8.6. Rond je cellen.

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

8.6 - Rond je cellen

§8.6 - Rond je cellen

Je leert hoe stoffen in en uit je cellen gaan,

hoe weefselvloeistof in je bloed komt en wat je lymfevatenstelsel doet. 

Programma

• Opening/planning
  
• Herhalen stof + bespreken vragen/huiswerk
  
• Nieuwe stof
  
• Opdracht/werkvorm
  
• Klassikale afsluiting
  

Huiswerk volgende les

Huiswerk

Lezen: 8.6

Maken: Opdrachten van 8.6 + Test jezelf  + nakijken

Huiswerk bespreken

Huiswerk was: 8.4 - Je bloedsomloop 

Vragen? 

Bloedsomloop bestaat uit...

1. Hart en bloedvaten
2. Alleen het hart
3. Alleen de bloedvaten
4. Alleen bloedvaten

je hebt geen slagaders met zuurstof arm bloed

1. waar
2. niet waar

Deze bloedvaten hebben kleppen

1. slagaders
2. haarvaten
3. aders

Lesdoelen

• Ik kan uitleggen hoe het lymfevatenstelsel   werkt; hoe stoffen in en uit cellen gaan, hoe weefselvloeistof in je bloed komt. 

• Ik kan het verschil aangeven tussen lymfe,   weefselvloeistof en bloedplasma

Wat weet jij van het lymfestelsel?

Hoe gaan stoffen in en uit je cellen?

• Rode bloedcellen: zuurstofvervoer. In haarvaatjes laten de rode bloedcellen zuurstofdeeltjes los.
  Die komen in het plasma.
  Daarin zit nu glucose en zuurstof.
• dit plasma lekt door mini-gaatjes in de haarvatwand naar buiten : weefselvloeistof. (vloeistof rondom je cellen)

Via weefselvloeistof kan er glucose en zuurstof bij de cellen komen. 

Hoe komt weefselvloeistof weer in je bloed?

1. Via lymfe vaten. 

l)

Lymfevaten: lijken op aders, want: kleppen, slappe wand en lage druk in de vaten. Lymfe stroomt door je lichaam tot onder je sleutelbeenderen. Daar: weer in je bloed. (ong. de helft)

Hoe komt weefselvloeistof weer in je bloed?

2. Via haarvaten

Andere helft van de weefselvloeistof :terug naar het bloed in de haarvaten, (zie  eind van het haarvat in bron 2).

Wat doet je lymfestelsel?

• Lymfevaten (kleine kanaaltjes in weefsels) voeren lymfe naar de lymfeklieren / lymfeknopen.

• Hier wordt het lymfe gezuiverd van o.a. ziekteverwekkers.

• Dit wordt gedaan door de witte bloedcellen. 

Dus...

Witte bloedcellen bestrijden ziekteverwekkers.
De bekendste: keelamandelen.
Andere lymfeklieren : in liezen, oksels ,hals. 

Witte bloedcellen veel ziekteverwekkers bestrijden?-> lymfeklier kan opzwellen / pijn doen.
(bijv. bij verkoudheid of keelontsteking-> pijn bij slikken door gezwollen lymfeklieren in hals.

Wat is de functie van de lymfeknopen (lymfeklieren)?

1. Halen voedingsstoffen uit lymfe
2. Zuiveren de lymfe van onder andere ziekteverwekkers
3. Halen zuurstof uit lymfe
4. Maakt witte bloedcellen aan

Zijn er nog vragen?

Wat heb jij onthouden uit de les?
Neem een minuut de tijd om dit met je buurman/buurvrouw te overleggen. 

Huiswerk

VWO: 8.6 afmaken

Havo: leren voor toets