Les 10

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Hebben we water genoeg?

Programma

Binnenkomst + absentie (5 min)

Intro + leerdoelen (5 min)

Uitleg 'waterkringloop, watervervuiling en waterbalans'  (10 min)

Aan het werk: oefenen (2 x 5 min)

Uitleg 'waterschaarste en duurzaamwatergebruik' (10 min)

Aan het werk: oefenen (2 x 5 min)

Afsluiting + uitloop (5 + 5 min)

In welk land is deze foto genomen?

Leerdoelen: hebben we water genoeg?

Aan het einde van deze les kun je

1. uitleggen hoe de waterkringloop werkt (=herhaling) en welke rol vervuiling van water hierin speelt;

2. uitleggen wat er met de waterbalans bedoelt wordt en hoe deze er voor Nederland uitziet (=herhaling);

3. oorzaken noemen en uitleggen van toenemend waterverbruik;

4. uitleggen wat we bedoelen met 'duurzaam watergebruik' en hier voorbeelden van noemen en uitleggen (=herhaling);

Op je wisbordje:

Op de afbeelding hierboven zie je de waterkringloop, maar er mist iets.

Welk onderdeel van de waterkringloop mist op de afbeelding?

Waterkringloop

Het water op aarde bevindt zich in een kringloop.

Het is constant in beweging -> verdamping -> neerslag -> afstroming en infiltratie -> enz.

Soms stroomt het water snel terug naar het beginpunt, bijvoorbeeld via rivieren.

Soms duurt het heel lang, bijvoorbeeld via de grond.

In principe komt er geen water bij en verdwijnt er ook geen water.

Tenzij zo vervuild wordt dat het onbruikbaar wordt...

Watervervuiling

Soms wordt water zo vervuild dat het onbruikbaar wordt.

Water kan bijvoorbeeld vervuild raken door:

1. De landbouw -> bestrijdingsmiddelen en mest

2. De industrie -> chemische stoffen en microplastics

3. De consument -> medicijnresten

4. Scheepvaart -> (olie) lekkende schepen

Als water onbruikbaar wordt, dan heeft dat gevolgen voor de 

waterbalans. Immers: er is dan minder water!

Schrijf op je wisbordje:

Wat bedoelen we met de waterbalans? (formule)

Waterbalans

Water komt op drie manieren een land binnen:

1. Grondwater

2. Rivieren

3. Neerslag

Water verdwijnt op drie manieren uit een land:

1. Gebruik voor consumptie

2. Verdamping

3. Uitstroom in zee

De waterbalans is positief als er meer water een land binnenkomt dan dat er verdwijnt.

De waterbalans is negatief als er meer water uit een land verdwijnt dan dat er binnenkomt.

Waterbalans

Bekijk de afbeelding.

Maak 2 kolommen op je wisbordje ->

positief en negatief

Noteer onder positief de maanden waarin de 

waterbalans positief is.

Noteer onder negatief de maanden waarin de

waterbalans negatief is.

Doe dit zelf, praat niet, laat anderen niet meekijken.

Leerdoelen: hebben we water genoeg?

Aan het einde van deze les kun je

1. uitleggen hoe de waterkringloop werkt (=herhaling) en welke rol vervuiling van water hierin speelt;

2. uitleggen wat er met de waterbalans bedoelt wordt en hoe deze er voor Nederland uitziet (=herhaling);

3. oorzaken noemen en uitleggen van toenemend waterverbruik;

4. uitleggen wat we bedoelen met 'duurzaam watergebruik' en hier voorbeelden van noemen en uitleggen (=herhaling);

Aan het werk- groep 1

Wat: 

- Maken examenvragen 1 tm 3

- Maken examenvragen A 

Hoe: alleen

Hulp: GEEN!

Klaar? Maken examenvraag B

Let op: we gaan vraag 1 tm 3 deze les nog nakijken. Deze moeten dus af zijn!

Aan het werk- groep 2

Wat: 

- Maken van de examenvragen 1 tm 3

Hoe: alleen

Hulp: boek

Klaar? Maken examenvraag A

Let op: we gaan vraag 1 tm 3 deze les nog nakijken. Deze moeten dus af zijn!

Op je wisbordje.
Wie gebruikt er meer water?
Land A met 1 miljoen inwoners of land B met 2 miljoen inwoners?

Op je wisbordje.
Wie gebruiken er meer water?
Arme mensen of rijke mensen?

Waterstress en duurzaam watergebruik

In de toekomst zullen we meer last krijgen van waterstress.

Met waterstress bedoelen we de momenten waarop er tekorten aan schoondrinkwater zijn.

De vraag naar schoondrinkwater zal toenemen door:

1. bevolkingsgroei -> meer mensen betekent ook meer mensen die water gebruiken.

2.toename van de welvaart -> meer welvaart is meer luxe producten zoals vaatwassers, zwembaden, vaker vlees eten en hobby's als golfen. 

Het is dus zaak dat we slimmer met water omgaan. Duurzaam noemen we dat.

Duurzaam watergebruik

Op je wisbordje:

a) Noteer 3 manieren waarop jij duurzamer met water kunt omgaan.

b) Noteer een manier waarop de landbouw duurzamer met water kan omgaan.

c) Bedenk een maatregel waarmee de overheid voor duurzamer gebruik zorgt.

Duurzaam watergebruik

Om er voor te zorgen dat we in de toekomst ook voldoende water hebben moeten we er bewust en zuinig mee omgaan -> duurzaam watergebruik.

Manieren om duurzaam water te gebruiken zijn:

- Waterbesparende kranen

- Wc doorspoelen met regenwater

- Autowassen met regenwater

- Tuinsproeien met (opgeslagen) regenwater

- Kraan dicht bij het tandenpoetsen

- Korter douchen

De overheid kan ons gedrag ook bijsturen. Bijvoorbeeld door water duurder te maken.

Leerdoelen: hebben we water genoeg?

Aan het einde van deze les kun je

1. uitleggen hoe de waterkringloop werkt (=herhaling) en welke rol vervuiling van water hierin speelt;

2. uitleggen wat er met de waterbalans bedoelt wordt en hoe deze er voor Nederland uitziet (=herhaling);

3. oorzaken noemen en uitleggen van toenemend waterverbruik;

4. uitleggen wat we bedoelen met 'duurzaam watergebruik' en hier voorbeelden van noemen en uitleggen (=herhaling);

Aan het werk- groep 1

Wat: 

- Maken examenvragen 1 tm 3

- Maken examenvragen A 

Hoe: alleen

Hulp: GEEN!

Klaar? Maken examenvraag B

Let op: we gaan vraag 1 tm 3 deze les nog nakijken. Deze moeten dus af zijn!

Aan het werk- groep 2

Wat: 

- Maken van de examenvragen 1 tm 3

Hoe: alleen

Hulp: boek

Klaar? Maken examenvraag A

Let op: we gaan vraag 1 tm 3 deze les nog nakijken. Deze moeten dus af zijn!

Afronding

Wat heb je geleerd?

Hoe heb je meegedaan?

Huiswerk

Op je wisbordje.
Wat heb jij deze les geleerd over:
a) de waterbalans
b) toenemend waterverbruik
c) duurzaam watergebruik

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Maken

Werkboek blz. 107 vraag 5(acd)

Werkboek blz. 108 vraag 2

Werkboek blz. 124 + 125 vraag 1bc en 5(abc)