeven)
Maag
  • Kan krimpen en uitzetten.
  • Zure maagsappen (vertering + doden bacteriën). 
  • Kneden, malen en mengen voedsel met maagsap.

Slide 13 - Slide

This item has no instructions

Twaalfvingerige darm 
Begin dunne darm (duodenum)

Galvloeistof: voor vertering vetten 
Alvleesklier: enzymen voor spijsvertering 

Slide 14 - Slide

This item has no instructions

Dunne darm
Voedingsstoffen, vitamines, mineralen worden in bloed opgenomen.

Slide 15 - Slide

This item has no instructions

Slide 16 - Video

This item has no instructions

Dikke darm (colon)
  • Opname voedingstoffen/ zouten.
  • Vocht wordt onttrokken (stevige ontlasting i.p.v. diarree).
  • Toevoegen van slijm. 
  • Veel bacteriën -> belangrijk bij afbreekproces schadelijke bacteriën. 

Slide 17 - Slide

This item has no instructions

Endeldarm / Rectum
Opslag ontlasting (= onverteerde restant)
Vol = aandrang= poepen

TAKE HOME MESSAGE: 
Kijk eens wat vaker achterom...

Door de kleur, geur, vorm en frequentie te bekijken, krijg je veel informatie over je gezondheid (of die van de client). 

Slide 18 - Slide

This item has no instructions

Slide 19 - Slide

This item has no instructions

Wat zou een stoornis in de spijsvertering kunnen veroorzaken.
A
Infectie
B
Oncologische aandoening
C
Bloeding
D
Alle antwoorden zijn juist

Slide 20 - Quiz

Voorbeeld slokdarm CA
Maag bloeding 
Infectie darmen
Spijsverteringsstoornissen


Welke signalen of symptomen zouden kunnen wijzen op een stoornis in je spijsvertering?


Slide 21 - Slide

(klassikaal roepen en op digibord schrijven).
Mogelijke antwoorden: Gewichtsverlies, diarree, obstipatie, Slijm bij ontlasting, overgeven, bloeding, verkleuring ontlasting, tekorten aan voedingsstoffen, vitamines/ mineralen(ondervoed), dehydratie, weinig energie, pijn, krampen, misselijkheid.
Veroorzaakt door: oncologische aandoeningen, infecties, bloedingen, poliepen, galstenen, alvleesklier ontsteking
- 3 groepjes.
- 10 minuten.
- Maak zo nodig gebruik van literatuur.
- Klassikaal nabespreken. 



GROEPSOPDRACHT:
Groep 1: Omschrijf welke signalen/ symptomen je kunt verwachten wanneer de DIKKE DARM niet goed werkt (colitis ulcerosa).
Groep 2: Omschrijf welke signalen/ symptomen je kunt verwachten wanneer de DUNNE DARM niet goed werkt (carcinoom).
Groep 3: Omschrijf welke signalen/ symptomen je kunt verwachten wanneer de MAAG niet goed werkt (maagbloeding).



Slide 22 - Slide

disfunctioneren = falen, niet werkzaam zijn, niet functioneren. 
Signaal: Gezien/ gemeten door anderen. Hoge bloeddruk, gewichtsverlies, 
Symptoom: waargenomen door de patient zelf. Moe, pijn. 


GROEP 1: Disfunctioneren dikke darm colitis ulcerosa. 
 --> afwijkende ontlasting (diarree,  bloeding, slijm), opname zouten, opname vocht, pijn, afvallen, verminderde eetlust, kramp, windergheid, opgezette buik, ondervoeding, afvallen, misselijk, vermoeid, 10-20 x per dag en nacht diarree.
GROEP 2: Disfunctioneren dunne darm. darmkanker. 
 --> Ondervoeding, weinig energie, afvallen, misselijkheid, buikpijn, braken, bloedverlies, weinig eetlust, 
GROEP 3: Disfunctioneren maag
--> Overgeven, vermoeidheid, weinig eetlust, afvallen,  opgeblazen gevoel,  misselijkheid, vol gevoel, pijn, bloed braken, melena. Het voornaamste kenmerk is zwarte, teerachtige en stinkende stoelgang.

