Herhaling Thema 4 - Stevigheid en beweging

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t, havo, vwo
• Leerjaar 1

Thema 4

Stevigheid en beweging

in deze les

herhaling

Stel vragen als je iets niet begrijpt

toets is 27 juni over thema 4

Basisstof 1

Je kent de delen van het lichaam.

Je kunt in een afbeelding van het skelet de botten benoemen.

Je kunt de functies van het skelet noemen.

Skelet

• stevigheid
• beweging
• bescherming
• vorm

Basisstof 2

Je kunt de kenmerken van bot en van kraakbeen noemen.

Je kunt beschrijven hoe de samenstelling van botten verandert tijdens het leven.

Kraakbeen

Waar zijn botten van gemaakt?

Grootste deel van het bot
bestaat uit been.
Bevat veel kalk = hard

Kraakbeen = buigzaam
Lijmstof in kraakbeen,
waardoor het beweegelijk is.

Kraakbeen

Baby's hebben zijn flexibel omdat hun botten meer uit kraakbeen bestaan. 

Samenstelling Kraakbeen. 

Veel lijmstof

weinig kalk

Basisstof 3

Je kunt vier beenverbindingen beschrijven.

Je kunt de bouw van een gewricht beschrijven.

Je kent het verschil tussen een kogelgewricht en een scharniergewricht.

Botverbindingen

• Vergroeiing
• Naadverbing
• Kraakbeenverbinding
• Gewricht
  

Bouw gewricht

Soorten gewrichten

Er zijn drie soorten gewrichten.

1. Kogelgewricht
2. Rolgewricht
3. Scharniergewricht

Hoe zijn de botten van je schedel met elkaar verbonden?

1. Naden
2. Vergroeid
3. Kraakbeen
4. Gewricht

Waar in je lichaam vind je een kogelgewricht?

1. Enkel
2. Knie
3. Heup
4. Elleboog

Basisstof 4

 Je kunt de werking van spieren beschrijven

Spierstelsel

Spieren 

Pezen

Je spieren zitten vast aan je botten door pezen.

• Dit heet aanhechtingsplaats

Armbuigspier en trekspier

Om je onderarm te bewegen heb je twee spieren nodig: de armbuigspier (biceps) en de armstrekspier (triceps).

Antagonisten 

Iedere spier heeft een antagonist.

Een spier kan namelijk zichzelf niet ontstpannen: daar heeft hij zijn antagonist voor nodig!!

Basisstof 5

Je weet dat spieren sterker worden door bewegen en sporten.

Je kunt uitleggen dat lichaamsbeweging goed is voor je gezondheid.

Spieren trainen

• Ongebruikte spieren worden dunner en zwakker.
• Als je beweegt en sport, train je je spieren en worden ze dikker. Ze kunnen dan meer kracht uitoefenen. 

Lichaamsbeweging

• Voldoende beweging zorgt voor een goede conditie en coördinatie
• Ook is het goed voor (geestelijke) ontspanning 

RSI

RSI

• Overbelasting bij de aanhechtingsplaats van een spier

Oorzaak:  te vaak dezelfde

 beweging

-> goede houding en rust

In een werkende spier ontstaan afvalstoffen. 

Als de afvalstoffen niet genoeg worden afgevoerd door het bloed ontstaat spierpijn. 

Spierpijn

Basisstof 6

Je kunt aangeven wat een goede lichaamshouding is en waarom deze belangrijk is.

Wervelkolom

Lichaamshouding

Dubbele S vorm 

Rugspieren

Basisstof 7

Je kunt oorzaken en gevolgen van enkele blessures noemen.

Wat is een blessure?

Een blessure is een beschadiging aan botten, spieren en gewrichten.

Spierblessure

Spierkramp - Een grote ophoping van afvalstoffen. Hierdoor wordt de spier hard en/of trekt plotseling samen

spierblessure

Botblessure

Botbreuk = bot die gebroken is

Gewrichtsblessure

Ontwrichting - Gewrichtsknobbel schiet uit gewrichtskom; gewrichtskapsel en -banden rekken hierdoor uit

Leren voor biologie

1.  Begrippenlijst / samenvatting / mindmap maken
2. Bronnen leren (plaatjes)
3. Bekijk huiswerk, waar maakte je fouten in. Maak deze nogmaals (online). 
4. Op de elo staan filmpjes om te bekijken en extra oefeningen
5. Maak oefentoetsen via online methode