2hva 6-1-2025 - GR H2 ZD - naamwoordelijk gezegde

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Welkom bij Nederlands!

Todo:

• liggen de spullen die je nodig hebt op tafel?
  

Op tafel heb je liggen:

• lesboek
  
• schrift
• pen
• laptop (dicht)

Wat gaan we deze les doen

• Uitleg  GR H2 (blz. 58): naamwoordelijk gezegde 
• Huiswerk maken

Je kunt

• het (werkwoordelijk en naamwoordelijk deel van het) naamwoordelijk gezegde in een zin vinden. 

Doel

Voor de vakantie:  hulpwerkwoord en koppelwerkwoord.

• Een zelfstandig werkwoord vertelt wat de handeling in de zin is. (Geeft aan wat het onderwerp doet of overkomt)
• Een hulpwerkwoord 'helpt' het gezegde maken.
  
• Een koppelwerkwoord koppelt het onderwerp van de zin aan een zelfstandig naamwoord of een bijvoeglijk naamwoord.

Welke werkwoorden kunnen koppelwerkwoorden zijn?

zijn                             Hij is chauffeur.

worden                      Mijn broer wordt leraar.

blijven                       Wij blijven gezond.

blijken                       Onze nieuwe collega blijkt heel aardig.

lijken                         Zij lijken boos

schijnen                    Hij schijnt aardig.

Let op: deze werkwoorden zijn niet altijd koppelwerkwoorden!

De werkwoorden zijn dus niet altijd een koppelwerkwoord. Om zeker te weten of je met een koppelwerkwoord te maken hebt, kun je twee vragen stellen:

1. Is het hoofdwerkwoord in de zin een koppelwerkwoord en kun je

  het vervangen door minstens één ander koppelwerkwoord?

> is = het enige werkwoord (dus hoofdwerkwoord)

> is = een vorm van zijn

   

> Jan is acteur                                              Jan lijkt acteur

    kww: is kan vervangen worden door een ander kww (lijkt)

             

 

2. Koppelt het koppelwerkwoord in de zin een zelfstandig

    naamwoord of bijvoeglijk naamwoord aan het

    onderwerp?

    Jan is acteur   > zelfstandig naamwoord acteur wordt

                                gekoppeld aan onderwerp Jan

Dus: is = kww

 

• lastig gevalletje: schijnen

• De zon schijnt fel.   

      > hier heeft schijnen de betekenis van 'stralen'/

        'licht afgeven' > dus het is een zww

• De jongen schijnt onrustig.  

      >  schijnen heeft hier de betekenis van 

         'het lijkt erop dat' > dus nu wordt bn (onrustig) 

        gekoppeld aan de jongen > dus kww.

Uitleg H2 GR ZD (blz. 58): 

Naamwoordelijk gezegde

De hond staat op zijn achterpoten.

• de hond doet iets

De hond is blij.

• de hond is iets

Werkwoordelijk gezegde => zegt wat iemand of iets (het onderwerp) doet. 

Naamwoordelijk gezegde => zegt wat iemand of iets (het onderwerp) is of wordt.

Naamwoordelijk gezegde (ng) bestaat uit:

- werkwoordelijk deel

- naamwoordelijk deel

Het kww koppelt de eigenschap aan het onderwerp.

Werkwoordelijk deel	Naamwoordelijk deel
- alle werkwoorden uit de zin. - Eén werkwoord (ww) = koppelwerkwoord (kww) (zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen).	- bijvoeglijk / zelfstandig naamwoord met een eigenschap van het onderwerp.

Hoe vind je het ng 

1. Stel vast of er een kww in de zin staat.
2. Stel vast of het onderwerp iets doet, is of wordt.
3. Het onderwerp doet iets => wg

     Het onderwerp is of wordt iets => ng
     Stel de vraag: wat + pv + ow + overige ww? Antwoord =         naamwoordelijk deel (van het ng)
 4. Noteer het ng: pv + [nw.deel] + overige ww.

Werkwoordelijk gezegde

Ik zou het liefst naar huis willen fietsen.

wwg = zou willen fietsen 

Naamwoordelijk gezegde

De juf schijnt leuk te zijn.

koppelwerkwoord = schijnt

werkwoordelijk deel = schijnt te zijn

naamwoordelijk deel = leuk

naamwoordelijk gezegde = schijnt [leuk] te zijn

Let op!

In zinnen met een ng staat nooit een lijdend voorwerp (lv).

Bespreken huiswerk

Havo: GR H2 (v.a. blz. 60): opdrachten 1 t/m 5

Vwo: GR H2 (online): opdrachten 1 t/m 4

(vwo heeft de antwoorden al online)

Wat:

GR ZD H2, v.a. blz. 58: maak opdrachten 1  af.

Hoe:
Je mag samenwerken met je buurman/buurvrouw. (Niet met de klasgenoten voor of achter je!)

Klaar?
Pak je boek en ga nog even lezen

Hulp nodig?

Kijk naar het stoplicht

rood: stil! 

Vraag het de docent als

je het echt niet meer weet.

geel: fluisterniveau 

Overleg met diegene naast je

groen:  fluisterniveau 

Overleg met diegene naast je of vraag het

de docent  

Aan het werk!

Wat:

Havo: GR H1, v.a. blz. 60: maak opdrachten 1 t/m 5

Vwo: GR H2 werkwoordstijden: maak de opdrachten 1 t/m 4 die online staan. 

Hoe:
Je mag samenwerken met je buurman/buurvrouw. (Niet met de klasgenoten voor of achter je!)

Klaar?
Pak je boek en ga nog even lezen.

Hulp nodig?

Kijk naar het stoplicht

rood: stil! 

Vraag het de docent als

je het echt niet meer weet.

geel: fluisterniveau 

Overleg met diegene naast je

groen:  fluisterniveau 

Overleg met diegene naast je of vraag het

de docent  

Aan het werk!

Je kunt

het (werkwoordelijk en naamwoordelijk deel van het) naamwoordelijk gezegde in een zin vinden. 

Doel

Volgende les

Maken:

GR ZD H2 (v.a. blz. 58): opdrachten 1 t/m 3

Lezen

• veel plezier met het lezen in je leesboek