3: oorzaken van criminaliteit

• Maatschappijleer
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Criminaliteit

Oorzaken van criminaliteit

Planning 

• herhaling: CBR/ Politiestatistieken/ dader en slachtofferenquete (examenvraag)

• Uitleg: risico factoren en beschermingsfactoren.

• weektaak werken

• Leerdoelen checken

examenvraag goed/ fout

1 De gegevens die zijn gebruikt voor de figuur komen vooral uit daderonderzoek.

2 In 2008 werden van de 1000 minderjarigen er 40 als verdachte geregistreerd.

3 Elk jaar tussen 2008 en 2016 is het aantal veroordeelde minderjarige daders groter dan het aantal minderjarige geregistreerde verdachten.

4 Tussen 2008 en 2016 is het aantal minderjarige geregistreerde verdachten per 1000 leeftijdsgenoten afgenomen.

Risico factoren

Factoren die de kans op crimineel gedrag vergroten:

- Psychische en gedragsproblemen hebben (aangeboren eigenschappen) 

- Slechte opvoeding gehad

- Alcohol en drugsgebruik

- Groepsgedrag - groepsdruk 

Beschermende factoren:

Factoren die de kans op crimineel gedrag verkleinen:

- een baan hebben

- studeren

- Een relatie krijgen (geeft zekerheid)

- opgroeien in een hecht gezin 

- Sociale vaardigheden hebben (met anderen om kunnen gaan)

aan het werk

weektaak maak 3

aan het einde van de les bespreken we 11 (blz 35)

maak deze opdracht dus als eerste

les 2: oorzaken criminaliteit

opdracht 11

uitleg 3.2: theorieën over criminaliteit

aan het werk

afsluiting

Wat is een theorie?

Wetenschappers hebben veel onderzoek gedaan naar crimineel gedrag. In dit hoofdstuk behandelen we theorieën die crimineel gedrag kunnen verklaren:

• De aangeleerd gedragstheorie
• Anomietheorie
• Bindingstheorie
• Rationele-keuze-theorie
• Etikettentheorie
• Neutraliseringstheorie

Een theorie is een verklaring voor dingen die om ons heen gebeuren.

Aangeleerd-gedragtheorie

Deze theorie gaat ervan uit de crimineel gedrag aangeleerd is.

• Wanneer mensen in je omgeving (bijvoorbeeld ouders) crimineel gedrag vertonen, is de kans groter dat jij dat ook gaat doen.
  
• De socioloog Sutherland bewees dat ‘brave jongeren’ door foute vrienden eerder crimineel werden.
  

De bindingstheorie

Mensen hebben bindingen met allerlei mensen. Bijvoorbeeld met familie, partner, vrienden en collega’s.

• Omdat je je omgeving niet teleur wilt stellen, ben je minder snel geneigd crimineel gedrag te vertonen.
  

Mensen die minder bindingen hebben vertonen (gemiddeld) vaker crimineel gedrag.

Rationele-keuze-theorie

• Volgens deze theorie kiezen mensen wat het voordeligst voor hen is. 
• Als de pakkans klein is en het resultaat groot, dan zullen mensen eerder geneigd zijn om bijvoorbeeld iets te stelen. 
  
  'Gelegenheid maakt de dief.’ 

Etiketteringstheorie

• Iemand die eenmaal een misdaad heeft begaan krijgt soms het etiket crimineel opgeplakt.
  
• Sommigen mensen die het etiket crimineel opgeplakt hebben gekregen door hun omgeving, gaan zich daar vervolgens ook naar gedragen > je doet wat er toch al van je verwacht wordt. 'Eens een dief, altijd een dief'
  

De overheid zorgt d.m.v. van Taakstraffen bij Bureau Halt dat jongeren die iets verkeerd doen niet  te snel een stafblad (en dus een etiket) krijgen. 

Anomietheorie

Volgens de Amerikaanse socioloog Merton zullen sommige mensen uit de armere milieus eerder de criminaliteit in gaan. Zelf 'de top' bereiken en voldoende verdienen om dure spullen te kopen is lastig. 

Criminaliteit is dan aantrekkelijk om rijk en succesvol te lijken. 

Neutraliseringstheorie

• Volgens de neutraliseringstheorie praten criminelen hun gedrag vaak goed. 
• Zij ontkennen dat hun gedrag crimineel is. Voorbeeld; als je zelf arm bent een rijk persoon beroven. Of iemand in elkaar slaan omdat die raar naar jou keek. 

Een combinatie van theorieën 

aan het werk

weektaak maak 3

Welke theorie?
Bij Simon thuis staan altijd zakken vol spullen, meestal zijn het horloges maar soms ook sloffen sigaretten. De vader van Simon zegt dat deze 'van de vrachtwagen zijn afgevallen'. Toen Simon op school probeerde een aantal horloges door te verkopen moest hij met de directeur en de wijkagent gaan praten

1. Anomietheorie
2. Rationele-keuze-theorie
3. Aangeleerd-gedragstheorie
4. Etiketteringstheorie

Marcia reed dronken in haar auto. Toen de politie haar staande hield zei ze: “Ik rijd juist beter als ik gedronken heb.” Welke theorie verklaart dit criminele gedrag?

1. De etikettentheorie
2. De rationele-keuze-theorie
3. De neutraliseringstheorie
4. De bindingstheorie

Welke theorie?
Davey woont op een woonwagenkamp. Hij wordt regelmatig uitgescholden door kinderen uit het dorp. Davey wilde zijn best doen op school maar denkt soms dat mensen hem nooit voor vol aan zullen zien.

1. Persoonlijkheidstheorie
2. Bindingstheorie
3. Aangeleerd-gedragstheorie
4. Etiketteringstheorie