Hoofdstuk 1: Amerikaanse koloniën (1585 - 1833)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Kenmerkende Aspecten

• Het begin van de Europese expansie
• De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk tot gevolg had
• Wereldwijde handelscontacten, handelakapitalisme en het begin van een wereldeconomie
• rationeel optimisme en 'verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
• Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en de opkomst van het abolitionisme
• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Hoofdvragen:

• Op welke manieren ontwikkelden zich de Engelse koloniën in de Amerika's (1585 - 1833)?
• Waardoor werd in India in de 19e eeuw de belangrijkste kolonie binnen het Britse Rijk                (1765 - 1885)?
• Welke rol speelden de koloniën in sociaal-economische ontwikkelingen in Groot-Brittannië (1750 - 1900)?

Tekst

Poster ten tijde van WO I

Het Britse Rijk (1)

1585 - 1900

HC = Historische Context - onderwerp dat je door en door moet kennen voor het examen (75% van examenvragen)

Animatie van het ontstaan en de uitbreiding van het Britse Imperium.

(Hou de jaartallen linksboven goed in de gaten terwijl je naar de kaart kijkt)

Lesdoelen

• Je kunt aan het eind van de lessen motieven noemen van de Britten om kolonies te stichten in Noord-Amerika.
• Je kunt aan het eind van de les in je eigen woorden uitleggen wat een plantage-economie is. 

Kenmerkende Aspecten

• Het begin van de Europese expansie
• De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk tot gevolg had
• Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
• rationeel optimisme en 'verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
• Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en de opkomst van het abolitionisme
• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

0

Eerste Engelse nederzettingen in Noord-Amerika

• Redenen kolonisatie:
• - onderdeel van de oorlog met Spanje 
• - winsten (goud en zilver)
• - zie bron hiernaast: 
• - 'Pilgrim Fathers' > reden:
• - angst voor vervolgingen door Anglicaanse kerk
• Opdracht: 

Hendrik VIII

     Documentaire over Hendrik VIII, de       grondlegger van de Anglicaanse           kerk.

    (10 minuten, Engels gesproken,   

      geen ondertiteling)

Beschrijf in een korte samenvatting waarom Hendrik VIII zo belangrijk geweest voor het ontstaan van de Anglicaanse kerk

0

Kenmerkende Aspecten

• Het begin van de Europese expansie
• De protestantse Reformatie die de splitsing van de christelijke kerk tot gevolg had
• Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
• rationeel optimisme en 'verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
• Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel en de opkomst van het abolitionisme
• De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap

Na aanvankelijk redelijk goede (handels-) contacten: 

• Spanningen door:
• de vraag wie eigenaar was van de grond >
• oorlogen > veel slachtoffers, vooral door:
• Europese ziektes
• Gevolgen:
• - vernietiging Indianencultuur
• - vestigingskoloniën: landbouw / handel / nijverheid en plantagekoloniën
• - slaven uit Afrika gehaald voor tabaks- en katoenplantages >
• - driehoekshandel

mazelen

Documentaire over Slavenmarkt in Suriname (4 minuten)

Korte herhaling: motieven voor kolonisatie 

- Geld: Spanje verdiende veel geld aan handel met Amerika (Midden en Zuid). Engeland wilde dit ook. 

- De oostkust van Amerika was nog niet gekoloniseerd. De Britten hoopte daar rijkdom te vinden. 

- Strategisch van belang voor de oorlog. 

- Ondertussen op zoek naar nieuwe zeeroute met Azie (via Noord-Amerika), om Portugal buitenspel te zetten. 

Virginia

Uitvalsbasis voor oorlog en tochten nodig: kolonies worden gesticht.

Eerste succesvolle kolonie in Noord-Amerika: Virginia.

Geen goud oid, maar wel: tabak --> ontstaan plantage-economie

Groeiende irritatie en strijd tussen indianen en kolonisten.

