Geschiedenis van het Nederlands

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Vandaag

• Nakijken opdrachten
• Geschiedenis van het Nederlands

Oudnederlands

Jaar: 700 na Chr.

Spreektaal

Officiële taal?

Oudnederlands

Jaar: 700 na Chr.

Spreektaal

Officiële taal? -> Latijn!

Oudnederlands

Oudste gevonden tekst is een Utrechtse doopgelofte.

"gelobistu in got alamehtigan fadaer"

De eerste Oudnederlandse literaire zin (rond 1100)

'Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?

'Hebban olla vogala nestas hagunnan
hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?'
Wat betekent deze zin?

'Alle vogels zijn al aan het nestelen, behalve ik en jij. Waar wachten we nog op?' 

'Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu, wat unbidan we nu?

Verschil tussen Oudnederlands en Middelnederlands

Middelnederlands

Het Middelnederlands

Het Middelnederlands is een voorloper van de moderne Nederlandse taal. Het werd tussen 1200 en 1500 in het huidige Nederlandse taalgebied gesproken. Middelnederlands was de opvolger van het Oudnederlands. 

Middelnederlandse woorden

doen	toen
ghenough	genoeg
herte	hart
nase	neus
oogenwinkel	ooghoek
seggen	zeggen
scoe	schoen

scole	school
sonne	zon
stat	plaats

Middelnederlands

Hoe heet je? - Hoe heeti? / Slaap je? - Slaepstu?

Gelukkigwerdennietallewoordenaanelkaar

geplaktwantdatislastigeromtelezendan

wanneerertussenelkwoordeenbeetjewitzitvind

jenietikwel.

Opdracht

Fragment van de Utrechtse doopbelofte uit de 8e eeuw:

gelobistu in got alamehtigan fadaer

ec gelobo in got alamehtigan fadaer

gelobistu in crist godes suno

ec gelobo in crist gotes suno

gelobistu in halogan gast

ec gelobo in halogan gast 

Oudnederlands

Middelnederlands

modern Nederlands

Waarom zijn bijna alle middelnederlandse teksten in de vorm van poëzie geschreven?

1. dan konden minstrelen het makkelijker onthouden
2. dat was makkelijker om naar de luisteren
3. dan konden jongleurs het makkelijker voordragen
4. iedereen sprak in rijm in de middeleeuwen

Het Middelnederlands

1. was één taal
2. verzameling meerdere dialecten

Welk soort Nederlands werd er gesproken van 1200-1500?

1. Oudnederlands
2. Middelnederlands
3. Nieuw- Nederlands
4. Standaardnederlands

Het Middelnederlands werd gesproken van ongeveer:

1. 500 - 1500
2. 1000 - 1750
3. 1000 - 1250
4. 1150 - 1500

Wat is het Middelnederlands?

1. Het land Nederland in de middeleeuwen
2. De taal die in de middeleeuwen in Nederland gesproken werd.
3. Een periode toen Nederland nog maar de helft was van wat het nu is.
4. De voorloper van onze taal.

Wat betekent het Middelnederlandse woord 'lijf'?

1. lichaam
2. leven
3. lef
4. lief

Wanneer is het oudste Middelnederlands zinnetje ontdekt?

1. 1830
2. 1935
3. 1901
4. 1932

Geef een andere naam voor het Middelnederlands

1. Duuts
2. Duits
3. Diets
4. Dies

Wat betekent het Middelnederlandse woord 'ors'?

1. oren
2. eerst
3. hond
4. paard

De Nederlanders en de Belgen spraken in de middeleeuwen ...

1. Diets
2. Nederlands
3. Hollans
4. Middelnederlands

Opdracht

Maken blok 3:

• Opdracht 1 blz 124
• Opdracht 2, 3 en 5 blz 125-126