Ethiek 2.1 Optieken les 1

• Ethiek
• MBO
• Studiejaar 1

ethisch/moreel dilemma

Een dilemma waarbij verschillende waarden met elkaar botsen

Verzin zelf een moreel dilemma

Lesdoel

Je weet wat het begrip optiek inhoudt.

Je kan verschillende optieken benoemen.

Je heb in een situatie verschillende optieken toegepast.

Casus:

Je bent de coach van een grote voetbalvereniging. Een van je spelers heeft het afgelopen weekend tijdens het stappen een meisje  aangerand en hij heeft dit in vertrouwen aan jou vertelt. Wat doe je: ga je hiermee naar de politie of niet? 

Optiek

Wijze waarop je naar iets kijkt of iets benadert

Verschillende manieren van het benaderen van het dilemma

Voorbeelden: 

ecomomische optiek, juridische optiek, medische optiek, sociaal-maatschappelijke optiek, etc. 

Optiek

Zienswijze

visie

invalshoek

bril

Economische optiek

Waarde >>> welvaart

• Wat is het prijskaartje van het besluit?
  
• Wie betaalt en is dat het geld wel waard?
  
• Welke manier is financieel het beste?

Juridische optiek

Waarde >>> rechtmatig

• Is het wettelijk toegestaan?
• Wat schrijft de wet voor?
• Wat zijn de wettelijke regels?

Medische optiek

Waarde >>> gezondheid

• In hoeverre is er medisch nog iets mogelijk?
• Hoe gezond is iemand?
• In hoeverre kan iemand nog een redelijk gezond bestaan hebben? 

Historische optiek

Waarde >>> geschiedenis, verleden

• Welke dingen die in het verleden gebeurd zijn moet ik meenemen in het besluit. 
• Wat is gebeurd in het verleden wat wel gewogen moet worden? 

Religieuze / geloofs- optiek

Waarde >>> geloof

• Hoe moet je beslissen om met gelovigen rekening te houden?
• Wat zeggen de geloofsboeken (bijbel, koran, Tora, ed)  hierover?

Sociale / maatschappelijke optiek

Waarde >>> familie, omgeving

• Welke omstanders en relaties ondervinden gevolgen van dit besluit?
• In welke mate houd je rekening met mensen uit de omgeving van een persoon?

Esthetische optiek

Waarde >>> schoonheid

• Wat is mooi en wat is lelijk? 
• Wat is nou precies een mooie vormgeving?

Technische optiek

Waarde >>> techniek

• Hoever mag je gaan om alles te vervangen door machines? 
• Zal de techniek om verder helpen?

Wat is optiek?

1. de werkelijkheid
2. een situatie
3. een invalshoek
4. het geloof

"Hij heeft iets gestolen. Dat mag niet volgens de wet."
Dit is een uitspraak in.......optiek

1. economische
2. juridische
3. technische
4. medische

"Dat is een goede telefoon om te kopen, want die kan ik nu betalen.."
Dit is een uitspraak in .......optiek

1. economische
2. juridische
3. technische
4. medische

"Behandelen van een patiënt met een ongeneeslijke ziekte heeft zin "
Dit is een uitspraak in .......optiek

1. economische
2. juridische
3. technische
4. medische

Opdracht

Stel je voor: Als softwaredeskundige bij Audi kom je erachter dat er gesjoemeld is met de software die de testresultaten van de auto’s weergeeft. De auto’s voldoen in werkelijkheid niet aan de milieueisen, terwijl de software aangeeft dat de auto’s wel aan deze eisen voldoen. Je hebt de keuze om aan de bel te trekken of om niks te zeggen.

 a. Wat zou jij doen wanneer je de economische optiek inneemt?
 b. Wat zou jij doen wanneer je de juridische optiek inneemt?

ethische optiek

Binnen de ethische optiek vraag je je altijd af of een keuze of handeling menswaardig is

Je kijkt echter niet alleen naar de menswaardigheid, maar je hangt er ook een norm aan vast; je geeft dus aan wat je zou moeten doen . Voorbeeld: Het zou goed zijn wanneer iedereen een deel van zijn geld zou geven aan mensen die het minder goed hebben

Ethische optiek gaat dus over: het juiste DOEN zoals je VINDT dat het zou MOETEN

opdrachten

Opdracht 5
Waarom is het handelen zo belangrijk in de ethiek, denk je?

Opdracht 6
 Binnen verschillende studies wordt het vak ethiek gegeven. Zo ook binnen de opleiding geneeskunde. Waarom zou dit een onderdeel van de opleiding vormen, denk je?