7.3 eten

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

7.3: Eten

Startopdracht:

Maak opdracht 1 t/m 16 van par. 7.2 

Klaar? Lees blz. 38/39 en 41

Leerdoelen 7.3 deel 1 

• Je kunt voedingstoffen en hun functie noemen.
• Je kunt uitleggen wat gezond eten is en met de schijf van Vijf of een voedingsmiddelentabel bepalen of een maaltijd gezond is.

Wat zijn voedingstoffen en voedingsmiddelen? 

Voedingsmiddel = iets wat je eet of drinkt

Voedingsstof = zitten in een voedingsmiddel 

Voedingsvezels = onbruikbaar bestanddeel van voedsel (in bijv. bruin brood, groente en fruit), geen voedingsstof

            Waarom wel belangrijk? 

Plantaardige voedingsmiddelen

Dierlijke voedingsmiddelen

Voedingsstoffen

Je kunt de 6 voedingsstoffen indelen in 3 groepen   

1. Energierijke stoffen

koolhydraten en vetten

2. Bouwstoffen

water, eiwitten, vetten en mineralen

3. Beschermende Stoffen

vitaminen en mineralen

De schijf van vijf

De grootte van het vlak zegt iets over de hoeveelheid die je nodig hebt van de voedingsmiddelen.

Onverzadigde vetten zijn beter dan verzadigde vetten!

Adviezen en schijf van vijf

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 7.3

Maken: opdracht 2 t/m 6, 10, 14 t/m 16, 18, 19, 22, 23 en 26

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

Startopdracht:

1. Maak een schema waarin je de 6 voedingsstoffen verdeeld over de 3 groepen.

2. Geef de definitie van een voedingsmiddel en voedingsstof, ADH en referentie-inname

7.3 Les 2

groepen voedingsstoffen

voedingsstoffen

Zoek bij elkaar

energierijke stoffen

bouwstoffen

beschermende stoffen

koolhydraten

vetten

eiwitten, vetten

mineralen, water

vitaminen

mineralen

Welk vak van de schijf van vijf bevat veel koolhydraten?

1. Groen
2. Blauw
3. Oranje
4. Paars

Energierijke stoffen

Bouwstoffen

Beschermende stoffen

suiker

zetmeel

vetten

eiwitten

mineralen

vitaminen

vetten

mineralen

water

Waar zijn voedingsvezels belangrijk voor?

1. voor de smaak
2. voor het kauwen
3. voor de darmen
4. voor het slikken

Waar zorgen de voedingsstoffen voor?

Energierijke stoffen

Bouwstoffen

Beschermstoffen

Energie

Groeien

Beschermen tegen ziektes

Leerdoelen 7.3 deel 2 

• Je kunt beschrijven hoe tandbederf ontstaat.
• Je kunt beschrijven waardoor  verstopte bloedvaten kunnen ontstaan. 
• Je kunt uitleggen wat er kan gebeuren bij ondervoeding en overmatige voeding.

Hoe kom je aan energie?

Je gebruikt energie om:

warm te blijven, te bewegen, na te denken, je eten te verteren

Deze energie haal je uit je eten en drinken.
Hierin zitten energierijke stoffen.

Energierijke stoffen:

1. koolhydraten = verzamelnaam voor zetmeel en suikers (glucose en gewone tafelsuiker)
2. vetten

Hoe houd je een gezond gewicht?

Hoeveel energie je nodig hebt, hangt af van 3 factoren:

-  leeftijd.

-  hoeveel je beweegt.

-  geslacht.

- omgevingstemperatuur

Grondstofwisseling

Hoeveelheid energie die je lichaam in rust gebruikt voor alle lichaamsprocessen. 

Hoeveel energie heb je nodig?

Energie wordt aangegeven met joules.

Verpakking: kilojoules (Kj) = 1000 joules

Energie ook vaak aangegeven in calorieën. 

1 kilocalorie (1 kcal) 1 kcal= 1000 calorieën.

Je kunt kilojoules en kilocalorieën 

in elkaar omrekenen

Hoe ontstaat een gaatje?

1. Suiker wordt omgezet in zuur door bacteriën, dit zuur tast tandglazuur aan.

2. Hierdoor lost tandbeen op en ontstaat een gaatje.

Pas op met frisdrank; deze dranken zijn al zuur en
zit ook veel suiker in!

Gebruik tandpasta met fluoride. 

Fluoride maakt glazuur sterker en beschermt tegen
gaatjes!

Waarom matig met vet?

Je hebt ongeveer 70 gram vet per dag nodig.

Krijg je meer energierijke stoffen binnen dan je lichaam nodig heeft dan slaat je lichaam dit op als vet en word je te dik.

Bij teveel vet vernauwen je bloedvaten door teveel cholesterol 

Hoge cholesterol

- Vernauwing bloedvaten -> hoge bloeddruk

- Verhoogde kans op hartinfarct of beroerte  

Overgewicht

-  meer kans op hart- en vaatziekten

-  meer kans op suikerziekte

-  slecht voor je gewrichten

 door overbelasting

Ondergewicht

Een te laag lichaamsgewicht noem je ondergewicht.

Hierbij kan er een tekort aan voedingsstoffen ontstaan.

Iemand met ondergewicht kan sneller ziek worden 

en is sneller moe en lusteloos.

Er is een grotere kans op botbreuken.

Maken

Eerste 8 minuten in stilte

Zelf bestuderen/doorlezen: 7.2 en 7.3

Maken: 7.2: 1 t/m 16

7.3:  2 t/m 6, 10, 14 t/m 16, 18, 19, 22, 23 en 26

Klaar? Nakijken -> antwoorden staan op itslearning, daarna maken samenvatting of testjezelf 

groepen voedingsstoffen

voedingsstoffen

Zoek bij elkaar

energierijke stoffen

bouwstoffen

beschermende stoffen

koolhydraten

vetten

eiwitten, vetten

mineralen, water

vitaminen

mineralen

In welke regel staan alleen voedingsstoffen?

1. koolhydraten, rijst, mineralen
2. suiker, eiwitten, mineralen
3. voedingsvezels, suiker, koolhydraten
4. water, vitaminen, melk

Hieronder staan twee uitspraken over voedingsvezels. -
1. Voedingsvezels zijn voedingsstoffen.
2. Voedingsvezels zorgen ervoor dat je voedsel beter wordt verteerd.
Welke uitspraak is juist?

1. alleen uitspraak 1
2. alleen uitspraak 2
3. uitspraken 1 en 2
4. geen van beide uitspraken

Beschermende stoffen zijn:

1. eiwitten, mineralen, water, vetten
2. vitaminen, mineralen
3. Koolhydraten, vetten
4. vitaminen, vetten

Energierijke stoffen zijn:

1. eiwitten, mineralen, water, vetten
2. vitaminen, mineralen
3. Koolhydraten, vetten
4. vitaminen, vetten

Je lichaam gebruikt niet altijd evenveel energie.

Op een koude dag verbruik je veel / weinig energie.

1. veel
2. weinig

Fluoride beschermt tegen gaatjes. Voor welke laag in de tekening is fluoride belangrijk?

1. Alleen laag 1
2. Alleen laag 1 en 2
3. Laag 1,2 en 3
4. Alleen laag 3

7.3 Les 3 

Eetstoornissen 

Eetstoornissen

Wat weet jij al van eetstoornissen?

- Vorm een tweetal (duo) en zoek informatie op over eetstoornissen.

- Welke eetstoornissen bestaan er zoal en wat kun jij er over vinden op het internet.

- Verzamel jullie informatie op de laptop. 

In de volgende dia's extra video's met uitleg. 

0