Van Funk tot Punk - postmoderne architectuur

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Van Funk tot Punk

Van Funk 

tot Punk

James Brown wordt ook wel "The Godfather of Soul" genoemd, maar eigenlijk brengt hij de Soul tot een heel nieuw niveau: de Funk. Een Soulvariant waarbij de nadruk vooral op het ritme ligt en op dansbare herhaling van muziekelementen.

Er ontstaat vaak een Groove: een voortstuwend ritme dat aanzet tot dansen, meestal gespeeld door de ritmesectie van een band.

Funk staat aan de basis van disco, hiphop en house.

Mondialisering van de muziekmarkt (invloed massamedia). Ontstaan lokale varianten soul en funk

Afrobeat is een mix van Jazz, Funk en West-Afrikaanse muziek. Vaak zijn de teksten uitbundig, maar wel maatschappijkritisch.

• Punk: anti-commerciële muziek met ongepolijste, rauwe sound, eenvoudige instrumenten en simpele akkoorden. 
• Later is het een jongerencultuur geworden die zich afzet tegen de burgerlijkheid.
• Pessimistisch over de toekomst en muziek is hun uitlaatklep.

Vivienne Westwood

Van funk tot punk (herhaling uit boek)

• Ramones
• Punk
• Vivienne Westwood

De New Yorkse band The Ramones speelt vanaf 1974 snelle, rauwe rock. Veel nummers hebben simpele teksten en maar drie akkoorden, en duren hooguit tweeënhalve minuut. Hun on­gepolijste sound is een tegenreactie op de veelal

gladde en ‘gekunstelde’ muziek van die tijd. The Ramones zijn commercieel weinig succesvol, maar beïnvloeden talloze bands en staan aan de basis

van de punk. In korte tijd groeit punk uit van underground­muziek tot een populaire subcultuur. Veel jongeren geloven niet meer in de idealen van de hippie­

generatie. Ze zijn pessimistisch over de toekomst en punk is dé uitlaatklep voor hun frustraties.

Do it yourself is het motto van de punkers: hun simpele, rauwe muziek brengen ze uit op kleine, onafhankelijke platenlabels. De snelle verspreiding van de punk is — ironisch genoeg — mede te danken aan de uitgekiende mediacampagne van de manager van de Londense punkband de Sex Pistols. De Pistols halen alles uit de kast om te choqueren. Zanger Johnny Rotten (1956) roept zijn publiek

zelfs provocerend toe: ‘Bet you don’t hate us as much as we hate you!’.

De tweede single van de Sex Pistols valt samen met de viering van het 25-jarig jubileum van koningin Elizabeth. De tekst van God Save The Queen (1977) is grof en provoce­rend en wordt hard over de ruige muziek heen ge­schreeuwd. Ondanks een boycot van de BBC wordt het een van de best verkochte nummers van die tijd

met een nummer 2-notering in de hitparade. 

De Sex Pistols ontmoeten elkaar voor het eerst in kledingboetiek SEX van Vivienne Westwood(1941), waar de band zijn naam aan ontleent. Westwood maakt haar eigen provocerende kleding: leren jassen met studs en kettingen, jeans met

gaten of vlekken en verknipte T-shirts met obscene opdrukken of handgeschreven

teksten.

Westwood verzorgt ook de styling van de Sex Pistols en helpt zo de punklook te populariseren. In de jaren tachtig verspreidt deze zich over de wereld. Tegenwoordig heeft Vivienne Westwood een van de grootste Britse modehuizen.

God save the Queen

A fascist regime

They made you a moron

Potential H-bomb

God save the Queen

She ain't no human being

There is no future

In England's dreaming

Don't be told about what you want

Don't be told about what you need

No future, no future, no future for you

God save the Queen

We mean it, man

We love our Queen

God saves

We mean it, man

We love our Queen

God saves

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future for you

God save the Queen

Tourists are money

But our figurehead

Is not what she seems

God save history

God save your mad parade

Oh Lord, have mercy!

All crimes are paid

When there's no future, how can there be sin?

