4.2 dl2 + 4.3 Hormonale regeling dl1

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H4: Voortplanting

Deze les:

- Inzage Repetitie

- Herh. Meiose I en II

- Oögenese en Spermatogenese

- Nakijken HW + maken opdr. 4.2

- Start 4.3 Hormonale regeling: 

Hormonale regeling mannen

Meiose I

Wat maakt ieder mens uniek? Recombinatie!

Tijdens de meiose I kunnen 2²³ verschillende combinaties van chromosomen worden gemaakt (afhankelijk van de willekeur waarmee chromosomen naar de polen worden getrokken)

Daarnaast is er ook nog 

crossing-over.

Meiose II (~mitose)

BINAS 86D

Oögenese

Begint al vóór de geboorte in de eierstokken --> vorming van primaire oöcyten uit diploide oögonia (stamcellen)

Ontwikkeling stopt tijdens Profase I (primaire oöcyt)

Bij de rijping van een eicel wordt de meiose afgemaakt tot metafase II (secundaire oöcyt), die wordt pas na de bevruchting voltooid.

Oögenese

Bij de rijping van een eicel wordt de meiose I voltooid. 

Doordat omringende follikelcellen de eicel van voedingsstoffen voorzien, groeit de cel sterk. 

Oögenese

Meiose I eindigt met ongelijke verdeling van cytoplasma, één cel krijgt vrijwel alles (secundaire oöcyt).

De andere blijft klein, poollichaampje, en speelt verder geen rol meer.

 De meiose II wordt tijdens rijping in de eierstok voltooid tot metafase II (secundaire oöcyt), die wordt pas na de bevruchting voltooid.

Oögenese

De meiose II wordt tijdens rijping in de eierstok voltooid tot metafase II (secundaire oöcyt). 

De meiose II wordt pas volledig afgerond na de bevruchting. Waarbij er weer sprake is van ongelijke plasma verdeling en afsplitsing van een poollichaampje.

Samenvatting Oögenese

Spermatogenese

Begint vanaf de puberteit.

Spermacellen worden gevormd vanuit 

de spermatogonia in de zaadbuisjes 

van de testes. 

Vorming van 1 zaadcel duurt ongeveer 2 maanden.

Ze worden opgeslagen in de bijballen.

Bij zaadlozing komt ongeveer 3 mL vrij-> 350 miljoen cellen

Testis

Zaadcellen worden gevormd in

de testes, in de zaadbuisjes.

Deze zijn sterk gekronkeld.

Tussen de zaadbuisjes zitten

de cellen van Leydig (interstitiële

cellen), die produceren het 

hormoon testosteron.

Testis

Van buiten naar binnen vormen

de zaadcellen zich. Sertoli-cellen (steun/voeding) begeleiden deze rijping. 

Helemaal aan de binnenkant

zitten de voltooide zaadcellen,

die gaan richting de bijballen

m.b.v. trilharen.

BINAS 86D

Samenvatting Spermatogenese

Opdrachten

Nakijken HW:

- Af 4.1 opdr. 2, 5 t/m 7 en 11, 12, 20 en 23

- Af 4.2 opdr. 26 t/m 29

Maken:

- 4.2 opdr. 32 t/m 35

Klaar? Lezen 4.3 Hormonale regeling

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

4.3 Hormonale regeling

Doel en begrippen 4.3

7. Je beschrijft de bijdrage van hormonen aan de vruchtbaarheid en de secundaire geslachtskenmerken bij jongens en meisjes. 

8. Je licht de rol van hormonen toe tijdens de zwangerschap en geboorte.

Hypofyse, Hypothalamus, GnRH, FSH, LH, Testosteron, Oestrogenen, Positieve terugkoppeling, Gele lichaam, Progesteron, HCG, Prostaglandinen, Oxytocine, Prolactine. 

Hormonen

Hypothalamus: hormoonklier in de hersenen

Hypofyse: centrale hormoonklier 

Vanaf de puberteit: hypothalamus produceert

GnRH (gonadotropine- releasing-hormone).

Via bloedvaten komt dit hormoon bij de hypofyse.

De hypofyse produceert daardoor FSH (follikel stimulerend hormoon) en LH (luteïniserend hormoon).

Omschrijf de zin "aanzetten tot secretie van testosteron" in je eigen woorden

= LH

Negatieve terugkoppeling

Receptoreiwitten

Waarom reageren de cellen in de testes (cellen van Leydig) op de aanwezigheid van LH?

Ze hebben receptoren voor LH!
 

Receptoreiwitten

Waarom reageren de Sertoli-cellen (voedstercellen) op de aanwezigheid van FSH?

Sertoli-cellen hebben receptoren voor FSH!
 

Huiswerk

- Af 4.2 opdr. 32 t/m 35

- Lezen 4.3 Hormonale regeling