Verzet tegen overheersing door 'Londen' doordat:

• kolonisten steeds minder de band voelen met het moederland
• kolonisten belasting moeten betalen, maar
• niet vertegenwoordigd zijn in Parlement
• de ideeën van de Verlichting werden overgenomen:
• - 'Trias Politica' (Montesquieu)
• - Volkssoevereiniteit (Locke en Rousseau)
• - 'natuurlijke rechten'
• Gevolg:
• Opstand (1775) > 1776:
• onafhankelijkheidsoorlog (-1783) >
• Verenigde Staten van Amerika

0

De Verenigde Staten van Amerika

• was een federale staat:
• - deelstaten met een eigen bestuur
• - een federale (=gemeenschappelijke) regering (met weinig macht)
• kreeg een grondwet:
• - 'All men are born equal' > gelijkheid, maar:
• - niet voor vrouwen / armen / Afro-Amerikanen (veelal slaven)
• Zie speech Martin Luther King: 'I have a dream'

Washington

De 'I have dream speech' van 

dr. Martin Luther King

1. originele beelden (5 min)

2. remastered en ondertiteld (7 min)

0

De Verenigde Staten van Amerika

• was een federale staat:
• - deelstaten met een eigen bestuur
• - een federale (=gemeenschappelijke) regering (met weinig macht)
• kreeg een grondwet:
• - 'All men are born equal' > gelijkheid, maar:
• - niet voor vrouwen / armen / Afro-Amerikanen (veelal slaven)
• Wel groeiend verzet tegen slavernij:
• - Verlichte denkers en (sommige) Christenen > naastenliefde >
• abolitionisten
• 1807: Engeland schaft slavenhandel af
• 1833: Brits verbod op slavernij

Washington

Twee gegevens:

1. Tussen 1754 en 1763 wordt de Frans/Indiaans - Engelse oorlog uitgevochten. De kolonisten strijden aan de zijde van de Engelse soldaten.

2. Tussen 1775 en 1783 strijden de kolonisten in Amerika voor de onafhankelijkheid.

Opdracht: Leg uit dat deze cartoon gemaakt werd naar aanleiding van het eerste conflict, maar dat de cartoon ook ingezet kon worden in het tweede conflict.

0

Wat waren de motieven om Amerika te koloniseren?

Waarom is 1585 als startjaar gekozen voor de historische context: Het Britse Rijk?

1. De Britten plantten toen hun vlag op Amerikaanse bodem
2. De Britten eisten Noord- Amerika op
3. Britten stichtten een kolonie in New England
4. Britten stichtten een kolonie op Roanoke Island

'afkomstig uit het gebied zelf'

1. indiaan
2. inheems
3. concurrent
4. ontdekkingsreis

In welk jaar vestigden de Pilgrim Fathers zich in Amerika?

1. 1585
2. 1620
3. 1689
4. 1776

Hoe heet de kolonie die de Pilgrim Fathers hebben gesticht?

1. North Carolina
2. Virginia
3. New England
4. Pennsylvania

De Engelsen maakten in Virginia een begin met een plantage- economie. Welk product werd verbouwd in Virginia?

1. Tabak
2. Suikerriet
3. Katoen
4. Cacao

Als landen heersen over andere landen om eraan te verdienen, noemen we dit....

1. handel.
2. kolonialisme.
3. plantage.
4. slavernij.

Plantage

1. boerderij waar veeteelt en akkerbouw is
2. boerderij met alleen vee
3. grote boerderij met slechts één landbouwproduct
4. boerderij met veel verschillende landbouwproducten

Wat is een plantage- economie?

1. Een economie die afhankelijk is van de opbrengsten van plantages.
2. Een economie die afhankelijk is van de opbrengsten van koloniën.
3. Een economie die afhankelijk is van de opbrengsten van slaven.
4. Een economie die afhankelijk is van de opbrengsten van landbouw.

Welk woord past niet in deze opsomming?

1. Royal African Company
2. Verlichting
3. driehoekshandel
4. slavenhandel

Klopt de volgende bewering:
"De Engelsen schaften in 1807 de slavernij af"

1. ja
2. nee

Opdrachten bij Edward Colston

1. Zoek naar bijzonderheden over Edward Colston door:- vraag 13 (themakatern) te bestuderen

- de video te bekijken (volgende dia)

2. Zoek uit waaarom juist in juni 2020 het beeld van Edward Colston in Bristol werd neergehaald.

3. Omschrijf  hoe jij denkt over het vernielen van dit soort standbeelden. 

4. Noem twee personen uit de 17e eeuw in Nederland waarover ook gezegd wordt dat ze geen standbeeld verdienen. licht je antwoord toe. 

Documentaire over standbeeld

Edward Colston (3 minuten)