Literatuurgeschiedenis 17e eeuw Embleembundels

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Literatuurgeschiedenis 

Renaissance - Emblematiek

Doel: bekend raken met de Nederlandse liefdesemblemen uit de 17e eeuw

Hoe: door het maken van een embleem

Tijd: 2 lessen vandaag en vrijdag

 

Schrijf een aantal steekwoorden op die in je opkomen als je denkt aan de renaissance.

Wat betekent renaissance?

1. Lang leve het leven
2. Mens, gedenk te sterven
3. Wedergeboorte
4. Pluk de dag

Kenmerken Renaissance?

1. Nabootsen van Klassieke Oudheid
2. Verbeteren van kunst uit Klassieke Oudheid
3. De mens is een uniek en individueel wezen en staat centraal
4. Wetenschappelijk denken.

Wanneer was de Renaissance?

1. 1500-1600
2. 1500-1700

Emblematiek in de 17e eeuw

In dit genre worden woord en beeld gecombineerd.

                                                                                                                       

Het bestaat uit 3 onderdelen:

* een afbeelding (de pictura)

* een eenregelige tekst (motto)

* een langer onderschrift in proza of poëzie (subscriptio)

Auteur en beeldend kunstenaar werken samen. 

Er zit een wijze les in. 

Doel: activeren. De onderdelen versterken elkaar. Het is een literair spel. 

Op glad ijs 

Cupido leert het spel dat Holland heeft gevonden, Hij proeft te gaan op ’t ijs, hij heeft twee schaatsen aan. Hij heeft twee ijzers scherp aan zijne voet gebonden, Daar mede dat hij meijnt, op ’t water vast te staan. Het ijs van zelfs is glad, de ijzers glad daartegen, men valt zeer lichtlijk daarop of ook daarin. Met vrijen gaat alzo: die niet en is te degen

geslepen op het werk, die duizelt in de min. 

De titel bij de afbeelding luidt: "Zonder wind geen beweging", wat valt je op in de afbeelding en wat zou het kunnen betekenen als je titel en afbeelding met elkaar verbindt.

Eindopdracht: Dubbeltalent

* Je maakt individueel een emblema.

* Voor Nederlands maak je:

1. motto = titel en 2. subscriptio = onderschrift in proza of poëzie van minstens 8 regels

* Het onderwerp is vrij.

* De 3 onderdelen versterken elkaar (literair spel, wijze boodschap).

* Het 3e onderdeel de afbeelding (de pictura)

* In de les presenteer je het resultaat. 

'Exonerat et arcet' - Roemer Visscher - Sinnepoppen, 1614.  

 

Aan de slag

- Kies een thema.

- Noteer alle woorden die in je opkomen als je aan het thema denkt.

- Schrijf je eerste versie.

- Wissel met een klasgenoot het werk uit. 

Bij de feedback let je op:

Originaliteit: Zijn er verrassende vondsten? Worden clichés vermeden?

Passendheid: Sluit de tekst aan bij de opdracht, voldoet het aan de eisen? 

- Pas de tekst (eventueel) aan.

- Denk na over het beeld, de pictura. 

Terugblik

* Wat weet je nu meer over  emblematiek dan voor de les?

* Welke vragen heb je nog?

* Heb je al een idee voor je eigen gedicht?

* Vooruitblik: volgende les lezen voor de lijst

Dubbeltalenten

Doel : leesplezier en het inzicht in literaire teksten vergroten.

Hoe: door het maken van een eigen embleem.

- Gedicht bij Nederlands en beeld bij CKV

Waar denk je aan bij het begrip poëzie?

Heb je al wel eens een gedicht geschreven?

1. ja
2. nee

https:

Terugblik

- Heb je je doel behaald, is je 1e versie af?

- Waar liep je tegenaan, wat ging goed of minder goed?

- Wat heb je nog nodig? 

- Vooruitblik: volgende les bij CKV het beeld maken en afsluitend bij Nederlands het eindproduct presenteren. 

Drijfhout – XXIV Emblemata 

Dat zijn zinnebeelden (1932) 

Met beeldmateriaal van Escher

Drijfhout – XXIV Emblemata Dat zijn zinnebeelden (1932)

Roemer Visscher  Sinnepoppen (1614)

Jacob Cats

Sinne-en minnebeelden 1627

Jan Steen

Stoeiend paar, Leiden circa 1660

Frans Hals vermoedelijk 1622

Huwelijksportret van Isaac Massa en Beatrix van der Laen

Alcatio

Emblematum liber 1531

Wat vond je van de lessenreeks over emblemata?

😒🙁😐🙂😃

Hoe geïnteresseerd ben jij na deze lessenreeks in literatuurgeschiedenis?

😒🙁😐🙂😃