Les 2 Wet Zorg & Dwang

• maatschappelijke zorg
• MBO
• Studiejaar 2

Wet zorg en dwang

Lesdoelen

•  Je bent op de hoogte van de huidige wetgeving
• Je kunt onderscheid maken tussen "drang" en "dwang"
• Je hebt kennis van vrijheidsbeperkende maatregelen

Wet zorg en dwang. wat weet je al? waar denk je aan? welke vragen heb je?

Wetgeving

• Wet zorg en dwang (WZD) vervangt BOPZ per 1 januari 2020
• Beschermt cliënten tegen onvrijwillige zorg

                            Uitgangspunt: "Nee, tenzij"

Het is al 22:30 en bijna alle cliënten liggen in bed. Een cliënt wil niet naar bed. Je benoemd dat hij naar bed moet, en als hij nu niet gaat, moet hij morgen eerder naar bed.

1. Dwang
2. Drang

Een cliënt doet haar zelf telkens pijn, zij slaat op haar gezicht en trekt aan haar eigen haar. Er is voor gekozen om haar vast te maken aan haar bed om dit te voorkomen.

1. Dwang
2. Drang

Een cliënt wil haar avond eten niet opeten, maar dit moet omdat zij een speciale voedingsdieet heeft.
Je benoemd dat als zij haar eten niet opeet dat dit prima is, maar dat ze dan geen toetje krijgt.

1. Dwang
2. Drang

Nee, tenzij (stappenplan)

• Als er geen vrijwillig alternatief te vinden is.
  
• Analyseren, van alternatieven in een multidisciplinair team.
  

Het stappenplan is altijd van toepassing bij:

• Het toedienen van gedragsmedicatie buiten de richtlijn.

• Beperking van bewegingsvrijheid.

• Insluiting.

Stappenplan 

1. Heroverweging van het zorgplan/opname van onvrijwillige zorg in het zorgplan (max. 3 mnd).
   
2. Verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend kan worden (max. 3 mnd).
   
3. Tweede verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend kan worden (max. 3 mnd tot over extern advies is besloten).
   
4. Derde verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend kan worden (max. 6 mnd).
   
5. Vierde én iedere volgende verlenging van de periode waarin onvrijwillige zorg verleend kan worden (max. 6 mnd).
   

BIJ DE BESLUITVORMING BETROKKEN ZORGVERLENERS:

• Zorgverantwoordelijke

• Deskundige van andere discipline 

• Arts*

• Deskundige die niet bij de zorg

  betrokken is

• Wzd-functionaris

* De arts wordt bij de besluitvorming betrokken als de zorgverantwoordelijke zelf geen arts is en onvrijwillige zorg wordt verleend uit de categorieën medische handelingen en overige therapeutische maatregelen, beperking van de bewegingsvrijheid of insluiten.

Vrijheidsbeperkende maatregelen

Wordt toegepast als een cliënt met zijn gedrag een gevaar vormt voor:

• Zichzelf;
  
• Anderen;
  
• Goederen. 
  

Deze methode is bedoeld om rust te bieden. Iemand wordt letterlijk bij anderen weggehaald.

Om welke vrijheidsbeperkende maatregel gaat dit?

1. afzonderen
2. separeren
3. fixeren

Iemand wordt geplaatst in een kale kamer met alleen een matras en een deken.

Om welke vrijheidsbeperkende maatregel gaat dit?

1. afzonderen
2. separeren
3. fixeren

Je beperkt mensen tegen hun zin in hun bewegingsvrijheid.

Om welke vrijheidsbeperkende maatregel gaat dit?

1. afzonderen
2. separeren
3. fixeren

Veel voorkomende maatregelen

Fixeren 

Afzonderen/separeren
Onder dwang toedienen van medicatie, voeding en vocht

Voorbeeld van fixeren:

2 bij armen, 1 bij benen

Beperken van bewegingsvrijheid

Persoonlijk vind ik deze niet goed. Medewerkers leunen te veel richting het hoofd.

Fixatie handelingen kunnen per locatie verschillen.

Wij leerden om rechtop te zitten en de schouderbladen van onze collega's aan te raken met onze eigen schouderbladen. 

Op deze manier heb je contact met je collega. Indien de cliënt te veel bleef tegenstribbelen konden we wel richting het hoofd leunen, waardoor de zuurstof toevoer minder werd voor de cliënt en het tegenstribbelen vermoeiender werd en stopt.

Benen zijn "moordwapens" hier ligt een medewerker in zijn eentje op. (tevens ter bescherming collega's).

Cliënt ligt bewust op zijn/haar buik, verminderd bewegingsvrijheid. Wanneer deze op de rug ligt kunnen ze gerichter schoppen en slaan.

De enige beweging die een cliënt heeft bij fixatie is het hoofd. Een van de laatste middelen die zij dan hebben is om te spugen.

Voorbeeld van separeren:

Alles voor de veiligheid van cliënt en personeel

Met meerdere medewerkers

Scheurkleding/scheurdeken

Persoonlijk vind ik het te veel personeel, je zit elkaar in de weg!

bij een fixatie naar afzondering meestal 4-5 personen.

sowieso 3 voor de fixatie. en nummer 4 om deuren te openen.

bij binnenkomst separeer, wordt cliënt op zijn buik op bed gelegd, beperkt bewegingsvrijheid.

Cliënt wordt in dit geval volledig gestript (ontdaan van kleding) ter voorkoming suïcide/zelfbeschadiging.

Scheurkleding kan als alternatief aangeboden worden. in tegenstelling tot de benaming is dit kleding die juist niet te scheuren is. hierdoor hoeft de cliënt niet naakt in de ruimte achter te blijven.

De voeten worden vastgeknoopt met een scheurdeken, de knoop is makkelijk los te maken door de cliënt maar geeft medewerkers net voldoende tijd de separeer te verlaten.

Scheurkleding/scheurdeken is van dik/zwaar katoen gemaakt.

Bij verlaten separeer ruimte staat er altijd een medewerker bij de deur (de nummer 4 of 5 die bij de fixatie/afzondering aanwezig was). Zodat deze de deur dicht kan trekken nadat de laatste medewerker de ruimte heeft verlaten. 

Ter voorkoming ontsnapping cliënt.

Alternatieven voor vrijheidsbeperkende maatregelen

Wat denk jij?

Stel je voor dat...

• Je dagelijks je telefoon moet inleveren als je naar je slaapkamer gaat;
  
• Je elke ochtend om 08.00 uur moet opstaan (ook in het weekend en in vakanties);
  
• Elke dag om 21.00 uur de lichten uit moeten;
  
• Je niet zelf hebt kunnen kiezen welk broodbeleg op tafel staat;
  
• Je met mensen woont die je niet aardig vindt;
  
• Er kleding voor je is klaargelegd voor de volgende dag;
  
• Er voor je bepaald wordt of je onder de douche kan of niet;
  
• Je de dag na een feestje een urinetest moet doen ter controle op middelengebruik.
  

Mocht je meer willen weten

                           https://www.free-learning.nl/modules/zorg-en-dwang/index.html