9.3 Je huid

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Doelen van de les

1. je kent de functies van de huid

2. je kan uitleggen hoe je op temperatuur blijft 

3. je kan uitleggen hoe een wondje geneest

4. je kan uitleggen hoe je huid je tegen de zon beschermt en hoe kanker kan ontstaan. 

De huid..

De huid is het grootste orgaan van ons lichaam.

Bij een volwassene heeft het een oppervlakte van bijna 2m2 en weegt het ongeveer 20 kilo.

De huid biedt bescherming tegen verschillende gevaren van buitenaf; bijvoorbeeld tegen vuil en ziekteverwekkers, maar ook tegen de zon . Op deze manier is de huid onderdeel van het afweersysteem. Ten derde houdt je huid je op temperatuur. 

De huid...

Op temperatuur blijven

Afkoelen	Opwarmen
bloedvaatjes wijder	bloedvaatjes nauwer -> minder bloed = meer warmte vasthouden
zweetklieren meer zweet -> verdamping = verkoeling	rillen -> beweging van spieren = warmte (door verbranding)

Bloedplaatjes

• Bloedplaatjes zijn belangrijk voor de bloedstolling.
  
• Ze zijn stukjes van andere bloedcellen.
• Als je een wond hebt zorgen ze ervoor dat je niet te veel bloed verliest.
• Samen met het eiwit fribinogeen maken ze fibrinedraden.
  
• Wanneer je te weinig bloedplaatjes hebt, genezen bloedingen niet meer voldoende en kunnen er spontaan (ernstige) bloedingen optreden.
  

Wondgenezing

Doel: je kunt uitleggen hoe een wondje geneest.

Bescherming tegen de zon

Ultraviolette straling (UV) van de zon = schadelijk.

Cellen maken pigment

Pigment = kleine korreltjes bruine kleurstof

Door pigment dringt uv-straling minder diep in de huid 

Bescherming tegen zonlicht

Ultraviolette straling ==> kan de cellen in de kiemlaag beschadigen

==> als de cellen te vaak beschadigen kan dit leiden tot huidkanker. 

Ontstaan van kanker

1. Huidcel wordt kankercel, kan door zon, gifstoffen of 'ouderdom' van cel. 

2. Kankercel deelt zich ongeremd- tot een tumor

3. Als gezwem door wand van bloedvat groeit, kunnen tumorcellen afbreken. Die losse stukjes stromen met bloed/lymfe mee en op andere plekern nieuwe gezweellen laten ontstaan. 

Mutagene invloeden vergroten de kans op mutaties (plotselinge verandering in de cel)
Welke mutagene invloed vergroot de kans op huidkanker?

1. Roken
2. Asbest
3. Zonnebaden

wat heb je geleerd deze les?
Wat vond je het meest interessant?

Huiswerk = 9.3 maken.

Zie studiewijzer 

ZS

Doelen van de les

1. je kent de functies van de huid

2. je kan uitleggen hoe je op temperatuur blijft

3. je kan uitleggen hoe een wondje geneest

4. je kan uitleggen hoe je huid je tegen de zon beschermt en hoe kanker kan ontstaan.