organen en organenstelsels

• Mens & Natuur
• Groen
• +2
• Praktijkonderwijs
• Leerjaar 1

Organisme = 

een levend wezen

Zo zien we elkaar, als compleet persoon. 

Als we gaan inzoomen op ons persoontje kunnen er meerdere belangrijke laagjes ontdekt worden.

een koe, ook een levend wezen (organisme)

een zeester, ook een levend wezen (organisme)

een spar, boom, ook een organisme (levend wezen)

champignongs, ook organismen (levende wezens)

Organen

Een organisme bestaat uit vele onderdelen (organen). 

Die organen moeten wel met elkaar kunnen samenwerken om het organisme in leven te houden. 

De organen moeten ook in orde zijn en niet kapot, dan wordt het ook lastiger. 

Bijvoorbeeld : Als het hart niet klopt, wordt het bloed niet rondgepompt en gaat het niet goed met jou.

Het is net als met jouw fiets: als de ketting kapot is, wordt het lastig om vooruit te komen, maar als de band lek is ook.

 

Alles aan de fiets moet kloppen om er mee te kunnen werken, alle onderdelen moeten werken en aanwezig zijn.

Zo is het met het lichaam ook: alles moet het doen.

Zonder je longen krijg je de zuurstof niet binnen, maar zonder de spieren van het middenrif kun je de lucht niet in je longen krijgen, maar zonder voedsel werken die spieren, dus je hebt je maag en alle anderen organen nodig om dit voedsel te verkleinen (verteren), maar zonder bloed komen die voedingsstoffen niet in die spieren terecht, dat bloed kan niet stromen zonder je hart, en je hart kan niet werken zonder zuurstof.

Dus je ziet, je hebt alles nodig anders gaat het mis. 

^{of niet??? (daarover later meer)}

Organen/organenstelsels

Organen zijn onderdelen van het lichaam. Ze hebben in het lichaam allemaal één of zelfs meerdere taken. 

Organen doen hun taak/taken, maar doen dit nooit alleen.

Organen werken met andere organen samen. 

Welk orgaan is dit?

1. Het hart
2. De lever
3. De buik
4. De maag

Wat doet dit orgaan?

1. Het bewaart voedsel een tijdje
2. Het houdt voedsel goed
3. Het geeft voedsel smaak
4. Het maakt het bloed schoon

Dit orgaan heeft meerdere functies. Wat doet dit orgaan nog meer?

1. Het maakt voedsel
2. Het verteert voedsel
3. Het vergroot voedsel
4. Het maakt het bloed schoon

Eigenlijk klopt 'het verteert voedsel' niet helemaal. Er wordt namelijk niet veel voedsel al verteert, wel worden er veel stofjes bij het voedsel zodat de vertering beter gaat.

Één van die stofjes is heel erg zuur, maagzuur noemen we dat, in feite is dat pure zoutzuur.

Wat doet dat maagzuur?

1. Het maakt voedsel schoon
2. Het verteert voedsel
3. Het maakt bacteriën dood
4. Het is alleen vies

Welk orgaan is dit?

1. Het hart
2. De lever
3. De buik
4. De maag

Wat doet dit orgaan?

1. Het bewaart voedsel een tijdje
2. Het houdt voedsel goed
3. Het geeft voedsel smaak
4. Het maakt het bloed schoon

We gebruiken even heel simpel 'het maakt het bloed schoon'. Vooral het onschadelijk maken van gifstoffen (alcohol / drugs).

In het echt dood de lever véééél meer.

het maakt stollingsstoffen (zodat je een korstje krijgt), het maakt gal (waardoor je vet kunt verteren), het slaat vitaminen op, het slaat suiker op, het slaat kostbare mineralen op zoals koper en goud, met alles wat het doet maakt het warmte, enz enz. 

Zo zijn er 13 belangrijke taken voor ons lichaam die de lever doet. De lever is bijna net zo belangrijk als de hersenen _{(belangrijk voor straks)}

Welk orgaan is dit?

1. De slokdarm
2. De darm
3. De dunne darm
4. De dikke darm

Wat gebeurt hier??

_{(2 antwoorden)}

1. Hier wordt voedsel verteert
2. Hier wordt water uit het voedsel gehaald
3. Hier wordt zuurstof uit het voedsel gehaald
4. Hier worden alle nuttige dingen uit het voedsel gehaald

Welk orgaan is dit?

1. De slokdarm
2. De darm
3. De dunne darm
4. De dikke darm

Wat doet dit orgaan?

1. Het verteert voedsel
2. Het neemt voedsel op
3. Het haalt zuurstof uit het voedsel
4. Het haalt water uit het voedsel

Dat was zomaar even een greep uit alle organen die we hebben.

Wel een greep aan organen die ook samenwerken aan één doel, de vertering

Je ziet hier het complete organenstelsel van de voedselvertering: het verteringsstelsel

de maag: 03

de lever: 11

de dunnen darm : 04

de dikke darm: 06,

samen met nog veel andere organen zorgen ze voor de vertering van voedsel

Hier zie je 6 (andere) organenstelsel, welke?

maak de sleepvraag.

Spijsverteringsstelsel

Zenuwstelsel

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Botten / Beenderenstelsel

Spierstelsel

6 organenstelsels

1= verteringsstelsel

2=bottenstelsel (skelet of beenderenstelsel)

3=spierstelsel

4=bloedvatenstelsel

5=ademhalingsstelsel

6=zenuwstelsel

Organen/organenstelsels

Je hebt nu een aantal belangrijke organenstelsels van de mens bekeken.

 

Er zijn er 12 in totaal; hiernaast zijn ze afgebeeld.

Zoals al gezegd elk orgaan is belangrijk. Elk orgaan hebben we nodig. Toch is er wel een verschil te maken welke organen we NIET kunnen missen, en welke we WEL kunnen missen.

Hier gaan we het nu over hebben.

Dit is de blinde darm (een stukje van de dikke darm), met daaraan het wormvormig aanhangsel (de appendix). Die wil nog wel een ontsteken (blinde darmontsteking noemen we dat dan). De appendix wordt dan weggehaald en die kunnen we prima missen zelfs

Het litteken nadat het genezen is

Andere organen kunnen we niet missen. Zoals natuurlijk onze hersenen.

Verder is een oude bekende ook onmisbaar. Onze lever

Gek genoeg zouden we in theorie alle andere organen kunnen missen, al zal je leven er dan wel anders uit komen te zien.

Voedsel zouden we via een infuus kunnen krijgen, zodoende zouden we dus maag en darmen kunnen missen.

Zelfs je hart en longen zou je kunnen missen. Als je daaraan geopereerd moet worden moeten ze immers ook 'uitgezet' worden.

Een Hart-longmachine neemt de taak dan (tijdelijk) over.

Je zou ze dus kunnen missen, zit je wel je hele leven verder aan dit apparaat

Je nieren halen de afvalstoffen uit je bloed. Mensen met een nieraandoening, doen ook zonder. 

Wel moeten zij ongeveer 4x per week aan dit apparaat, de nierdialyse.

Dus nieren zou je kunnen missen

Sleep de organen naar de juiste plek.

Maar zoals misschien al duidelijk is. Je eigen organen zijn natuurlijk beter.

Maar het kan natuurlijk wel een oplossing zijn voor als het een keer misgaat.

De medische wetenschap is al ver zoals je ziet. 

Toch kunnen machines niet alles, soms moeten anderen mensen helpen met hun organen. Dat heet Orgaandonatie, maar daar gaan we het andere keer nog over hebben.