Biologie M1T4M - Menselijk Lichaam - Les 3 (Lever)

• Groen
• MBO
• Studiejaar 4

Menselijk lichaam 

De lever

Waardoor kleurt de lever roodbruin?

1. Doordat het uit spiercellen bestaat
2. Door de chemische reacties in de lever
3. Door de hoeveelheid aanwezige bloed

De Lever

Groot orgaan met belangrijke functies

13% van alle bloed zit in de lever

Hierdoor een bruinrode kleur

Functies van de lever

Veel, maar 3 belangrijke: 

1. Productie belangrijke eiwitten
2. Productie + opslag van energie en brandstoffen
3. Verwerking en afvoer van afvalstoffen

De Lever

Achter de lever zit de galblaas met gal

• Geelgroenige vloeistof
  
• Wordt in de lever gemaakt
  
• Wordt bewaard in de galblaas

Waar helpt gal bij in het lichaam?

1. Productie urine
2. Vertering
3. Afweer
4. Aanmaak eiwitten

De Lever

Achter de lever zit de galblaas met gal

• Geelgroenige vloeistof
  
• Wordt in de lever gemaakt
  
• Wordt bewaard in de galblaas
  
• Gaat via een buisje naar de darm om te helpen bij de vertering van vet
  

Welke (slag)aders hebben contact met de lever?

Bloedvaten van de lever

1. Poortader - aanvoerend

• Dunne darm --> maakt voedingsstoffen oplosbaar --> via darmvlokken opgenomen in bloed --> met de poortader naar de lever.

• Zuurstof is in de darm gebruikt voor absorptie van voedingsstoffen --> poortader bevat zuurstofARMbloed
  

Bloedvaten van de lever

2. Leverslagader - aanvoerend

ZuurstofRIJKbloed naar de lever

Nodig voor de celademhaling (levert energie op voor alle processen in de lever)

3. Leverader – afvoerend

Bloed naar de holle ader

ZuurstofARM en rijk aan koolstofdioxide

Bouw van de lever

Bouw

Bestaat uit 100.000 leverlobjes (1 mm in doorsnee)

• Min of meer zeshoekig
  
• In de hoeken liggen takjes van de poortader, de leverslagader en de galbuis
  
• In het midden een takje van de leverader
  

Stuk leverlob

Galgangen en bloedvaten vormen netwerken tussen de levercellen

• ZuurstofRIJKbloed uit leverslagader mengt met zuurstofARM bloed uit poortader
  
• 02 wordt afgegeven aan levercellen
  
• Gal (gemaakt in levercellen) gaat naar galbuis
  
• Overige stoffen die in levercellen worden aangemaakt (ureum, CO2, eiwitten, etc.)  leverader of in levercel opgeslagen (glycogeen)
  

Vanaf welke leeftijd begon je met alcohol drinken, en hoeveel drink je gemiddeld per week? (anonieme antwoorden)

Alcohol en de lever

Alcohol en de lever

Alcohol kan niet worden opgeslagen, moet onmiddellijk in het lichaam worden afgebroken

• Vindt plaats in de lever, mogelijk gemaakt door enzymen
  
• Te hoog aanbod alcohol --> ophoping van afbraakproducten die stoornissen in de stofwisseling veroorzaken
  
• Verwerking alcohol mede bepaald door erfelijke aanleg
  

Veiligheidsmarges

Consumpties: 1 alcoholhoudende consumptie bevat ca. 10 gram zuivere alcohol, ongeacht wat gedronken wordt

• Vrouwen: 2 consumpties per dag
  
• Mannen: 3 of 4 consumpties per dag
  
• Beter; de lever regelmatig een aantal dagen rust geven
  

Alcohol en de lever - afwijkingen

Leververvetting

• Vaak in het begin van overmatig alcoholgebruik
  
• Vetophoping in de levercellen
  
• Vetstofwisseling wordt verstoord, vet gaat ophopen in buikorganen (Stofwisseling van lever verandert zelf ook)
• Kan snel verdwijnen door alcoholgebruik te stoppen
  
• Levercellen hoeven er geen blijvende schade van te hebben
  
• Ontstekingen kunnen erbij ontstaan -> dan wel schade
  

Fibrose

Vroege stadium van cirrose

• Lever probeert beschadigde cellen te repareren of vervangen, waardoor littekenweefsel ontstaat rondom de levercellen.
  
• Ruimte waar bloedvaten doorheen lopen samengedrukt, stroming van bloed wordt belemmerd
  
• Hoge bloeddruk in de bloedvaten van de buik (portale hypertensie), al zonder dat er sprake is van cirrose van de lever.
  
• Milde leverschade door fibrose kan teruggedraaid worden als oorzaak gevonden en geëlimineerd is.
  
• Langdurig littekenweefsel  fibrose wordt permanent
  

Cirrose

• Ontstaat bij sterk toegenomen fibrose waartussen alleen nog eilanden van gezond leverweefsel liggen (noduli)
  
• Kan ongemerkt ontstaan
  
• Eerste verschijnselen kunnen een ascitesbuik (anders dan een bierbuik) zijn of een bloeding uit slokdarmspataderen
  

• Schade blijft littekenbanden door de lever vormen, vernietigt het vermogen van de lever om te regenereren en tast de leverfunctie aan
  

Hepatocellulair carcinoom (Levertumor)

Ontstaat vanuit een cirrotisch lever

Alcoholische hepatitis

• Acute hepatitis kan optreden na een forse hoeveelheid overmatig alcoholgebruik
  
• Vaak in combinatie met lange tijd slecht eten, infecties, braken of diarree
  
• Geelzucht
  
• Hoog gehalte aan bilirubine in bloed (afvalstof afbraak van hemoglobine)
  
• Normaal opgenomen door de lever uit bloed zodat het omgevormd kan worden.
  
• Vergrote, pijnlijke lever
  
• Ontstaat vaak in een lever met al bestaande leververvetting, maar ook een cirrotisch lever (dan wel ernstiger situatie)