Slide 23 - Slide

This item has no instructions

ZIEKTE VAN CROHN
Volgens rode loper


CASUS

Slide 24 - Slide

Situatie schets /casus:
Hr Sam (25 jaar). Werkzaam als taxichauffeur. Steeds vaker last van vermoeidheid. Hij wijt de vermoeidheid aan zijn onregelmatige diensten. Echter laatste weken ook steeds vaker last van buikkramp en diarree. Levert zeer ongemakkelijke situaties op als hij tijdens zijn werk als taxichauffeur ineens flinke buikkramp krijgt en onderweg steeds vaker op zoek moet naar een openbaar toilet terwijl hij klanten in de taxi heeft zitten. Als hij voor de zoveelste keer diarree heeft valt het hem op dat er slijm en bloed bij zit. 

Wat valt je op? Wat kan hij doen?
Situatie schets /casus:
Hr Sam (25 jaar). Werkzaam als taxichauffeur. Steeds vaker last van vermoeidheid. Hij wijt de vermoeidheid aan zijn onregelmatige diensten. Echter laatste weken ook steeds vaker last van buikkramp en diarree. Levert zeer ongemakkelijke situaties op als hij tijdens zijn werk als taxichauffeur ineens flinke buikkramp krijgt en onderweg steeds vaker op zoek moet naar een openbaar toilet terwijl hij klanten in de taxi heeft zitten. Als hij voor de zoveelste keer diarree heeft valt het hem op dat er slijm en bloed bij zit. 

Slide 25 - Slide

This item has no instructions

1. Begripsbepaling 
Ziekte van Crohn 

2. Verspreiding (epidemiologie)
Diagnose meestal tussen 15 en 30 jaar. In Nederland ongeveer 40.000 mensen. Iets vaker bij vrouwen dan mannen. 



Slide 26 - Slide

This item has no instructions

3. Anatomie fysiologie
Chronische ontstekingsziekte van de darm. Er kunnen ontstekingen zijn in gehele spijsverteringskanaal van mond tot anus. Meestal dunne darm, dikke darm en/ of endeldarm ontstoken.

Slide 27 - Slide

This item has no instructions

4. Oorzaken
- Nog niet geheel bekend. Sterke reactie van eigen afweersysteem. Daarom ook wel auto-immuunziekte. 
- Erfelijkheid.
- Roken.

5. Symptomen

Slide 28 - Slide

This item has no instructions

5. Symptomen 
  • Buikpijn
  • Diarree
  • Bloedverlies
  • Koorts
  • Gewichtsverlies 
  • Vermoeidheid

Slide 29 - Slide

1. Diarree -- Verstoring opname door darm.
2. Bloedverlies  - Beschadiging/ wondjes darmslijmvlies
3. Koorts - Ontstekingsreactie. 
4. Gewichtsverlies - Verminderde opname voedingsstoffen. Verlies voedingsstoffen diarree.  Buikpijn/ kramp minder eetlust. 
5. Vermoeidheid. Slechte nachtrust 10x per dag diarree. Bloedverlies, laag HB. Verminderde voedingstoestand (vitamines en mineralen).
6. Diagnose
Bloedonderzoek, ontlastingsonderzoek, endoscopie, echografie, ct/mri scan.
7. Therapie
Leefstijl, medicatie, soms operatie 

Slide 30 - Slide

Vernauwingen of ernstige ontstekingen (operatie --> stoma)
8. Prognose
Chronische ziekte, opvlammingen.

9. Complicaties
Darmperforatie, stenose, fistel.

10. Gevolgen gezondheid, welbevinden, veerkracht
Casus Hr Sam (taxi chauffeur)..........

Slide 31 - Slide

Stenose: wondjes, littekenweefsel, ernstige ontstekingen (stuk darm verwijderen) Soms stoma nodig. 

Fistels: gangetjes naar andere organen. Overblijfsel van een ontsteking,  Door gangetjes kan poep of pus gaan. 

Chronisch, schaamte, onvoorspelbaarheid, vermoeidheid, relaties Werkzaamheden.
10. Gevolgen gezondheid, welbevinden, veerkracht
  • Chronisch.
  • Schaamte.
  • Onvoorspelbaarheid.
  • Vermoeidheid.
  • Relaties.
  • Werk niet meer kunnen uitvoeren. 

Slide 32 - Slide

This item has no instructions

Wat hebben we geleerd.
- Functie van het spijsverteringsstelsel.
- Functie van de betrokken organen.
- Signalen en symptomen disfunctioneren.
- Ziekte van Crohn.

Slide 33 - Slide

Laten herhalen door studenten
Vragen en/of feedback?

Slide 34 - Slide

Wat neem je mee naar de praktijk