Cursus 3 Fictie §2 Tijd

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Fictie: tijd

Papieren lesboek

Voor deze les heb je opnieuw je papieren lesboek nodig!

Pak je lesboek, schrift en pen. 

Log daarna in op deze LessonUp.

Leerdoelen

- Je leert hoe een schrijver tijd kan gebruiken om spanning te creëren in een verhaal.

- Je leert tijdsprongen herkennen in een verhaal.

- Je kan versnelling, vertraging, flashbacks en flash forwards herkennen in een verhaal en dit zelf toepassen. 

Ik weet hoe een schrijver tijd kan gebruiken om spanning te creëren in een verhaal.

😒🙁😐🙂😃

vertelde tijd - verteltijd 

Vertelde tijd: De tijdsperiode van een verhaal, bijvoorbeeld het verhaal duurt twee uur - twee jaar - 50 jaar. 

Verteltijd: Elk verhaal heeft een bepaalde lengte: woorden, zinnen, bladzijden die je leest (150 woorden, 2 minuten leestijd). De tijd die je nodig hebt om het verhaal compleet te lezen.

chronologisch - niet-chronologisch

Een verhaal noem je chronologisch als de gebeurtenissen in een verhaal worden verteld in de volgorde waarin ze ook hebben plaatsgevonden. 

Voorbeeld: Dagboek van Anne Frank

Een verhaal is niet-chronologisch als de schrijver midden in een verhaal begint. de lezer komt er pas langzaam achter wat er is gebeurd. 

Voorbeeld: boeken van Mel Wallis de Vries

Herkennen? Let op tijdsaanduidingen in de tekst (jaartallen, seizoenen, maanden, dagen, momenten (ochtend, middag, avond, nacht), tijdstippen e.d. 

niet-chronologisch = tijdsprongen maken

Veel verhalen zijn niet-chronologisch geschreven. Er vinden dan tijdsprongen plaats. 

- Vertelheden: het NU in het verhaal. Vanuit het vertelheden kan een tijdsprong worden gemaakt. Dit kan een sprong vooruit zijn (naar de toekomst) of een sprong achteruit zijn (naar het verleden). 

- Tijdsprong vooruit: Een deel van het verhaal wordt niet verteld. Voorbeeld: H1 eindigt in januari 2024 en H2 begint in mei 2025. (heet: flashforward)

- Tijdsprong achteruit: Dit noemen we een flashback. Er wordt iets beschreven wat eerder is gebeurd. (helpt om het vertelheden te begrijpen)

Versnelling - vertraging

Een verhaal kan versneld worden door een sprong te maken in de tijd. Opeens gaat het verhaal na twee jaar verder (op de volgende bladzijde).

Een verhaal kan vertraagd worden door een bepaalde scene lang te laten voortduren gedurende het boek. Meestal worden de personages en de ruimte uitgebreid beschreven. 

flash forward - flash back

flashforward: ook wel vooruitwijzing genoemd. De lezer krijgt een tip over wat er verderop in het verhaal gebeurt.

flashback: wanneer een personages terugkijkt in de tijd (terugblik). Dit kan uitgebreid zijn, maar ook in een paar regels gebeuren. 

LET OP: in beide gevallen wordt de chronologie van het verhaal onderbroken. 

In deze scene is gebruik gemaakt van

1. flash forward
2. versnelling
3. vertraging
4. flashback

‘Gisteren was Robin gegaan, vandaag zou zij vertrekken’.

Is hier sprake van:

1. flasback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforward

Ze zou ’s avonds weglopen. Ze hoefde alleen nog maar de rest van de dag door te komen.

Is hier sprake van:

1. flashback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforward

Het viel niet op dat Anna niet kwam ontbijten. In de avond zou ze weglopen. Om 12 uur klom ze uit haar bed, douchte lang en sloop naar beneden.

Hier is sprake van:

1. flashback
2. versnelling
3. vertraging
4. flashforwad

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. Bedenk in welke tijd het verhaal zich afspeelt. 

In welke tijd speelt dit verhaal zich af?
Leg je antwoord uit.

Oefening

Je gaat luisteren naar een voorleesfragment. Bepaal de volgorde. Is dit verhaal chronologisch of niet chronologisch?

Was het voorleesfragment chronologisch of niet chronologisch?

Wat was de volgorde van het verhaal?

1. Chronologisch
2. Niet chronologisch, want er zat een flashback in.
3. Niet chronologisch, want je weet al hoe het afloopt.
4. Je weet niet in welke volgorde het verhaal wordt verteld.

Ik weet hoe een schrijver tijd kan gebruiken om spanning te creëren in een verhaal.

😒🙁😐🙂😃

Maken in papieren lesboek

Cursus 3, paragraaf 2

Opdracht 1, 2, 3