Transport door membranen

• Biologie / Verzorging
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 3

Welk organel vouwt eiwitten?

1. ER
2. Mitochondrium
3. Golgi-systeem
4. Celkern

Welk organel levert aminozuren als een eiwit word gemaakt?

1. Golgi-systeem
2. ER
3. Ribosomen
4. Mitochondrium

Wat voor proces vind er in mitochondria plaats?

Waaruit komt het ''recept'' voor eiwitten?

1. ER
2. Mitochondrium
3. Golgi-systeem
4. Celkern

Concentraties

Om aan alle processen te doen, moeten er genoeg stoffen binnen/buiten de cel zijn. Deze concentratie is heel belangrijk. Zo is de concentratie keukenzout (NaCl) in de cel gemiddeld 0,9%. Dit is dus 9g van de 1000mg. (1 mL is 1 g). Vaak worden concentraties aangegeven met g/L. Kleine eenheden worden gemeten met PPM (Parts per million, hoeveel deeltjes per miljoen) 1ppm = 0,0001%

Aan de slag!

Ga aan de slag met de opdrachten 35 tot en met 38. Dit is huiswerk voor de volgende les. 

Welkom

Opdrachten bespreken (bladzijde 32)

Herhaling 

Uitleg over concentratie en diffusie (paragraaf 5, bladzijde 34)

Opdrachten maken

Vandaag

We gaan leren:

Wat concentratie is 

Hoe je met percentages kunt rekenen 

Hoe het proces van diffusie werkt.

Stoffen in cellen

Zoals we vorige les hebben kunnen zien, is de cel een fabriek waar heel veel processen in plaatsvinden. Dit betekend dat de cel, net als bij een fabriek, spullen van buiten nodig heeft, en zelf ook dingen naar buiten brengt. Dit heet transport. In cellen zijn er twee vormen van transport: diffusie en osmose. 

Difussie

Diffusie is een vorm van transport waarbij alle stoffen, behalve water, getransporteerd worden. Stoffen willen namelijk altijd zo ver mogelijk verspreid zijn, en dit gebeurd ook overal in de natuur. Dit gebeurd ook binnen en buiten de cel, bijvoorbeeld met O2 en CO2.

Deeltjes gaan dus altijd van een plek waar de veel aanwezig zijn, naar en plek waar ze minder aanwezig zijn. Dit gaat met een bepaalde diffusiesnelheid. 

Diffusie in longen

https:

Osmose

Osmose is niet het transport van stoffen, maar van water. Water wilt namelijk altijd op de plek zijn waar de concentratie het hoogst is, om zo overal de concentratie gelijk te maken. Als er dus veel zout of suiker in de cel zit, gaat er vanzelf ook veel water naartoe. 

Het celmembraan is semi permeabel, het laat alleen wat door, en geen stoffen die de osmotische waarde bepalen. 

Semi permeabel door aquaporines

https:

Drenkeling

Men zegt altijd dat je nooit zee water mag drinken omdat je hierdoor juist uitdroogt. Kan iemand uitleggen waarom aan de hand van osmose?

Aan de slag! 

Ga aan de slag met opdrachten 38 tot en met 42. Dit is huiswerk voor de volgende les.