Les 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

WATER

Programma

Binnenkomst + absentie (5 min)

Leerdoelen (5 min)

Introductie (5 min)

Uitleg 'soorten water' (5 min)

Werkblad 'toestanden van water' (10 min)

Uitleg 'vormen van water' + nakijken werkblad (5 min)

Opdracht: herhaling 'Waterkringloop' (5 min)

Werkblad 'Waterbalans' + nakijken (10 + 5 min)

Afsluiting  (5 min)

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

1. kun je 2 soorten water noemen, benoemen in welke hoeveelheden deze 2 soorten op aarde voorkomen;

2. kun je de verschillende vormen, toestanden en de overgangsvormen van water benoemen + herkennen op een afbeelding;

3. kun je de 5 stappen van de waterkringloop noemen en tekenen (=herhaling);

4. kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met het begrip 'waterbalans' en op een satellietfoto herkennen of deze positief of negatief is (=herhaling).

Introductie: 2 soorten water

Welk bekertje pak je?

Bekertje 1

Bekertje 2

Op je wisbordje:
Welk water is geschikt voor mens, dieren en planten
(dus ook gewassen?)

1. Zoet
2. Zout

Van al het water op aarde is 97,5% zout en 2,5% zoet.

De toets en het examen gaan over zoetwater. En alleen over zoetwater!!!

Maar...

Van al het zoete water op aarde (wat dus al heel weinig is), is maar 1% bruikbaar!

Dat is dus nog veel minder!

Stel je hebt 1000 liter water?

a) Hoeveel liter van die 1000 liter is zoet?

b) Slechts 1% van dat zoete water is bruikbaar. Hoeveel liter is er bruikbaar?

Op je wisbordje:
Er is weinig zoetwater op aarde.
Maar er zijn wel 8 miljard mensen die water nodig hebben.
Hoe gaan we dit probleem oplossen?

Soms mengt zoetwater met zoutwater. 

Dit mengsel noemen we brakwater.

Bijvoorbeeld waar een rivier (=zoetwater) in de zee stroomt (=zoutwater)

Leerdoelen

Aan het einde van deze les:

1. kun je 2 soorten water noemen, benoemen in welke hoeveelheden deze 2 soorten op aarde voorkomen en voorspellen dat dit tot problemen zou kunnen leiden en waarom;

2. kun je de verschillende toestanden van water + de overgangsvormen  benoemen + herkennen op een afbeelding;

3. kun je de 5 stappen van de waterkringloop noemen en tekenen;

4. kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met het begrip 'waterbalans' en op een satellietfoto herkennen of deze positief of negatief is (=herhaling).

Aan het werk- groep 1

Wat: 

- werkblad 'toestanden van water en de overgangen'

Hoe: met de groep 

Hulp: geen

Tijd: 10 minuten

Klaar: Werkboek blz. 102 vraag 1 + 2

Aan het werk- groep 2

Wat: 

- werkblad 'toestanden van water en de overgangen'

Hoe: met de groep 

Hulp: docent + groepsgenoten + paragraaf 3.1

Tijd: 10 minuten

Klaar: Werkboek blz. 102 vraag 1 + 2

Water: toestanden, vormen en overgangen

Water komt voor in 3 toestanden en vormen:

Toestand	Vorm
Vast	IJs
Vloeibaar	Water
Gas	Waterdamp*

Vast = ijs

Vloeibaar = water

* Bedenk je goed dat je waterdamp eigenlijk niet kunt zien!!!

Gas = waterdamp*

Water: toestanden, vormen en overgangen

Wanneer water overgaat in een andere fase heeft dit ook een naam:

Overgang	Naam
Vast naar vloeibaar =	smelten
Vloeibaar naar gas =	verdampen
Gas naar vloeibaar =	condenseren
Vloeibaar naar vast =	stollen

Verdamping

Condenseren

Smelten

Vloeibaar -> gas

gas -> vloeibaar

Vast -> vloeibaar

Leerdoelen

Aan het einde van deze les

1. kun je 2 soorten water noemen, benoemen in welke hoeveelheden deze 2 soorten op aarde voorkomen en voorspellen dat dit tot problemen zou kunnen leiden en waarom;

2. kun je de verschillende toestanden van water + de overgangsvormen  benoemen + herkennen op een afbeelding;

3. kun je de 5 stappen van de waterkringloop noemen en tekenen (=herhaling);

4. kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met het begrip 'waterbalans' en op een satellietfoto herkennen of deze positief of negatief is (=herhaling).

