naamwoordelijk gezegde en hoofdzin/bijzin

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Uitleg hoofdzin en bijzin

Een samengestelde zin kan op drie manieren voorkomen:

- twee hoofdzinnen

- een hoofdzin en een bijzin

- een bijzin en een hoofdzin

In een hoofdzin staan het onderwerp en de persoonsvorm naast elkaar. In een bijzin niet.

Shalisa stond nog op het perron, terwijl wij al in de trein zaten.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin
4. bijzin + bijzin

Ik ga met mijn ouders een dagje weg, als ik een goed rapport heb.

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin
4. bijzin + bijzin

Leroy zakte door het ijs, omdat het ijs nog te dun was

1. hoofdzin + hoofdzin
2. hoofdzin + bijzin
3. bijzin + hoofdzin
4. bijzin + bijzin

Grammatica

Zinsdelen: naamwoordelijk gezegde

doel van deze les

herhalen van het NG

Naamwoordelijk gezegde

• Bestaat uit een werkwoordelijk deel en een naamwoordelijk deel
• Het werkwoordelijk deel bevat alle werkwoorden uit de zin. Een van deze werkwoorden is een vorm van een koppelwerkwoord.

Koppelwerkwoord

zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen (heten, dunken en voorkomen)

naamwoordelijk gezegde

kww (+andere ww) plus naamwoordelijk deel (zegt iets over het onderwerp)

Naamwoordelijk deel

Het naamwoordelijk deel (nw.deel) bevat een bijvoeglijk of zelfstandig naamwoord dat een eigenschap (streng, docent beeldende kunst) van het onderwerp (De hockeycoach, Sien) geeft. 

Het koppelwerkwoord (is, wordt) koppelt de eigenschap aan het onderwerp.

Let op: in zinnen met een naamwoordelijk gezegde staat nooit een lijdend voorwerp.

Naamwoordelijk gezegde

In zinnen met een naamwoordelijk gezegde zit nooit een lijdend voorwerp!

Wel of geen naamwoordelijk gezegde?
Stel drie vragen:

Vraag 1: Staat er een vorm van één van de negen koppelwerkwoorden in de zin? 

Vraag 2: Gaat het in de zin om een ‘toestand’ (ook wel: eigenschap)? 

Vraag 3: Wordt er in de zin iets over het onderwerp gezegd?

Naamwoordelijk gezegde

WG

DOEN

ZWW

(voetballen, fietsen, geven, veranderen, staan, lezen, springen, luieren, raden, etc.)

NG

ZIJN

KWW

(zijn, worden, blijken, lijken, schijnen, blijven, schijnen, heten, dunken, voorkomen)

Bepalen WG of NG

WG

Doen

ZWW

NG

Zijn

KWW

We verheugen ons op de grammaticatoets.

Waarom zijn de toetsen van wiskunde altijd zo moeilijk.

Houd nu toch eens op met die onzin!

Hij lijkt meer op zijn vader dan op zijn moeder.

Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd een koppelwerkwoord

1. juist
2. onjuist

Welk van de onderstaande woorden is geen koppelwerkwoord.

1. zijn
2. blijken
3. kijken
4. schijnen

Een naamwoordelijk gezegde heeft altijd een lijdend voorwerp.
Juist of onjuist?

1. Juist
2. Onjuist

Mijn vriend wordt leraar.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Hij gaat naar huis.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

De baby wordt groot.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Mijn zus is vervelend.

1. werkwoordelijk gezegde
2. naamwoordelijk gezegde

Welk gezegde?
Zijn vriend was gisteren ineens ziek geworden.

1. Werkwoordelijk gezegde
2. Naamwoordelijk gezegde

www.cambiumned.nl

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijkgezegde

Caesar Flickerman, de man die de interviews al meer dan veertig jaar presenteert, springt het podium op. . 

Dit jaar is het haar van Caesar kobaltblauw.

Caesar maakt een paar grappen om het publiek op te warmen

hebben altijd een werkwoord.

vind je door de vraag: wie/ wat + pv?

vind je door de zin in een ander tijd te zetten.

vind je door de vraag: wie/ wat + pv + o?

vind je door de vraag: AAN (of voor) wie/ wat + pv + o?

is de persoonsvorm + alle werkwoorden of een werkwoordelijke uitdrukking.

Zinnen

Het onderwerp

De persoonsvorm

Het lijdend voorwerp

Het meewerkend voorwep

Een werkwoordelijk gezegde

WG

Doen

ZWW

NG

Zijn

KWW

Die jongen kan goed voetballen.

Die jongen schijnt een goede voetballer te zijn.

Die jongen schijnt goed te kunnen voetballen. 

Die jongen is een goede voetballer. 

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijkgezegde

Caesar Flickerman, de man die de interviews al meer dan veertig jaar presenteert, springt het podium op. . 

Dit jaar is het haar van Caesar kobaltblauw.

Caesar maakt een paar grappen om het publiek op te warmen

Werkwoordelijk gezegde

Naamwoordelijkgezegde

Katniss is een vechter. 

Cinna pakt mijn ijskoude vingers in zijn warme handen.

(Denk eraan), jullie zijn nog steeds reuze gelukkig met elkaar!

https:

Ik snap nu het WG en NG

1. ja
2. nee