Verdienen en uitgeven 4.3 en 4.4

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Programma

• Vorige les
• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Als consumenten veel vertrouwen hebben in de economie. Wat is daarvan het effect op de werkloosheid?

Vertrouwensindicatoren

Economische indicatoren

Arbeidsmarktindicatoren

Verwachtingen van producenten

Investeringen

Orders

Uitvoer

Werkloosheid

Vacatures

Lesdoelen

Aan het einde van de les

• Kun je de geaggregeerde vraag en aanbodlijn tekenen. 
• Relatie leggen tussen geaggregeerde vraag en aanbodlijn en het prijsniveau. 
• Kun je uitleggen waarom de lonen star zijn. 

Welke lijn is de vraaglijn?

Soorten vraag- en aanbodlijnen

1. Individueel: 1 consument en 1 producent.
   
2. Collectief: gehele markt van een bepaald product
3. Geaggregeerd: van de gehele economie

Geaggregeerde vraag

Vraag --> consumenten, overheid, bedrijven en buitenland

 --> C + I + O + E - M

is gelijk aan de totale productie van een land (BBP)

--> BBP wordt verdiend door de inzet van productiefactoren en is dus gelijk aan nationaal inkomen (Y)

Grafiek van geaggregeerde vraag en aanbod

horizontale as -> totale productie van goederen en diensten (BBP)

verticale as -> prijspijl

Grafisch

Korte termijn

• Prijs kun je niet
  zomaar aanpassen

Lange termijn

• Maximale productiecapaciteit  behaald --> prijzen aanpassen

Waardoor kan de aanbodlijn op lange termijn verschuiven naar rechts?

stijging van arbeidsproductiviteit en van de beroepsbevolking

Korte termijn

Prijzen niet aan te passen (prijsrigiditeit/prijsstarheid).

• Geen ruimte om de loonkosten aan te passen --> star.

Alleen meer minder produceren --> werkgelegenheid daalt. 

Loonkosten star

• Wetgeving (minimumloon)
• Vakbonden (afspraken)

Conjuncturele werkloosheid, want veroorzaakt door dalende bestedingen

Productiecapaciteit lange termijn

• Kapitaal: Investeringen
• Arbeid: Scholing
• --> verhogen arbeidsproductiviteit.

Aan de slag

Maken H 4.9 t/m 4.15

(4.1 t/m 4.8 als dat nog niet af is).

is werk voor deze en volgende les. Maak dit zorgvuldig en zorg dat je dit goed begrijpt!

Nakijken als je klaar bent.

Bespreken 4.10