5.4 en 5.5

• Economie
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Hoofdstuk 5.4

De handel in grondstoffen

De handel in grondstoffen 5.4

Je leert vandaag meer over de handel in grondstoffen, dit kan belangrijk zijn voor de welvaart in een land. 

5.4 Handel in grondstoffen

• Prijs komt tot stand door vraag en aanbod.
• De vraag gaat omhoog.
• Wat doet dat met de prijs?
• De prijs stijgt. Mensen willen het product  hebben en zijn bereid meer te betalen.

5.4 de handel in grondstoffen

Vraag & aanbod zorgen voor de totstandkoming van de prijzen:

• Als de vraag groter is dan het aanbod > prijs is hoog

• Als de vraag kleiner is dan het aanbod > prijs is laag

5.4 Handel in grondstoffen

5.4 de handel in grondstoffen

Prijzen van grondstoffen wisselen. Er is een wereldmarktprijs per product.

5.4 Handel in grondstoffen

• Wisselende prijzen zijn onhandig
• Lage prijs is goed voor consument
• Lage prijs is slecht voor welvaart producent
• Onzekerheid inkomen

Prijzen van grondstoffen wisselen. Er is een wereldmarktprijs per product.

1. Voor een consument is een lage prijs voordelig
2. Voor een consument is een lage prijs nadelig

Prijzen van grondstoffen wisselen. Er is een wereldmarktprijs per product.

1. Voor een producent is een lage prijs voordelig
2. Voor een producent is een lage prijs nadelig

5.4 de handel in grondstoffen

Gevolgen van lage exportprijzen:

• Ongunstige ruilvoet
  
• Lage lonen
  
• Een lage welvaart
  

Ruilvoet = de verhouding tussen de gemiddelde exportprijzen en de gemiddelde importprijzen

 Ruilvoet

Ruilvoet

• Ruilvoetverslechtering
  

• Ruilvoetverslechtering:                

Je moet meer producten exporteren om hetzelfde te kunnen importeren

Ruilvoet

• Lagere ruilvoet 
• Minder import omdat opbrengst van export afneemt
• Welvaart daalt

5.4 de handel in grondstoffen

Een grondstoffenfonds kan de prijs van een grondstof stabiel maken.

Nadelen:

De aankoop kost veel geld

Opslag kost veel geld

Kwaliteitsverlies (te lang bewaard)

5.4 de handel in grondstoffen

Monocultuur

Een groot deel van de export van een (ontwikkelings)land bestaat uit één grondstof (een land is dan zéér afhankelijk van die grondstof).   

Hoofdstuk 5.5

Een land in ontwikkeling

5.5 de handel in grondstoffen

Lage lonen in ontwikkelingslanden:

• Bedrijven maken goedkope producten
  
• Export stijgt
  
• Werkgelegenheid stijgt
  
• Arbeid deels door kinderen gedaan
  
• Buitenlandse bedrijven vestigen zich
  
• Lage belastinginkomsten overheid
  

              

5.5 de handel in grondstoffen

Multinationals

• Een multinational is een groot bedrijf met vestigingen in meerdere landen
  
• Ze vestigen zich in ontwikkelingslanden, want arbeid is daar goedkoop
  
• Dit brengt daar werkgelegenheid en dus inkomen

              

5.5 de handel in grondstoffen

Als overheden geld lenen voor voorzieningen:

• dan betaalt ze rente over de schuld.
  
• moet ze de schuld altijd terugbetalen.

Ontwikkelingslanden moeten soms zoveel rente en aflossing betalen dat er geen geld meer is voor de noodzakelijke voorzieningen.

Armoede leidt tot schulden, die weer tot armoede leiden.              

5.5 de handel in grondstoffen

Rijke landen kunnen ontwikkelingslanden helpen

• Schulden kwijtschelden
  
• Lenen tegen zachte voorwaarden
  

             Lagere rentes

             Uitstel van aflossing

IMF (Internationaal Monetair Fonds) 

• Schuldhulp voor arme landen die aan de eisen van het IMF voldoen.
  
• Lage rentes en met lange termijn aflossing lenen
  

             Daardoor minder armoede           

In welk jaar kan het grondstoffenfonds het beste de producten weer verkopen?

1. 2002
2. 2007
3. 2010
4. 2014

Wanneer is er sprake van een monocultuur in een land?

1. Als er voornamelijk maar één bevolkingsgroep leeft
2. Als er voornamelijk maar één godsdienst is toegestaan
3. Als er voornamelijk maar één product wordt geproduceerd
4. Als er voornamelijk maar één taal wordt gesproken

Victor en Rolf hebben het over kleding uit Bangladesh.
Victor zegt: ‘De kleding uit Bangladesh zorgt voor een monocultuur. Het is hun belangrijkste exportproduct.’
Rolf zegt: ‘Als ze de kwaliteit van die kleding verhogen, kunnen ze hun ruilvoet verbeteren.’ Wie heeft gelijk?

1. Victor
2. Rolf
3. Beiden
4. Niemand

Zelfstandig werken

• Maken opdrachten hoofdstuk 6 paragraaf 4 op blz 60

• opgaven 6 t/m 13
•  Bestudeer de begrippen