5.2 De Europese expansie

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

5.2 De Europese expansie

kenmerkend aspect

Het begin van de Europese overzeese expansie

Inleiding

Welke gebeurtenis zie je op de afbeelding?

Wie is de hoofdrolspeler op het plaatje?

Wat was de aanleiding voor de gebeurtenis?

welke motieven liggen hieraan ten grondslag?

Om een indruk te geven over de grote van de boten van Columbus, ter vergelijking een chinese boot uit de zelfde tijd

opdracht

Om te begrijpen waarom de Europese overzeese expansie begon is het goed te weten waar het mee begon: de ontdekkingstochten. Daarom eerst de ontdekkingsreizen.

- Werk in duo's. 

- Beantwoord het antwoordblad, voor- en achterkant.

zie opdrachtenblad  'de levende kaart'.  

lees ook 5.2 in je boek

Je herkent de aspecten van het begin van de overzeese expansie

- Wanneer begint het?

- Wie beginnen ermee?

- Hoe verlopen de eerste reizen?

- Wat zijn de problemen

- wat zijn de verwachtingen? Wat is hun wereldbeeld/kaartkennis?

- Hoe succesvol zijn ze?

- Welke gevolgen zijn er op midden- en langer termijn voor de niet-Europese gebieden

- Welke gevolgen zijn er voor onze tijd?

Kan je het KA verklaren en uitleggen? Kan je daar de juiste begrippen bij toepassen?

Vespucci

Diaz

daGama

Columbus

Magelhaes

Polo

Barentz

Hendrik de Zeevaarder

1

2

3

4

5

6

7

8

extra materiaal

Politieke redenen

• Gebiedsuitbreiding
• Groot rijk stichten --> aanzien
• Welvaart

Economische redenen

• Toename vraag specerijen & omzeilen van tolwegen
• Goud en zilver
• Handel en winst
• Plantages

Hierna volgen er een aantal slides waarmee je bronnen kan oefenen.

Ik heb geen tijd gehad om alle antwoorden in de slides te verwerken. Uiteraard stuur ik je die graag op verzoek per mail op.

Gebruik bron 8-11.
A. formulier in eigen woorden hoe de indianen moeten worden behandeld volgens Sepúlveda en hoe volgens de Las Casas
B. Met welke argumenten onderbouwt Sepúlveda zijn mening in deze bronnen? Noem er 2.
C. Met welke argumenten onderbouwt Las Casas zijn mening in deze bronnen? Noem er 2.

Wat zijn volgens jou de belangrijkste 2 redenen dat Sepúlveda en Las Casas zo van mening verschillen?

De teksten in deze opdracht zijn geschreven in een heel andere tijd en samenleving.
A. 'in het debat lijkt Las Casas dichter bij onze tijd te staan dan Sepúlveda', Geef op basis van de bronnen argumenten voor deze stelling
B. Maak aan de hand van de bronnen duidelijk in welk opzicht Las Casas toch wel duidelijk een westerling is en een kind van zijn tijd

Voor de 16e eeuw zijn onder meer deze 3 kenmerkende aspecten geformuleerd:
- Het begin van de Europese expansie;
- het veranderde mens- en wereldbeeld van de Renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling;
- de hernieuwde orientatie op het klassieke erfgoed van de klassieke oudheid
A. Leg uit hoe de controverse in Valladolid met al deze 3 aspecten te maken heeft

De Las Casas schreef in 1552 een klein boekje over alle wreedheden die tegen de indianen werden begaan en die hij vaak persoonlijk had waargenomen, getiteld 'brevíssima relación d elas destrucción de las Indias (kort relaas over de uitroeiing van de indinanen). Dit boekje werd in 1578 voor het eerst in het Nederlands uitgegeven. In 1620 was het al toe aan een 14e druk, in 1664 aan de 26ste en in 1706 aan de 30ste druk. Welke verklaring kun je bedenken voor het efit dat dit werk van Las Casas zo veel belangstelling genoot in de Nederlanden?

het donkergroene deel van de wereld was voor Spanje

het lichtgroene deel van de wereld was voor Portugal

Conquistadores

De Indianen hadden een andere beschaving dan de Europese ontdekkingsreiziger. Columbus werd met open armen ontvangen. En omdat Indianen geen grondbezit kenden, kon Columbus heel makkelijk Amerika "inpikken"

Columbus dacht dat hij in India was, vandaar Indianen...

Zoek Spanje

Spanje bestaat bijna...