H4.4 Problemen op de arbeidsmarkt

• Economie
• Middelbare school
• vmbo b, k
• Leerjaar 4

Inhoud:

• 4.1 Hoe wil je werken?
• 4.2 Sta je sterk in je werk?
• 4.3 Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt?
• 4.4 Problemen op de arbeidsmarkt?
  

Leerdoelen voor vandaag:

Na deze les weet ik...

1. welke gevolgen werkloosheid heeft voor mensen en voor de hele samenleving
   
2. wat de oorzaken zijn van conjuncturele werkloosheid
   
3. wat de oorzaken zijn van structurele werkloosheid
   
4. welke andere soorten werkloosheid er zijn
   
5. hoe werkloosheid bestreden kan worden

Werkloosheid een probleem?

voor de werkloze zelf:

• verlies van inkomen,
  
• onzekerheid,
  
• gemis aan sociale contacten,
  
• gevoel nutteloos te zijn,
  
• geen vast dagritme meer.

Werkloosheid een probleem?

Probleem voor de samenleving:

• het talent en de inzet van mensen wordt niet benut,
  
• samenleving betaalt de uitkeringen aan werklozen,
  
• welvaartsverschil werkenden - werklozen.
  
• de premies kunnen stijgen als de                                  werkloosheid stijgt
• Je houdt dan netto minder over

Conjuncturele werkloosheid

• gevolg van minder vraag naar goederen en diensten door afnemende bestedingen.
  

Conjuncturele werkloosheid

Wat is eraan te doen?

• Overheid: lagere loonheffing --> hoger nettoloon --> vraag neemt toe.
  
•  investeren (bijv. in infrastructuur) --> vraag neemt toe.
  
• Werkgevers: lonen verhogen --> vraag neemt toe.
  
• loonmatiging toepassen --> beperking van loonstijging
  
• goedkoper produceren --> concurrerend meer productie 

Kort opdr maken

Maak opdr 3, 4 en 5 op blz 119

Structurele werkloosheid

Gevolg van problemen aan de aanbodkant van de economie:

• aanbod van verouderde producten: productie stopt.
  
• aanbod van nieuwe productiemethoden: door automatisering minder mensen nodig
  
• aanbod en productie gaat naar lagelonenlanden
  
• aanbod van werkzoekenden met de ‘verkeerde’ opleiding: geen kans op werk.
  
• Structurele werkloosheid is vaak blijvend.

Structurele werkloosheid

Wat is eraan te doen?

• Innovatie van producten: nieuwe producten waar vraag naar is.
  
• Innovatie van productiemethoden: 

--> goedkoper produceren --> meer vraag --> meer productie --> meer personeel nodig.

• Scholing van personeel voor banen die er wel zijn.
  

Meer soorten....

Frictiewerkloosheid: Na opleiding of ontslag heb je tijd nodig om een nieuwe baan te vinden.

Regionale werkloosheid: In een bepaald gebied is de werkloosheid hoger dan gemiddeld in het land.

Seizoenwerkloosheid: Bepaald werk kan niet gedaan worden in een deel van het jaar. Bijvoorbeeld: werk op de kermis.

Conjuncturele werkloosheid ontstaat:

Leg uit!

1. als consumenten meer geld hebben
2. als consumenten minder geld hebben
3. als bedrijven meer geld hebben
4. als bedrijven minder geld hebben

Werkloosheid die ontstaat doordat het tijd kost om werk te zoeken. Dit is een vorm van...

1. Seizoenswerkeloosheid
2. Regionale werkloosheid
3. Structurele werkloosheid
4. Frictiewerkloosheid

Nog niet zo lang geleden was China een lagelonenland. Om die reden vestigden ook Nederlandse bedrijven zich in dat land. De werkloosheid nam daardoor in Nederland toe.
Leidt de verplaatsing van Nederlandse bedrijven naar China tot conjuncturele of structurele werkloosheid?

1. Conjuncturele werkloosheid
2. Structurele werkloosheid

Ga zelf aan de slag!

Gebruik de rest van de les om 4.4 af te maken 

Ben je eerder klaar? Ga dan verder met het voorbereiden voor het SE-economie. Maak bijvoorbeeld een mindmap of samenvatting per paragraaf.

Wat is structurele werkloosheid?

1. Dat een bepaald beroep helemaal verdwijnt en dus veel mensen op straat staan
2. Dat mensen elk deel van het jaar dezelfde soort werkloosheid hebben
3. Dat mensen arbeidsongeschikt zijn
4. Dat mensen slechts in bepaalde seizoenen geen werk hebben

Welke van de onderstaande ontwikkelingen heeft structurele werkloosheid tot gevolg?

1. De afgelopen jaren is het slechter gegaan met de economie
2. Door vergrijzing krimpt de beroepsbevolking
3. Veel bedrijven verplaatsen de productie naar lagelonenlanden
4. Vernieuwende bedrijven zorgen voor vraag naar arbeid

Van welk soort werkloosheid is sprake?
"Tijdens perioden van crisis...."

1. regionale werkloosheid
2. structurele werkloosheid
3. seizoenswerkloosheid
4. conjuncturele werkloosheid

HUISWERK

Maken opdrachten 4.4