T1Aa Gunm

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 1

Welkom!

Wat gaan we doen?

• Toetsweek 2
• Terugblik H1 t/m H4 Formuleren
• Formuleren H5 + H6
• Spelling H1 t/m H4
• Zelfstandig aan het werk met de opdrachten

Toetsweek 2

Repetitie Nederlands:

-Formuleren  H2-H6

-Spelling         H1 t/m H4 en H6    (niet werkwoordspelling!!)

Formuleren H1 t/m H4 doelen

• Ik kan een zin correct begrenzen door het zetten van een komma of punt. 
• Ik kan een voegwoord correct gebruiken.
• Ik kan correct verwijzen naar de- en het-woorden.
• Ik kan 4 verbanden tussen zinnen en alinea’s noemen. Ik kan deze herkennen aan hun signaalwoorden.
  
• Ik kan verwijzen naar mannelijke, vrouwelijke of onzijdige zelfstandige naamwoorden.

Het aantal huizen ... de laatste jaren in Zwolle is gebouwd, is aanzienlijk.

1. die
2. dat
3. deze
4. dit

Max Verstappen is wereldkampioen geworden, ... ik erg leuk vind.

1. wat
2. dat
3. deze
4. dit

mijn franse neefje yves is jarig op 11 februari

Formuleren H5 + H6

• Ik kan de trappen van vergelijking correct toepassen en weet de juiste ‘als-dan..’ constructies te maken.
  
• Ik kan correct verwijzen met hen/hun, dat/wat en waarmee/met wie.
  

H5 Formuleren - trappen van vergelijking

Wat is het verschil in betekenis?

1. Wiskunde is makkelijker dan je denkt.

2. Wiskunde is makkelijker als je denkt.

H5 Formuleren - trappen van vergelijking

Er zijn drie trappen van vergelijking:

• de stellende trap: hard;

• de vergrotende trap, op -er: harder;

• de overtreffende trap, op -st(e): hardst(e).

H5 Formuleren - trappen van vergelijking

Jochem is sterk (stellende trap), maar zijn broer Mart is sterker (vergrotende trap) en zijn vader is het sterkst (overtreffende trap).

DAN of ALS

Na de stellende trap gebruik je het woordje als (wanneer het gelijk aan elkaar is). Vaak gebruik je ook de woorden even of (net) zo. Bijvoorbeeld: 

– Mijn moeder kan net zo snel fietsen als ik. 

Na de vergrotende trap gebruik je het woordje dan (wanneer er een verschil aanwezig is). Bijvoorbeeld:

– Mijn vader kan sneller fietsen dan ik.

Eerlijk gezegd vind ik zoete drop lekkerder ..... zoute.

1. als
2. dan

In de eerste ronde was Eric bijna net zo snel ..... Peter.

1. als
2. dan

Bert lijkt groter dan Ina, maar hij is even groot ...... zij.

1. als
2. dan

verwijswoorden

       verwijzen terug naar een woord dat eerder genoemd is

veel voorkomende fouten

-> hen, hun

*De leraar geeft hen de cijfers voor hun betoog.  ->   geeft hun

HUN -> bezittelijk voornaamwoord (hun huis, hun boeken)

           -> meewerkend voorwerp ZONDER voorzetsel 

                 (geeft hun de cijfers)

HEN -> na een voorzetsel (geeft de cijfers aan hen)

           -> lijdend voorwerp (ik heb hen gezien)

veel voorkomende fouten

->waarnaar, naar wie, waarover, over wie, etc.

* Bij Nederlands mag je zelf een leerling kiezen waarnaast je wil     zitten.    ->  naast wie

Bij mensen :  vz + WIE  (van wie, over wie, voor wie, ...)

Bij dieren/dingen:  WAAR + vz    (waarvan, waarover, waarvoor,...)

veel voorkomende fouten

->dat, wat :

* Het leukste dat ik gedaan heb. ->  het leukste wat

WAT -> onbepaald voornaamwoord, overtreffende trap, hele zin

DAT ->  zelfstandig naamwoord

oefenen

Het boek ... jaren geleden voor het eerste gedrukt werd, is nog steeds actueel.

1. dat
2. wat
3. die

De schrijver ... ik je onlangs vertelde, heeft een prijs gewonnen.

1. waarover
2. over wie

Wat heb je ... eigenlijk verteld?

1. hen
2. hun

In de middeleeuwen liet men kinderen bier drinken, omdat water gevaarlijk voor ... kon zijn.

