NN7 - Formuleren §3 - Fouten met verwijswoorden

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Fouten met verwijswoorden

NN7 - Formuleren §3 - 3H

Leerdoelen voor deze paragraaf

• Je leert fouten met verwijswoorden herkennen en verbeteren.

Weet je nog?

Verwijswoorden wijzen terug naar een woord dat eerder genoemd is, het antecedent. 

Weet je nog?

Verwijswoorden wijzen terug naar een woord dat eerder genoemd is, het antecedent. 

Met verwijswoorden maken mensen veel fouten. Dat kan verschillende oorzaken hebben.

• Oorzaak 1: Iemand weet niet of het woord waarnaar hij verwijst een de-woord of een het-woord is, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord wordt gekozen.
  

• Oorzaak 1: Iemand weet niet of het woord waarnaar hij verwijst een de-woord of een het-woord is, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord wordt gekozen.
  
  

Voorbeeld:

-Mijn neef werkt bij een bedrijf, die machines bouwt om computerchips te maken.

• Oorzaak 1: Iemand weet niet of het woord waarnaar hij verwijst een de-woord of een het-woord is, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord wordt gekozen.
  
  

Voorbeeld:

-Mijn neef werkt bij een bedrijf, die machines bouwt om computerchips te maken.

Naar de-woorden verwijs je met die of deze, naar het-woorden verwijs je met dit of dat. Bedrijf is een het-woord, dus het verwijswoord in de voorbeeldzin moet dat zijn.

• Oorzaak 2: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor het bepalen van het woordgeslacht van het antecedent, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord gekozen wordt. 

• Oorzaak 2: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor het bepalen van het woordgeslacht van het antecedent, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord gekozen wordt. 

Voorbeeld:

– Het bestuur heeft besloten de ijsbaan dit jaar niet te openen en verdedigt haar besluit met financiële argumenten.

• Oorzaak 2: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor het bepalen van het woordgeslacht van het antecedent, waardoor mogelijk het onjuiste verwijswoord gekozen wordt. 

Voorbeeld:

– Het bestuur heeft besloten de ijsbaan dit jaar niet te openen en verdedigt haar besluit met financiële argumenten.

Het woord bestuur is onzijdig, dus het verwijswoord in de voorbeeldzin moet zijn zijn. Het geslacht van een woord (mannelijk, vrouwelijk of onzijdig) vind je in de Woordenlijst Nederlandse Taal (woordenlijst.org) en in een woordenboek.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Je zussen kunnen geen geheimen bewaren, dus ik zou hen niet vertellen dat je een date hebt.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Je zussen kunnen geen geheimen bewaren, dus ik zou hen niet vertellen dat je een date hebt.

Na een voorzetsel en als lijdend voorwerp gebruik je hen, maar als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel gebruik je hun. Het verwijswoord in de voorbeeldzin moet dus hun zijn.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Je zussen kunnen geen geheimen bewaren, dus ik zou hen niet vertellen dat je een date hebt.

Na een voorzetsel en als lijdend voorwerp gebruik je hen, maar als meewerkend voorwerp zonder voorzetsel gebruik je hun. Het verwijswoord in de voorbeeldzin moet dus hun zijn.

(Het is dus wél 'dus ik zou aan hen niet vertellen...')

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Nagele, een dorp in de Noordoostpolder, staat bekend om haar platte daken.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Nagele, een dorp in de Noordoostpolder, staat bekend om haar platte daken.

Namen van landen, provincies, steden en clubs en ook verkleinwoorden zijn het-woorden, waarnaar je verwijst met het en zijn. Het verwijswoord in de voorbeeldzin moet dus zijn zijn.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Mijn oma waarvan ik een ketting cadeau heb gekregen, was op mijn verjaardag.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Mijn oma waarvan ik een ketting cadeau heb gekregen, was op mijn verjaardag.

Naar dieren en dingen verwijs je met waar+voorzetsel (waarover, waarvoor enzovoort), maar naar mensen verwijs je met voorzetsel + wie (over wie, voor wie enzovoort). 

De verwijzing in de voorbeeldzin moet dus van wie zijn.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Het weinige dat Kimber aan haar auditie voorbereid had, bleek precies genoeg te zijn voor een toelating aan het conservatorium.

• Oorzaak 3: Iemand kent niet alle regels die er bestaan voor verwijswoorden. 

Voorbeelden:

– Het weinige dat Kimber aan haar auditie voorbereid had, bleek precies genoeg te zijn voor een toelating aan het conservatorium.

Het verwijswoord wat gebruik je om te verwijzen naar dat en datgene, naar een onbepaald voornaamwoord (zoals alles of iets), naar een overtreffende trap (het mooiste) of naar een hele zin. 

Het verwijswoord in de voorbeeldzin moet dus wat zijn.

Bekijk het grote woord en verbeter de foute verwijzing.
De eik bij Ulvenhout bleef lang staan, maar uiteindelijk
moest ZIJ toch gekapt worden.

Bekijk het grote woord en verbeter de foute verwijzing.
Van onze leraar Duits mag iedereen zelf degene kiezen WAARNAAST hij wil zitten.

Bekijk het grote woord en verbeter de foute verwijzing.
Mensen WIE Johan Cruijff niet begrepen, luisterden waarschijnlijk niet goed naar hem.

Bekijk het grote woord en verbeter de foute verwijzing.
In de middeleeuwen dronken de mensen bier, omdat water gevaarlijk voor HUN was.

Bekijk het grote woord en verbeter de foute verwijzing.
ASML is een Nederlands hightechbedrijf, DIE als hoofdvestiging Veldhoven heeft.

Even opfrissen:

Vul het juiste verwijswoord in.
Het gemeentebestuur liet weten dat … de begroting later zou toelichten.

Vul het juiste verwijswoord in.
Er zit een scheur in de muur van de schuur … mijn broertje altijd tennisballen slaat.

Vul het juiste verwijswoord in.
Merle had geen geld voor een festivalkaartje, … ze erg jammer vond.

Vul het juiste verwijswoord in.
De historische vereniging van ons dorp organiseert vaak lezingen voor … leden.
(let op: -ing woord...!)

Vul het juiste verwijswoord in.
Het spannendste boek … Roos ooit gelezen heeft, is Boy 7 van Miriam Mous.

Vul het juiste verwijswoord in.
‘We hebben u niets verteld ... we niet precies weten’, stelde de spion.

Vul het juiste verwijswoord in.
Tijdens de internationale top heeft de politie ... taken goed uitgevoerd.
(let op: -tie woord!)

Vul het juiste verwijswoord in.
Raoul en Patrick zijn al naar huis: ik heb ... net zien weggaan.

Nog één keer het rijtje:

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een grote dierentuin

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een bekwaam bestuur

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een goed karakter

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een doordachte actie

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een dure hypotheek

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een slechte zaak

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een algemeen belang

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een besloten bijeenkomst

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een enorm tekort

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een tijdelijke regeling

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een defecte auto

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Is het mannelijk, vrouwelijk of onzijdig?

een prachtige roman

1. mannelijk
2. vrouwelijk
3. onzijdig

Tot zover!

In de online planning staan twee opdrachten klaar (§3 Formuleren).

Log in en maak nu deze opdrachten op je laptop.