5H 11.1 Het hart

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 11.1: Het hart

Leerdoelen 11.1

Na deze paragraaf kan je:

1. De bouw en werking van het hart beschrijven en toelichten (bron 1 en 3)
2. Het prikkelgeleidingssysteem van het hart beschrijven en een ECG toelichten (bron 1)
3. De bloedvoorziening van de hartspier toelichten (bron 2)
4. Dotteren en een bypassoperatie bij een vernauwde kransslagader toelichten (bron 2)
5. De rol van verschillende hart onderdelen bij het rondpompen van bloed beschrijven (bron 3)
6. De zuurstofrijke en zuurstofarme delen van het hart benoemen (bron 3)
7. De fasen van een hartslag beschrijven (bron 4)
8. De activiteit van de kleppen in het hart bij elke fase van een hartslag toelichten (bron 4)

Begrippen 11.1

Begrippen:

hart, slagvolume, linker- en rechterharthelft, zuurstofrijk en -arm, hartslagfrequentie, hartminuutvolume, elektroden, stroomstoot, hartinfarct, kransslagader, boezems, sinusknoop, prikkelgeleidingssysteem, AV-knoop, kamers, ECG, aorta, kransader, cholesterol, plaque, dotterbehandeling, stent, bypassoperatie, holle aders, vulfase hart, hartkleppen, pompfase hart, longslagader, longader, slagaderkleppen, ontspanningsfase hart

Even herhalen

Ging het te snel tijdens de klassikale les of heb je het gemist? Bekijk/Oefen met de volgende drie dia's.

Snap je het?

Start dan bij de dia 'Hoe klopt het hart'?

BINAS 84C

biologiepagina.nl

biologiepagina.nl

In de afbeelding hiernaast is viermaal het hart getekend.

Het hart is zo getekend dat alle kleppen zichtbaar zijn.

De kleppen zijn in de tekeningen open of gesloten getekend.

In welk van deze tekeningen zijn de standen van de kleppen weergegeven zoals die tijdens de normale hartwerking kunnen voorkomen?

1. In de tekeningen 1 en 2
2. In de tekeningen 1 en 3
3. In de tekeningen 2 en 3
4. In de tekeningen 2 en 4

Hoeveel bloed pompt een hart ongeveer per minuut wanneer je in rust bent? (.. L)

Het hart als een pomp

Slagvolume: Hoeveelheid bloed die bij elke slag van de kamer het lichaam in word gepompt.

Hartslagfrequentie: aantal slagen van het hart per minuut. 

Hartminuutvolume: hoeveelheid bloed die per minuut het lichaam in gaat. 

Hartminuutvolume = hartslagfrequentie X slagvolume

Hartminuutvolume

In rust

slagvolume=70mL

hartslagfrequentie=70

HMV=.....

Hartminuutvolume
slagvolume in rust=70mL
hartslagfrequentie in rust=70
HMV=.....

Samen trekken hart via

prikkelgeleidingssysteem

1. Cellen in de wand van de rechterboezem, de Sinusknoop, vuren een elektrisch signaal af die de boezems laat samentrekken.

2. Deze elektrische prikkel wordt opgevangen in de AV-knop en met een vertraging van ong. 0,04 sec doorgegeven naar de hartpunt.

3. De kamers trekken vanuit de hartpunt naar boven toe samen en duwen zo het bloed de longslagaders en aorta in. 

Abdelhak Nouri zakte op zaterdag 8 juli in elkaar tijdens een wedstrijd van Ajax door een hartritmestoornis. 

Na reanimatie op het veld werd hij per traumahelikopter naar het ziekenhuis gebracht. 

Daar werd ernstige en blijvende hersenschade geconstateerd. Vermoedelijk door te weinig zuurstoftoevoer naar de hersenen nadat hij neer was gegaan. 

         

Wat als de prikkelgeleiding niet goed gaat? (hartritmestoornis)

Hartritmestoornis

Het hart wordt dan gebombardeerd met elektrische pulsjes waardoor het hart onregelmatig en niet meer effectief samenknijpt.

Hierdoor kan er geen bloed meer door het lichaam wordt gepompt. De ademhaling stopt. 

Als deze toestand niet binnen zes minuten wordt doorbroken door het toedienen van een schok, raken alle organen (inclusief de hersenen) beschadigd → Reanimatie + AED

Kun je een ECG vertalen naar wat er in het hart gebeurt?

1. Ja
2. Ja, als ik BINAS erbij heb
3. Nee
4. Nee, maar wel als ik het boek nog een keer bekeken heb

Automatische Externe Defibrillator (AED)

AED wordt door middel van elektroden aan het lichaam verbonden en registreert de onregelmatige samentrekkingen van het hart. 

Het geeft een elektrische schok af waardoor het hart even helemaal stopt met kloppen. 

Hierna kan het hart weer in een normaal ritme verder kloppen. 

Hoe ontstaat een hartinfarct?

- de kransslagader voorziet de hartspier van zuurstof

- wanneer er een plaque vormt in het bloedvat door vetachtige stoffen (bijv. cholesterol) kan het vernauwen of zelfs helemaal dichtbslibben

- Een deel van het hartweefsel krijgt geen zuurstof, met een hartinfarct als gevolg  

Behandelingmethoden

Dotterbehandeling: Bij deze behandeling wordt de vernauwde kransslagader weer wijder gemaakt d.m.v. een klein ballonetje en eventueel een stent. 

 

Bypassoperatie: Er wordt een nieuwe verbinding gemaakt tussen de aorta en de kransslagader (een omleiding)

Leerdoelen 11.1: Welke wel/niet?

Na deze paragraaf kan je:

1. De bouw en werking van het hart beschrijven en toelichten (bron 1 en 3)
2. Het prikkelgeleidingssysteem van het hart beschrijven en een ECG toelichten (bron 1)
3. De bloedvoorziening van de hartspier toelichten (bron 2)
4. Dotteren en een bypassoperatie bij een vernauwde kransslagader toelichten (bron 2)
5. De rol van verschillende hart onderdelen bij het rondpompen van bloed beschrijven (bron 3)
6. De zuurstofrijke en zuurstofarme delen van het hart benoemen (bron 3)
7. De fasen van een hartslag beschrijven (bron 4)
8. De activiteit van de kleppen in het hart bij elke fase van een hartslag toelichten (bron 4)

Welke leerdoelen beheer je nog onvoldoende na de lessonup/boek? (geef de nummers)
Welke vragen heb je voor de les?

Opdracht

Maak 11.1

Wil je ook de instapvragen oefenen? Kies voor route A

Normaal: route B

Expertgroep: route C (*vragen)