Herhalingsles Nederlands 5

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Even opfrissen

Deelnemen via lessonup.app

LIT: 

Ridderepiek

LIT:

Religieuze epiek

TBS: 

Psycholinguïstiek

TBS: Woordenschat

polysemie

exempel

proloog

hippocampus

locus amoenus

queeste

purisme

leenwoord

leenman

hub

Taalbeschouwing

In de zin 'Hij claimde dat ze na het daten intieme seks hadden' staan maar liefst vier...

1. taalfouten
2. bastaardwoorden
3. vreemde woorden
4. zelfstandige naamwoorden

Leenwoorden of neologismen

Leenwoorden die niet aan de ontlenende taal zijn aangepast qua uitspraak, spelling en woordvorming noemt men vreemde woorden: vb. meeting, penalty, fjord, überhaupt, patrouille, ...

Leenwoorden waarvan de oorspronkelijke vorm al (in zekere mate) aan de spelling, uitspraak of woordvorming van het Nederlands is aangepast, worden in de taalkunde bastaardwoorden genoemd: vb. mirakel (miracle), pushen (to push), sigaar (cigare), excuseren (excuser), ...

- Tot slot zijn er ook volledig geïntegreerde leenwoorden: die zijn meestal al lang geleden ontleend, en zo sterk aan het Nederlands aangepast dat de meeste mensen de vreemde oorsprong van deze woorden niet meer herkennen. Bijvoorbeeld: muur (van het Latijnse murus), roos (van rosa).

Basiswoorden die je vroeg aanleert en die frequent voorkomen, noemen we...

1. lexicons
2. schakels
3. hubs
4. hippocampussen

'Kledij' verhoudt zich
tot 'broek' als een...

1. hyponiem
2. hyperoniem
3. leenwoord
4. nevenschikking

We zijn bij de geboorte in staat om klanken uit elke taal te onderscheiden. We verliezen deze eigenschap echter...

1. in de eerste levensmaanden
2. rond onze eerste verjaardag
3. rond de leeftijd van zeven jaar
4. wanneer we alcohol beginnen drinken

Het mentale lexicon

We structureren alle woorden die we leren in een 'mentaal lexicon'. Dit proces start al spontaan op bij baby's – sommige wetenschappers beweren zelfs dat het in de buik begint.

Binnen dit web van woorden spelen frequente woorden een belangrijke rol: hoe frequenter we het woorden horen, hoe sterker de positie die dit woord aanneemt als 'hub' in je netwerk.

Het mentale lexicon

We ordenen woorden ook hiërarchisch: er zijn 'hyperoniemen' of koepelwoorden die zich als een paraplu boven een reeks woorden bevinden. 'Hyponiemen' zijn onderliggende woorden.

Zo kan een hyponiem zelf ook nog eens een hyperoniem zijn, bijvoorbeeld: brood is een hyponiem van voedingswaren, maar brood is dan weer een hyperoniem van stokbrood.

Ridderepiek

Bekijk de trailer voor de film

King Arthur: Legend of the Sword.

• Welke elementen uit de traditionale Arthurromans zie je hier?
  
• Welke elementen ontbreken?
  

Welke elementen uit de traditionele Arthurroman vind je hier ook terug?

Welke elementen uit de traditionele Arthurroman ontbreken hier?

Religieuze epiek

Lees het fragment aandachtig.

"Al constic enen roc spinnen

Ic mochter niet met winnen

Ic tween weken een broet

Ic moet gaen dorden noet 

Buten der stat op tfelt

Ende winnen met minen lichame ghelt"

Wie is hier in dit fragment het woord?

In welke tragische situatie bevindt zij zich?

Wat is het belang van 'buten der stad opt felt' in de middeleeuwse context én voor Beatrijs persoonlijk?

Welke kenmerken van het Middelnederlands vinden we terug in 'Ic moet gaen dorden noet'?

1. verlenging van klinker door tweede teken
2. invloed van het Latijnse woordbeeld
3. korte woorden werden aan elkaar geschreven
4. dubbele negatie

Taalvaardigheid

Een synoniem voor 'restrictief' is ...

1. ouderwets
2. vernieuwend
3. ontspannend
4. beperkend

Een antoniem voor 'abominabel' is ...

1. fenomenaal
2. conventioneel
3. occasioneel
4. miserabel

De uitdrukking 'de kroon spannen' betekent ...

1. ergens de leiding over hebben
2. voor veel problemen zorgen
3. het hoogtepunt vormen van iets
4. aftasten hoe ver men kan gaan

'Backbenchers' vindt men voornamelijk terug in de ...

1. sportwereld
2. politiek
3. universiteit
4. bedrijfswereld

De zin 'De witte sneeuw valt naar beneden' bevat twee ...

1. pleonasmes
2. tautologieën
3. contaminaties
4. anglicismen