We're the flowers in the dustbin

We're the poison in the human machine

We're the future, we're the future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future for you

Bekijk de video van God Save the Queen van de Sex Pistols uit 1977, en
lees de songtekst van het nummer. Waaraan hoor je de geest van de
punk terug in dit nummer? Benoem drie muzikale aspecten en een
tekstueel aspect. Bedenk eerst voor jezelf: wat is de geest van punk?

God save the Queen

A fascist regime

They made you a moron

Potential H-bomb

God save the Queen

She ain't no human being

There is no future

In England's dreaming

Don't be told about what you want

Don't be told about what you need

No future, no future, no future for you

God save the Queen

We mean it, man

We love our Queen

God saves

God save the Queen

Tourists are money

But our figurehead

Is not what she seems

God save history

God save your mad parade

Oh Lord, have mercy!

All crimes are paid

When there's no future, how can there be sin?

We're the flowers in the dustbin

We're the poison in the human machine

We're the future, we're the future

God save the Queen

We mean it, man

We love our Queen

God saves

God save the Queen

We mean it, man

We love our Queen

God saves

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future, no future

No future for you

Punk groeit in korte tijd uit van een muziekstroming tot een complete subcultuur.
Noem een belangrijke overeenkomst tussen de
punkmuziek van bands als The Ramones en de Sex Pistols en de punkkleding
van Vivienne Westwood.

examenvraag

Op de afbeelding zie je enkele ontwerpen uit de modecolletie Mini-Crini uit 1985 van Vivienne Westwood. De tekst gaat over de motieven van Westwood achter haar collecties. 

In Mini-Crini verwijst Westwood naar diverse historische en traditionele kledingelementen zoals de sjerp, het korset en de (koningsmantel) van hermelijnbont. Westwood past deze historische kledingstukken echter op een nieuwe manier toe, zodat ze aansluiten bij haar visie op de mode. 

Leg op basis van de afbeeldingen, voor nog twee andere voorbeelden van historische kledingstukken uit op welke manier Westwood die aanpaste aan haar visie op mode. 

antwoord

 maximumscore 2

 crinoline: Westwood heeft de traditionele crinoline ingekort tot een

minirok, waardoor dit historische kledingstuk, geassocieerd met

kuisheid, een sexy / ordinaire / rebelse lading krijgt.

 kroon: Westwood heeft de traditionele, edelmetalen kroon, een

symbool van macht en rijkdom, vervaardigd van (gekleurd) textiel

(fluweel en satijn), waardoor deze in plaats van 'hard en koud',

zacht/flexibel en/of 'eenvoudig' oogt.

 balletschoen: Westwood heeft de klassieke balletschoen gemaakt van

stevig materiaal en/of voorzien van dikke zolen (met afgeronde punten)

waardoor die niet langer de lichtvoetigheid/elegantie toont die met

ballet geassocieerd wordt, maar juist krachtig/aards wordt. 

Examenvraag

Westwood staat bekend om haar activistische houding ten aanzien van maatschappelijke kwesties. Een voorbeeld hiervan is de bijdrage die ze in 2015 leverde aan de Greenpeace-campagne Save the Arctic. Westwood ontwierp een shirt waarin vervolgens 60 bekende mediapersoonlijkheden gefotografeerd werden. Posters hiervan werden onder andere verspreid in Londen en via het internet. De opbrengst van de campagne ging naar Greenpeace.

Stelling: mode is een geschikt wapen in een campagne voor duurzaamheid. 

Geef een argument vóór en tegen deze stelling 

antwoord

 maximumscore 2

:

• Mode is een geschikt 'wapen’ in een campagne voor duurzaamheid,

want (een van de volgende): 1

 mode (en zeker, zoals in dit geval, wanneer er een bekende /

invloedrijke ontwerper en andere 'sterren' bij betrokken zijn) bereikt een heel breed publiek en de boodschap daarmee ook.

 juist vanwege het intensieve gebruik van grondstoffen is het aan de modewereld om het voortouw te nemen in de strijd voor duurzaamheid. Bewustwording in de modewereld (ook bij de consument) kan immers echt verandering teweegbrengen.

