Herhaling gezonde dieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

 Herhaling 

 Gezonde dieren

Gezonde dieren

Jong                                                                                  Oud

Geboorte

Productie/prestatie fase

Opfokperiode

Ouderdom

Fases koe

Nuka: nuchter kalf, ongeveer 1 week oud, alleen met biest gevoed;

Kalf: jong dier, ook wel ‘kuuske’ genoemd (stierkalf = mannelijk, vaarskalf = vrouwelijk)

Pink: eenjarig kalf, ook wel ‘hokkeling’ genoemd

Vaars: jonge koe die voor het eerst is gedekt, ook wel ‘maal’ of ‘eerstekalfskoe’ genoemd. Tot haar tweede kalf blijft ze vaars heten

Jongvee: alles van kalf tot vaars

Guste koe: niet-drachtige koe, ook wel ‘open koe’ genoemd

Schot: koe die voor de tweede keer afgekalfd heeft, ook wel ‘tweedekalfskoe’ genoemd

Droge koe: koe die enkele weken geen melk geeft om op krachten te komen voor het kalven, ook wel ‘droogstaande koe’ of ‘drooggezette koe’ genoemd

Nieuwmelkte koe:  koe die net heeft gekalfd en begint aan een nieuwe lactatieperiode, ook wel ‘verse koe’ of ‘nieuwmelkse koe’ genoemd

Levensfase

Jonge dieren 

Nestvlieder en nestblijver

Waarom biest? (24 uur)

(Antistoffen, eerste mest, licht verteerbare voedingstoffen en vitamine en mineralen)

Opfokdieren = toekomst

Veel aandacht en geld

Wat betekent de opfokfase?

Levensfase

Productiedieren

Leveren melk, vlees en eieren, sport/werk

Eenmalig (slacht)​, gedurende één periode (leghennen) ​, steeds terugkomend (lactatieperiode)

Ouderdom

Laatste fase

Ouderdomsverschijnselen: 

Slecht gebit, traag, vermagering, meer slapen, etc.​

Wel of niet wegdoen?

Waarom is een dier kwetsbaar tijdens de productiefase?

Wat zijn de geslachtsnamen van een geit?

1. Man, pop, jong
2. Hengst, merrie, veulen
3. Geit, bok, lam
4. Haan, hen, kuiken

Geslachtsnamen

De 5 vrijheden

• Vrij van honger, dorst, ondervoeding​
  
• Vrij van lichamelijk en klimatologisch* ongemak (*het klimaat moet in orde zijn)​

• Vrij van pijn, verwondingen, ziektes​
  
• Vrij van angst en stress​
  
• Vrij om het natuurlijke, soorteigen gedrag uit te voeren.
  

Termen

Geslachtskenmerken (primair en secundair)​

Bronstigheid​

Baltsgedrag​

Geslachtsgemeenschap ​

Kunstmatige inseminatie​

Dracht​

Geboorte​

Verkeerde liggingen​

Geboortezorg

Hoe word de bronst bij een koe genoemd?

1. Hengstig
2. Krols
3. Tochtig
4. Loops

Bronst

Vruchtbare periode

Koe = 21 dagen 

Verschijnselen:

Onrustig

Blijven staan

Dekken (Koe -> Koe)

Actiever en aanhankelijker

Geslachtskenmerken

Primair

Geslachtsorganen

Secundair

Uiervorming, kleurpatronen, verschil in bouw

Kunstmatige inseminatie

Voordelen:

Veiliger, gecontroleerd, betrouwbaar, meer keuze

Nadelen:

Duurder 

Wat zijn voordelen en nadelen van dekken?

Exterieur

De buitenkant van een dier

Gebouwd naar de omgeving

Waarom is het belangrijk?

Om goed melk te geven ​ (groot uier, rechte spenen etc.)​

Om goed te kunnen bewegen​ (rechte benen, goede klauwen​)

Om lang te kunnen leven​ (sterke benen, sterke rug)

Koesignalen

Welzijn= koe gelukkig? (bewust en onbevangen kijken)  

Wat zie ik? ​

Geef een objectieve beschrijving van wat je ziet.​

Hoe komt dit?​

Ga op zoek naar de oorzaak​

Wat betekent dit?​

Is het een signaal van 1 dier of is er met meer dieren iets aan de hand? (koppelsignaal)​

Is het gunstige info of moet ik ingrijpen?

Groot <=> klein

Geboorte kalf

4 fases: Voorbereidingsfase, ontsluitingsfase, uitdrijvingsfase en nageboortefase

Klauwtjes kalf:  

G         F

Wat is spenen?

1. Van vaste voeding naar vloeibaar
2. Van moederdier naar box
3. Van box naar stal
4. Van vloeibaar naar vaste voeding

Zorg na de geboorte

Direct na geboorte:​

Jong: verstikkingsgevaar!, drogen, navel ontsmetten, opstaan stimuleren, laten drinken (BIEST!)​

Moederdier: water aanbieden, voeding aanpassen, rust geven

Voorbereid voor tentamen?

😒🙁😐🙂😃