5H 11.1 + 11.2 Transportvaten

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
Paragraaf 11.1: Het hart 
Deze les:
- 11.1 dl2 Hartwerking en ECG
- 11.2 Transportvaten

1 / 36
next
Slide 1: Slide
BiologieMiddelbare schoolhavoLeerjaar 5

This lesson contains 36 slides, with interactive quiz, text slides and 5 videos.

time-iconLesson duration is: 80 min

Items in this lesson

Paragraaf 1 Dierenwelzijn
Paragraaf 11.1: Het hart 
Deze les:
- 11.1 dl2 Hartwerking en ECG
- 11.2 Transportvaten

Slide 1 - Slide

Slide 2 - Video

Slide 3 - Slide

Slide 4 - Slide

Slide 5 - Slide

Slide 6 - Link

Samen trekken hart via
prikkelgeleidingssysteem
1. Cellen in de wand van de rechterboezem, de Sinusknoop, vuren een elektrisch signaal af die de boezems laat samentrekken.

2. Deze elektrische prikkel wordt opgevangen in de AV-knop en met een vertraging van ong. 0,04 sec doorgegeven naar de hartpunt.

3. De kamers trekken vanuit de hartpunt naar boven toe samen en duwen zo het bloed de longslagaders en aorta in. 

Slide 7 - Slide

Slide 8 - Slide

Slide 9 - Video

Leg uit wat de 3 pieken (P, QRS, T) betekenen in een ECG.

Je mag je boek gebruiken (blz. 91 “ECG” en bron 1)
timer
5:00

Slide 10 - Slide

Slide 11 - Slide

1
2/P
3/Q
4/R
5/S
6
7/T
8

Slide 12 - Slide

Abdelhak Nouri zakte op zaterdag 8 juli in elkaar tijdens een wedstrijd van Ajax door een hartritmestoornis. 
Na reanimatie op het veld werd hij per traumahelikopter naar het ziekenhuis gebracht. 
Daar werd ernstige en blijvende hersenschade geconstateerd. Vermoedelijk door te weinig zuurstoftoevoer naar de hersenen nadat hij neer was gegaan. 
         

Wat als de prikkelgeleiding niet goed gaat? (hartritmestoornis)

Slide 13 - Slide

Hartritmestoornis
Het hart wordt dan gebombardeerd met elektrische pulsjes waardoor het hart onregelmatig en niet meer effectief samenknijpt.
Hierdoor kan er geen bloed meer door het lichaam wordt gepompt. De ademhaling stopt. 
Als deze toestand niet binnen zes minuten wordt doorbroken door het toedienen van een schok, raken alle organen (inclusief de hersenen) beschadigd → Reanimatie + AED

Slide 14 - Slide

Automatische Externe Defibrillator (AED)

AED wordt door middel van elektroden aan het lichaam verbonden en registreert de onregelmatige samentrekkingen van het hart. 

Het geeft een elektrische schok af waardoor het hart even helemaal stopt met kloppen. 

Hierna kan het hart weer in een normaal ritme verder kloppen. 

Slide 15 - Slide

Red jij een leven in 6 minuten?
https://www.hartstichting.nl/reanimatie

Slide 16 - Slide

Slide 17 - Slide

Hoe ontstaat een hartinfarct?
- de kransslagader voorziet de hartspier van zuurstof
- wanneer er een plaque vormt in het bloedvat door vetachtige stoffen (bijv. cholesterol) kan het vernauwen of zelfs helemaal dichtbslibben
- Een deel van het hartweefsel krijgt geen zuurstof, met een hartinfarct als gevolg  

Slide 18 - Slide

Behandelingmethoden
Dotterbehandeling: Bij deze behandeling wordt de vernauwde kransslagader weer wijder gemaakt d.m.v. een klein ballonetje en eventueel een stent. 
 
Bypassoperatie: Er wordt een nieuwe verbinding gemaakt tussen de aorta en de kransslagader (een omleiding)

Slide 19 - Slide

Slide 20 - Video

Slide 21 - Slide

Slide 22 - Video

Functie bloedvatenstelsel
Transport:
  • Zuurstof (O2) van longen naar alle lichaamscellen
  • CO2 van alle lichaamscellen naar de longen
  • Voedingsstoffen van darmen naar alle lichaamscellen
  • Afvalstoffen van alle lichaamscellen naar uitscheidende organen
  • Regulerende stoffen (bijv. hormonen) naar het doelorgaan

Bescherming:
Bloed bevat gespecialiseerde cellen die infecties onschadelijk kunnen maken 
(H21 Afweer, 6 vwo)

Slide 23 - Slide

Bloedvaten (BINAS 84A)
Naamgeving bloedvaten:
Naam van het orgaan waar het bloedvat naartoe stroomt (+ slagader) of vanaf stroomt ( + ader).

Behalve: Aorta, onderste en bovenste holle ader, poortader, krans(slag)ader, hals(slag)ader






Slide 24 - Slide

Bloedvaten
Zuurstofrijk/ zuurstofarm
Voedingsstoffenrijk/ -arm

In de organen zitten haarvaten - daar alleen vindt de stoffenuitwisseling plaats.



Slide 25 - Slide

Bloedsomloop
BINAS 84A

Slide 26 - Slide

Hoeveel aanvoerende bloedvaten heeft de lever en hoeveel afvoerende?
A
1 aanvoerend, 1 afvoerend
B
1 aanvoerend, 2 afvoerend
C
2 aanvoerend, 1 afvoerend
D
2 aanvoerend, 2 afvoerend

Slide 27 - Quiz

In tweetallen


Een suikermolecuul komt in je darmen in het bloed en wordt in je nieren verbruikt. Noem alle bloedvaten en onderdelen van het hart die het molecuul passeert. Schrijf op in een lijst onder elkaar, maak gebruik van BINAS tabel 84A.

Bij nakijken: Maximaal 3p, -1p voor elke fout. 
timer
5:00

Slide 28 - Slide

Antwoord
(haarvaten in de darmen) - poortader - haarvaten in de lever - leverader - onderste holle ader - rechterboezem - rechterkamer - longslagader - haarvaten in de longen - longader - linkerboezem - linkerkamer - aorta - nierslagader - (nierhaarvaten).

Slide 29 - Slide

Bloedvaten
1. Maak een tabel in je schrift met drie kolommen: 
- Slagaders
- Aders
- Haarvaten
2. Bekijk het filmpje over de bloedvaten in de volgende slide
3. Schrijf de kenmerken in de juiste kolom
4. Lees blz. 95 - 97 "Bouw bloedvaten" en bestudeer bron 5 en BINAS 84C2
5. Vul de tabel aan. 

Slide 30 - Slide

Slide 31 - Video

Slide 32 - Link

Volgende week: Hartpracticum
- ‘Halve’ les: Hart bekijken, tekenen en snijden  
- ‘Halve’ les: Bloeddrukmeting + ECG en maken Examenvraag hart (incl. samen nakijken)

Voorbereiden: Film over hartanatomie bekijken --> magister

Slide 33 - Slide

Dubbele gesloten bloedsomloop
Kleine bloedsomloop:
zuurstof halen/ CO2 brengen
Hart - longen - hart

Grote bloedsomloop:
zuurstof brengen/ CO2 halen
Hart - organen - hart




Slide 34 - Slide

Slide 35 - Link

Zelfstandig (huiswerk)
- Af 11.1 opdr. 1 t/m 12 (morgen af!)
- Af 11.2 opdr. 1 t/m 7 
- Herhalen 4H 2.1 (Cel) en 3.3 (Osmose en Diffusie)

Slide 36 - Slide