H5.4 Halveringstijd en activiteit

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

terugblik

waarom kun je de vraag

 'Wat is het massagetal van koolstof?'

niet zo maar beantwoorden?

radioactief verval

radioactief verval is het uitstoten van deeltjes uit de kern

stoffen die dat spontaan doen heten radioactieve stoffen

Wat gebeurt er als een atoom straling uitzendt?

De kern stoot deeltjes uit --> de kern is daardoor veranderd, ander aantal protonen

activiteit

Bij radioactief verval veranderen de atomen van soort, hierbij zenden ze straling uit

De activiteit is het aantal kernen dat per seconde vervalt.

De eenheid van activiteit is becquerel ( Bq)

Hoe sneller de atomen vervallen, hoe groter de intensiteit van de straling 

Experiment "halveringstijd"

Je krijgt een bekertje met punaises.
Wanneer je hiermee gaat "dobbelen" zullen de punaises op zijn kop vallen of op de zijkant.Tel vooraf het aantal punaises in het bekertje.

• Werp de punaises op tafel en haal de punaises die op hun kant liggen weg. Tel ze en stop ze weer in het bekertje. Schuif de punaises die op hun kop liggen aan de kant. Deze doen niet meer mee met het experiment.
• Noteer de aantallen die je steeds in het bekertje doet in een tabel.
• Maak van de tabel een diagram met het worp nummer langs de x-as en het aantal punaises in het bekertje langs de y-as
  

Zo ga je verder totdat je geen punaises meer hebt.

Worp nr	Aantal punaises in bekertje
1
2
3
4
5
6

activiteit 

een activiteit van 2MBq 

2MBq = 2 000 000 Bq 

dus elke seconde vervallen er 2 000 000  kernen van een radioactieve stof

Halveringstijd

• Het vervallen van een kern is niet te voorspellen
• De tijd waarin de kans 50% is dat een kern vervalt noemen we de halveringstijd.
• Omdat er heel veel atomen in een stof zitten kun je met grote zekerheid zeggen dat na de halveringstijd de helft van de atomen is vervallen.

De halveringstijd is de tijdsduur waarin de helft van een radioactieve stof vervalt

0

0

halveringstijd	hoeveelheid	activiteit
0	100 %	100 %
1	50 %	50%
2	25 %	25 %
3	12, 5 %	12,5 %

MAAAARRR hoe oud is die mummie dan?

C-14 methode (koolstofdatering)

verschillende vormen van koolstof C-12 en C-14 (zeldzaam)

C-14 vervalt ( radioactief)

halveringstijd	aantal % C-14	jaren
0	100%	0
1	50%	5 730
2	25%	11 460
3	12,5%	17 190
4	6,25%	22 920