1. hen
2. hun

15 minuten zelfstandig werken

Formuleren H5: opdracht 1+2

Formuleren H6: opdracht 1+2

klaar?  -> Spelling H1 (hoofdletters en leestekens): opdr 2

Spelling H1 + H2

• Ik kan hoofdletters en leestekens correct toepassen in een zin.
• Ik kan een woordenboek gebruiken zoals deze gebruikt hoort te worden.

hoofdletters en leestekens

hoofdletters

• aan het begin van een zin:  Het feest duurt tot tien uur.
• als de zin met 's begint: 's Morgens is het lang donker.
• bij namen: Joep, Amsterdam, Assendorperdijk, Kerstmis,           Nederland, Peugeot
• bij woorden die van namen zijn gemaakt: Chinese, Oost-Europese

hoofdletters

Let op:

namen van dagen, maanden, seizoenen en windstreken schrijf je met een kleine letter:

maandag, dinsdag, januari, februari, herfst, winter, zuiden, westen

punt, vraagteken, uitroepteken

• Een punt komt na een gewone zin:                                                         Irina appt vaak met haar vriendinnen.
• Een vraagteken zet je na een vraag: 

       Wie heb je vanmiddag bezocht?

• Met een uitroepteken geef je een zin extra nadruk: 

       Dat is super, man !                                                    

komma

• tussen twee persoonsvormen:                                                                                       Als ik naar school ga, neem ik mijn laptop mee.
• tussen delen van een opsomming:                                                                               Op school hebben we Frans, Duits, wiskunde, rekenen, ...
• na een naam of een uitroep aan het begin van een zin:                                      Joep, wil jij de deur even dicht doen?
• voor voegwoorden als maar, want, omdat, nadat, terwijl, zodra :                        Ik blijf vandaag thuis, want ik ben ziek.

Spelling in het woordenboek

Ben je vergeten hoe je een woord schrijft? Dan kun je de spelling opzoeken in een (online)woordenboek of in de Woordenlijst Nederlandse Taal, ook wel bekend als het Groene Boekje.  → duurder, duurst; juist, -er, meest – juister, meest juist;

Je kunt het woordenboek gebruiken voor:

-moeilijke Nederlandse woorden: onverbiddelijk, sperzieboon, loochenen;

- woorden uit andere talen: frequent, multiplechoicevraag, rösti, après-ski;

- woorden met een hoofdletter (of juist niet): Pasen, kerst, Europese Unie,

- werkwoordsvormen: racen – racete – geracet, tobben – tobde – getobd;

- trappen van vergelijking: duur, -der, -st

- meervoudsvormen van zelfstandige naamwoorden: bacterie – bacteriën, melodie – melodieën, cowboy – cowboys, rally – rally’s;

- verkleinwoorden: baby – baby’tje, bikini – bikinietje, café – cafeetje.

Spelling H3+ H4

• Ik kan een meervoud van een zelfstandig naamwoord op -en maken.
• Ik kan een meervoud van een zelfstandig naamwoord op ’s maken.

meervoud op -en

Veel zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud op -en: taart → taarten; hof → hoven; blok → blokken; huis → huizen.

Bij een aantal woorden moet je even goed opletten, denk aan woorden als laarzen, bacteriën, calorieën.

Zo maak je een meervoud op -en

Zet -en achter het enkelvoud: held → helden; vlaai → vlaaien

Soms moet je ook:

• de laatste letter verdubbelen: fles → flessen; hak → hakken

• een a, e, o of u weglaten: laan → lanen; beer → beren

• een -f veranderen in een -v: boef → boeven; erf → erven

• een -s veranderen in een -z: bewijs → bewijzen; hals → halzen.

Zo maak je het meervoud bij woorden op -ee en -ie

• Als het enkelvoud eindigt op -ee, maak je het meervoud met -ën: 

   idee → ideeën; moskee → moskeeën

• Als het enkelvoud eindigt op -ie, maak je het meervoud met -ën of met -n:        industrie → industrieën; porie → poriën

meervoud op -s

De meeste zelfstandige naamwoorden hebben een meervoud op -en. Maar er zijn ook veel zelfstandige naamwoorden met een meervoud op -s.

Zo maak je een meervoud op -s

Let op: bij woorden die eindigen op twee of drie samenklinkende klinkers, schrijf je in het meervoud de -s aan het woord vast:

– cadeau → cadeaus; etui → etuis; gameboy → gameboys; display → displays

Maar:  cavia’s, piano’s, azalea’s, want hier klinken de klinkers niet samen:

               –> ca-vi-a, pi-a-no, a-za-le-a.

Zo maak je een meervoud op -s

-Je schrijft een -s achter het enkelvoud: hengel → hengels; logé → logés; 

-Je schrijft -’s (apostrof + s) achter het enkelvoud: aula → aula’s; ski → ski’s

    (ik hou van ys)

-Bij afkortingen: azc’s, dvd’s, vwo’s, WK’s

agenda

dinsdag 21 december

maken H1 Spelling (hoofdletters en leestekens): opdr 2

maken H2 Spelling (spelling in het woordenboek): opdr 1

maken H3 Spelling (meervoud op -en): opdr 1+2

maken H4 Spelling (meervoud op -s): opdr 1+2