Mode is geen geschikt 'wapen’ in een campagne voor duurzaamheid,

want (een van de volgende): 1

 mode is per definitie tijdelijk (in het voortdurend introduceren van nieuwe collecties/trends) en is dus het tegenovergestelde van duurzaam. Het zou dus hypocriet zijn om deel te nemen aan een campagne voor duurzaamheid.

 de kledingindustrie staat bekend als een industrie die intensief gebruikmaakt van grondstoffen / die vervuilend werkt (bijvoorbeeld katoen / leer / wol, verfstoffen en chemicaliën) / waarin arbeid niet duurzaam wordt ingezet en dus zou het hypocriet zijn om deel te nemen aan een campagne voor duurzaamheid.

Stijlen als Impressionisme, Expressionisme, Kubisme, Futurisme, Surrealisme en dergelijke noem je het Modernisme. Die stijlen wilden vernieuwend en origineel zijn. De periode na het Modernisme heet Postmodernisme. De postmodernisten hadden niet meer de behoefte om origineel te zijn. Alles was toch al een keer gedaan. Ze 'jatten' liever onderdelen van bestaande kunststromingen en gaven er een nieuwe draai aan. Vaak met humor en ironie. # stijlcitaten

Modernisme: machines, industrialisatie is macht.

Postmodernisme: kennis is macht (kennis door informatisering) > geen macht door industrialisering maar door informatisering. 

Jean-François Lyotard is met zijn boek getiteld La condition postmoderne uit 1979 degene aan wie de term postmodernisme kan worden toegeschreven. Lyotard meent dat de 'grote verhalen' dood zijn en daarmee de moderniteit ten einde is. Hiermee zijn we volgens hem in het postmoderne tijdperk beland.

Met 'grote verhalen' bedoelde Lyotard werkelijkheidsopvattingen en wereldbeelden (de zogeheten 'ismen', die voortgekomen zijn uit de 'Verlichting': humanisme, liberalisme, marxisme, rationalisme). Deze 'ismen' hebben gemeen dat ze de pretentie hebben dat ze inzicht bieden in de werkelijkheid en tegelijk een weg te wijzen om die werkelijkheid om te vormen in de richting van een vooropgesteld ideaal. 

Geen van deze 'grote verhalen' heeft gebracht wat het beloofde. 'Ze doen het niet' en dus loopt de mens er niet meer warm voor en 'gelooft het verder wel'.

Dit haakt aan op de jeugd die zich af wil zetten tegen de oudere generatie, omdat zij 'verantwoordelijk' waren voor de ellende van de oorlogen. 

Als je denkt dat alles toch al een keer gedaan is, dan kan dat ook heel bevrijdend werken. Je hebt niet meer de enorme drang om te vernieuwen en je kunt gewoon maken wat je leuk vindt!

Verwijzing naar:

• Zaanse schans
• Piramides (Egypte en Louvre Parijs)
• Tetris-blokken (Populaire cultuur)

 centrum Zaandam

Termen als 'Less is more' worden vervangen door 'Less is a bore' of 'More is more'. 

Geen minimalisme en overbodige details weglaten. Geen gebouwen in de vorm van blokkendozen, maar uitbundige kleuren en vormen is wat veel Postmodernisten willen!!! Geen Mies van der Rohe, maar Robert Venturi. 

In de Postmoderne Architectuur komt veel fragmentatie voor. Er wordt gespeeld met geometrische vormen. Ze lijken hun gebouwen eerst uit elkaar te trekken en daarna weer schots en scheef op te bouwen. Dit wordt Deconstructivisme genoemd.

Welke stroming zou een inspiratie vormen voor Deconstructivisme en waarom? 

Door nieuwe computertechnieken wordt het echter ook mogelijk om prachtige organische gebouwen te ontwerpen, met rondingen, gladde vormen en vloeiende lijnen.

Zaha Hadid