Thema 2 Basisstof 3: Organen voor vertering

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

SO: BS 1 t/m 3

Volgende week vrijdag

22 November

De organen voor vertering

Leerdoelen

- Alle organen hun functies en namen kennen.

- alle verteringssappen, de functies, namen, plekken waar ze gemaakt worden.

De tanden

Eerste stap van vertering

Breekt eten op in kleinere delen = zelfde principe als bij je longen/kieuwen.

(meer oppervlakte is betere vertering)

Mondholte

• Het begin van vertering
• Speekselklieren produceren speeksel
• Speeksel bevat enzymen. Een daarvan breekt zetmeel af, en de ander doodt bacteriën.
  

Maag

Maag

Maagsap: zoutzuur, water, enzym --> Afbraak Eiwitten (deels)

Maagwand: kringspieren en lengtespieren

Maagportier : kringspier aan het eind van de maag

Twaalfvingerige darm

Na het maagportier komt voedsel in de twaalfvingerige darm

Hier komen verteringssappen uit de lever en alvleesklier bij

Lever

De lever maakt gal

Gal komt in de twaalfvingerige darm bij het voedsel

Gal wordt tijdelijk opgeslagen in de galblaas

Lever en galblaas

De werking van gal

Gal maakt grote vetdruppels kleiner > emulgeren

Dit is dus niet verteren! maar helpt bij het verteren, een beetje zoals wat onze tanden doen.

Vet lost niet op in water!

Alvleesklier

De alvleesklier maakt alvleessap

Voor de vertering van:

eiwitten

koolhydraten

vetten

Dunne darm

Ongeveer 6 meter lang

In de wand liggen darmsapklieren

Die maken darmsap Voor de vertering van Eiwitten en Koolhydraten

Peristaltiek

= Vervoersmethode

Bouw dunne darm

• Groot oppervlak door darmplooien en darmvlokken.
• Door darmwand naar bloedvaten.

Blinde darm

Vlak onder de overgang dunne darm - dikke darm ligt de blinde darm

Dikke darm

• Functie: Water, vitamines en glucose uit voedsel halen.
• Door het terugwinnen van water wordt de voedselbrij dikker en steviger.
• 1,5 m lang

-Niet opgenomen? -> endeldarm

Endeldarm

• Verzameling en opslag voedselresten.

• Anus: kringspier die ontlasting doorlaat. Deze is meestal gespannen. 

Evolutionair voordeel van een anus?

Kan je nu?

• Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.
• Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

Welk verteringssap maakt de lever?

1. Darmsap
2. Alvleessap
3. Speeksel
4. Gal

Welk verteringssap maakt de slokdarm?

1. Darmsap
2. Maagsap
3. Gal
4. Geen

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van zetmeel
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van eiwitten

Wat is de functie van maagzuur?

1. Het speelt een indirecte rol bij de vertering
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Smaakmaker
4. Een zuurder 'smaakje' toevoegen aan voedsel

Wat is de goede volgorde van je spijsvertering?

1. slokdarm, maag, dikke darm, dunne darm
2. mondholte, slokdarm, dunne darm, maag
3. mondholte, slokdarm, maag, dunne darm
4. dikke darm, dunne darm, mondholte, maag

Hoe heet het orgaan waar de (verteerde) voedingsstoffen worden opgenomen?

1. Dunne darm
2. Blinde darm
3. Dikke darm
4. Twaalfvingerige darm

waardoor kan dit efficiënt gebeuren?

Wat doen bouwstoffen voor ons lichaam?

1. Bouwstoffen leveren energie
2. Bouwstoffen worden opgeslagen in het lichaam
3. Bouwstoffen zorgen ervoor dat we niet ziek worden
4. Bouwstoffen zorgen voor groei, ontwikkeling en herstel

Wat is het nut van kauwen?

1. voedingsstoffen opnemen
2. oppervlakte vergroten
3. kaakspieren versterken

Welke voedingsstoffen hoef je niet te verteren?

1. water
2. mineralen
3. vitaminen
4. alle drie de antwoorden zijn juist

Waardoor ontstaan de peristaltische bewegingen van de darmen?

1. Lengtespieren
2. Kringspieren
3. Lengte- en kringspieren

Leerdoelen

- Je kunt de functies en kenmerken van de delen van het verteringsstelsel noemen.

- Je kunt de verteringssappen noemen met hun functies.

Huiswerk

•Maak op a3 papier een tekening van het verteringstelsel.  

• Schrijf bij ieder onderdeel of er verteringsappen worden toegevoegd, zo ja welke.  

•Schrijf bij elk orgaan welke voedingstoffen er worden verteerd  

•Schrijf bij elk orgaan de functie

•Kleur ieder orgaan  en maak een legenda / of gebruik labels bij de organen