Aan het werk

Wat: 

Op je wisbordje ->

- Teken de 'waterkringloop'

- Zet de volgende woorden op de juiste plaats in je tekening: 

Infiltratie - Verdamping - Afstroming - Condensatie

Hoe: alleen en zonder te praten! 

Hulp: geen -> dit is herhaling van hoofdstuk 1!

Tijd: 5 minuten

Klaar: Werkboek blz. 102 vraag 1 + 2

De waterkringloop in stappen

Stap 1: de zon schijnt en verwarmt het water (van de zee);

Stap 2: het (zee)water verdampt en de waterdamp stijgt op;

Stap 3: hoog in de lucht is het kouder en condenseert de waterdamp tot wolken;

Stap 4: uit de wolken valt neerslag (regen, hagel, sneeuw) terug in de zee, of...

Stap 5: de neerslag stroomt af via rivieren naar de zee of zakt in de grond (= infiltratie) en stroomt zo terug naar zee.

paars = de korte waterkringloop

zwart = de lange waterkringloop

De waterkringloop in stappen

Leerdoelen

Aan het einde van deze les

1. kun je 2 soorten water noemen, benoemen in welke hoeveelheden deze 2 soorten op aarde voorkomen en voorspellen dat dit tot problemen zou kunnen leiden en waarom;

2. kun je de verschillende toestanden van water + de overgangsvormen  benoemen + herkennen op een afbeelding;

3. kun je de 5 stappen van de waterkringloop noemen en tekenen (=herhaling);

4. kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met het begrip 'waterbalans' en op een satellietfoto herkennen of deze positief of negatief is (=herhaling).

Aan het werk- groep 1

Wat: 

- Werkblad 'waterbalans' 

- Alle vragen

Hoe: tweetallen 

Hulp: geen

Tijd: 10 minuten

Klaar: Werkboek blz. 102 vraag 1 + 2

Let op: we gaan de opdrachten na 10 minuten nakijken, dus zorg dat je op tijd klaar bent!

Aan het werk- groep 2

Wat: 

- Werkblad 'waterbalans' 

- Niet: opdracht 4

Hoe: met de groep 

Hulp: docent + groepsgenoten + paragraaf 1.6

Tijd: 10 minuten

Klaar: Werkboek blz. 102 vraag 1 + 2

Let op: we gaan de opdrachten na 10 minuten nakijken, dus zorg dat je op tijd klaar bent!

Afronding

Wat heb je geleerd?

Hoe heb je meegedaan?

Huiswerk

Leerdoelen

Aan het einde van deze les

1. kun je 2 soorten water noemen, benoemen in welke hoeveelheden deze 2 soorten op aarde voorkomen en voorspellen dat dit tot problemen zou kunnen leiden en waarom;

2. kun je de verschillende toestanden van water + de overgangsvormen benoemen + herkennen op een afbeelding;

3. kun je de 5 stappen van de waterkringloop noemen en tekenen (=herhaling);

4. kun je uitleggen wat er bedoeld wordt met het begrip 'waterbalans' en op een satellietfoto herkennen of deze positief of negatief is (=herhaling).

Op je wisbordje: wat moet je nu kennen?

1. Het examenonderdeel 'water' gaat over ... water.

2. Op aarde is zoveel procent van al het water zoet ...

3. De overgang van vast naar vloeibaar water heet ....

4. De overgang van vloeibaar water naar gas heet ...

5. De motor achter de waterkringloop is .....

6. De 'formule' voor de eenvoudige waterbalans luidt:....

7. Door deze twee oorzaken zal er in de toekomst steeds minder water beschikbaar zijn ... + ...

 

Hoe heb ik deze les meegedaan?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

Werkboek blz. 102 maken vraag 1 + 2

Werkboek blz. 106 en 107 maken vraag 1 + 5 

Meenemen Chromebook!!!